18.08.1997 tarih ve 23084 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4306 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin (B) fıkrası ile 24.03.1988 tarih ve 3418 sayılı Kanunun "Eğitim, Gençlik, Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisi" başlıklı birinci bölümünde yer alan 7. madde hükmü 01.09.1997 - 31.12.2000 tarihleri arasında uygulanmak üzere değiştirilmiştir. Bu değişiklik ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.

l. VERGİNİN ORANI:

3418 sayılı Kanunda 4306 sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisinde (EGSSHV olarak anılacaktır) maktu tarife uygulaması yerine nisaî vergilemeye geçilmiş ve vergi oranı verginin kapsamına giren ürünlerin tamamı için %10 olarak belirlenmiştir.

Verginin matrahı, tütün mamülleri ile her türlü alkollü içkilerde katma değer vergisi hariç perakende satış fiyatıdır. Tabii köpüren şarap, vermut ve kınakına şarabı alkollü içkiler kapsamında mütalaa edilecektir.

Bira, sair şarap ve alkolsüz içeceklerde verginin matrahı, imalatçı veya ithalatçılarda oluşan katma değer vergisine esas olan matrahtır. Alkolsüz içecekler kapsamına su, soda, sade gazoz, meyveli gazoz ve meyve suları ile süt, ayran ve maden suyu dahil değildir.

4306 sayılı Kanun uyarınca, EGSSHV, yukarıda belirtilen matrahlara %10(*) oranı uygulanmak suretiyle hesaplanacaktır. Bu hesaplamada her bir paket, şişe, adet, kutu gibi, ürünün tüketime sunuluşunda kullanılan ambalaj biriminin bedeli esas alınacaktır. Ancak alkolsüz içecekler dışındaki ürünlerde, birim başına kesirli vergi tutarları 5000 lira ve katlarına tamamlanacaktır.

Bu şekilde hesaplanan EGSSHV, katma değer vergisi ve diğer vergi, resim, harç, fon, pay ve benzerlerinin matrahına dahil edilmeyecektir. 13.10.1988 tarih ve 3480 sayılı Kanunla ihdas edilen "Maluller ile Şehit Dul ve Yetimlerine Tütün ve Alkol Ürünlerinin Satış Bedellerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun" hükümlerine göre yarılan pay (MŞDYP olarak anılacaktır) ürünlerin perakende satış bedelleri üzerinden %2 oranında alınmaktadır. 4306 sayılı Kanunda yer alan hükme göre MŞDYP matrahı, katma değer vergisi dahil perakende satış fiyatından EGSSHV düşülmek suretiyle belirlenecektir.

Bu açıklamalar çerçevesinde, EGSSHV'nin hesaplanmasına ilişkin örnekler aşağıdadır.

(A) sigorta imalatçısının (B) dağıtım şirketine 10.000 paket (20 sigaradan oluşan ambalaj birimi) sigarayı katma değer vergisi dahil toplam 1.2 milyar liraya teslim etmesi ve bir paket sigaranın katma değer vergisi dahil perakende satış fiyatının da 200.000 lira olması halinde; 1 paket sigarada katma değer vergisi matrahı iç yüzde yoluyla (200.000:1,15 =) 173.913 lira olarak hesaplanacaktır. Bu tutar aynı zamanda EGSSHV'nin de matrahını teşkil edecektir. Buna göre EGSSHV (173.913 x 0.10 =) 17.391 lira olacaktır.

Ancak, 4306 sayılı Kanunda yer alan hükme göre, alkolsüz içecekler harç, verginin hesaplanmasında kesirli rakamlar 5.000 lira ve katlarına tamamlanacağından, bu örnekteki EGSSHV paket başına 20.000 lira olarak dikkate alınacaktır. Dolayısıyla, 10.000 paket sigara teslimine ait toplam EGSSHV (10.000 x 20.000 =) 200.000.000 lira olarak hesaplanacaktır.

ÖRNEK 2:

Sofra şarabı imalatçısı (A)'nın, toptancı (B)'ye litresi 85.000 liradan her biri 50 litrelik 20 fıçı şarap teslim etmesi halinde, EGSSHV, 1 litre ürünün teslim bedeli esas alınarak hesaplanacaktır. Buna göre; EGSSHV matrahı (85.000 : 1.15 =) 73.913 lira olacak, EGSSHV ise (73.913 x 0.10 =) 7.391 lira olarak hesaplanacaktır.

Bu tutar, sözü edilen Kanun hükümlerine göre 10.000 lira olarak dikkate alınacak, dolayısıyla 20 fıçı (1.000 litre) şaraba ait EGSSHV (10.000 x 1.000 =) 10.000.000 lira olarak hesaplanacaktır.

Kolalı gazoz imalatçısı (A)'nın, dağıtıcı firma (B)'ye 1.000 adet kutu kolayı, katma değer vergisi dahil, toplam 35.000.000 liradan teslim etmesi halinde; 1 kutu kolanın imalatçı satış fiyatı (35.000.000 : 1.000 =) 35.000 lira, imalatçı KDV ve EGSSHV matrahı (35.000 : 1.15 =) 30.435 lira, kutu başına EGSSHV ise 3.044 lira olacaktır.

Sözü edilen Kanun hükmüne göre, alkolsüz içeceklerde EGSSHV'nin tutarı 5.000 liranın katlarına tamamlanmayacağından, toplam EGSSHV tutarı (3.044 x 1.000 =) 3.044.000 lira olarak hesaplanacaktır.

4. BEYAN:

EGSSHV eskiden olduğu gibi Ek Vergi beyannamesi ile beyan edilecektir. Ancak bu beyannamenin III numaralı tablosunun 2. sütunu dikey olarak ortadan ikiye ayrılarak sol tarafa beyannamede yer alan her bir ürün grubu için EGSSHV'nin toplam matrahı, sağ tarafa ise toplam vergi tutarı yazılacaktır.

5. YÜRÜRLÜK:

4306 sayılı Kanuna göre 3418 sayılı Kanunun 7. maddesinde yapılan değişiklik 01.09.1997-31.12.2000 tarihleri arasında geçerli olacaktır. Buna göre 1 Eylül 1997 tarihine kadar EGSSHV, değişiklikten önceki hükümlere göre hesaplanıp beyan edilecek, bu tarihten itibaren yeni düzenleme geçerli olacaktır.

Tebliğ olunur.

(*) Güncelliği Kalmamıştır.