DAMGA VERGİSİNİ DOĞURAN OLAYIN SÖZLEŞMENİN İMZALANDIĞI ANDA MEYDANA
GELDİĞİ, SÖZLEŞMENİN FESHİNİN VERGİYİ ORTADAN KALDIRMAYACAĞI HK.
Davacı Şirket ile üçüncü kişi arasında düzenlenen reklam ve ilan söz-
leşmelerinin sonradan feshedilmesi nedeniyle, sözleşme ile ilgili ola-
rak ihtirazi kayıtla verilen beyannamede gösterilen ve ödenen damga
vergisini; 488 sayılı Yasanın 1'inci maddesinden bahsedilerek, düzen-
lenen bir kağıdın damga vergisine tabi olabilmesi için, sadece yazılıp
imzalanmasının yeterli olmadığı, aynı zamanda herhangi bir hususu is-
pat veya belli etmek için ibraz edilebilme özelliğine sahip olması ge-
rektiği, olayda, birincisi ..., ikincisi ... tarihinde düzenlenen her
iki sözleşmeden ilkinin ikinci bir sözleşme ile değiştiğinin; ikinci-
sinin de herhangi bir şekilde uygulanmadan ... tarihinde düzenlenen
fesihname ile yürürlükten kaldırıldığının ve her iki sözleşmenin de
herhangi bir makama ibraz edilmediğinin görüldüğü; ayrıca, ilk sözleş-
mede taraflardan birinin imzası bulunmadığından sözleşmenin ibraz edi-
lebilecek nitelikte olmadığı, ikinci sözleşmenin ise, birinciyi değiş-
tirmekle beraber sözleşme miktarını azalttığından ve ... tarihli fe-
sihname ile tamamen ortadan kaldırıldığından, damga vergisine tabi ol-
madığı, bu durumda iki sözleşmeye ilişkin olarak tahakkuk eden ve ih-
tirazi kayıtla ödenen damga vergisinde yasal isabet bulunmadığı gerek-
çesiyle terkin eden ... Vergi Mahkemesinin ... gün ve ... sayılı ka-
rarının; davacı Şirket tarafından düzenlenen her iki sözleşmenin de
bir hususu ispat veya belli etmek üzere ibraz edilebilir nitelikte ol-
duğu, bu durumda sözleşmeler için damga vergisi tahakkuk ettirilmesi-
nin yerinde olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 19'uncu maddesinde; vergi ala-
cağının vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hu-
kuki durumun tekemmülü ile doğacağı açıklanmış olup; 488 sayılı Damga
Vergisi Kanununun 1'inci maddesinde de, bu Kanuna ekli (1) sayılı tab-
loda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; bu Kanundaki ka-
ğıtlar teriminin yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret
konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli
etmek için ibraz edilebilecek olan belgeleri ifade edeceği düzenleme-
sine yer verilmiştir. Buna göre; olayda, ilan ve reklam sözleşmesi
dolayısıyla, damga vergisi, söz konusu sözleşmenin hukuken tekemmül
ettiği; yani, taraflarınca imzalandığı tarihte doğmuş bulunmaktadır.
Her ne kadar, ilgililerce imzalanan bir belgenin damga vergisi-
ne tabi olabilmesi için, ayrıca bir hususu ispat ve belli etmek için
ibraz edilebilme niteliğine de sahip bulunması gerekmekte ise de; söz-
leşmenin bu niteliği kazanabilmesi; kullanılması, ibraz edilmesi veya
hükmünden yararlanılması koşuluna bağlı değildir; bu nitelik, sözleş-
menin hukuken tekemmül ettiği anda, esasen, mevcuttur.
Öte yandan; damga vergisini doğuran olay olarak, "ibraz edilme
veya hükümlerinden faydalanma" haline, Damga Vergisi Kanununun anılan
1'inci maddesinin son fıkrasında, yalnızca yabancı memleketlerle Tür-
kiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtlar ba-
kımından göndermede bulunulmuş; Türkiye'de düzenlenen kağıtların damga
vergisine tabi olabilmeleri için, böyle bir koşul aranmamıştır.
Bu açıklamalar karşısında; her ne kadar, davacı Şirket tarafın-
dan imzalanmaması sebebiyle hukuken tekemmül etmemiş bulunan ... ta-
rihli sözleşme dolayısıyla damga vergisini doğuran olay meydana gelme-
mişse de; ... tarihli sözleşmenin taraflarınca imzalanıp, tekemmül et-
tirildiği tarihte doğan damga vergisinin, kullanma, ibraz veya hükmün-
den yararlanma halinin gerçekleşmemesi veya feshi üzerine ortadan
kalkmasına hukuken olanak bulunmadığından, bu sözleşme dolayısıyla
şirket adına yapılan damga vergisi tahakkukunda yasal isabetsizlik bu-
lunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kabulü ile mah-
keme kararının ... günlü sözleşme dolayısıyla yapılan damga vergisi
tahakkukuna ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına; ... tarihli sözleşme
dolayısıyla yapılan tahakkukla ilgili hüküm fıkrasına yönelik temyiz
isteminin ise, reddine; mahkeme kararının bu hüküm fıkrasının onanma-
sına karar verildi.
YÖ/ES
(DAN-DER; SAYI:104)
|