|
VERGİ USUL KANUNUNUN 327. MADDESİNDE, KİRA SÜRESİ DOLMADAN KİRALANAN
ŞEYİN BOŞALTILMASI HALİNDE HENÜZ İTFA EDİLMEMİŞ OLAN GİDERLERİN, BO-
ŞALTMA YILINDA BİR DEFADA GİDER YAZILACAĞI AÇIKLADIĞINDAN YÜKÜMLÜ ŞİR-
KETİN KİRA SÜRESİ DOLMADAN BOŞALTTIĞI YERİ DEPO HALİNE GETİRMEK AMA-
CIYLA YAPTIĞI GİDERLERE AİT FATURALARDA YER ALAN KATMA DEĞER VERGİSİNİ
1996 YILINDA BİR DEFADA İNDİRMESİNDE İSABETSİZLİK BULUNMADIĞI HK.
Yükümlü şirket adına 1997/Temmuz dönemi için tarh edilen kusur cezalı
katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı; iktisadi
kıymetlerin dışarıdan satın alınması ile bizzat işletmede imal veya
inşaa edilmesi arasında katma değer vergisi yükümlülüğü açısından bir
farklılığın bulunmadığı, işletmede imal veya inşa edilen ve özel mali-
yet bedelinin konusunu oluşturan iktisadi kıymetlerin, amortismana ta-
bi diğer iktisadi kıymetlerden olduğu, aktife alınması veya kullanıl-
maya başlanmasının teslim sayıldığı, bu andan itibaren katma değer
vergisi hesaplanarak beyan edilmesi ve beyan edilecek bu katma değer
vergisinin üç yılda, eşit olarak indirilmesinin icap ettiği, yükümlü
şirket yetkilisinin beyanları doğrultusunda ve hiçbir ihtirazi kayda
yer verilmeden düzenlenen ... tarihli tutanakla kiranın başlangıç ta-
rihinin ... ve kira süresinin üçer yıllık dönemler itibariyle toplam
onbeş yıl olduğu hususlarının tespit edildiği, dava dilekçesi ekindeki
... tarihli kira sözleşmesinin ise, tesbit ve inceleme sırasında ibraz
edilmediği ve bu sözleşmeden de hiç bahsedilmediği, sonradan sunulan
sözleşmeye ve yükümlü şirketin kendi beyanlarının aksine ileri sürdüğü
iddialara itibar edilemeyeceği,yükümlü şirket tarafından onbeş yıllı-
ğına kiralanan mağara için yapılan harcamaların aktife alındığı 1996
yılında teslim sayılması ve bu harcamalar üzerinden katma değer vergi-
si hesaplanmasının icap ettiği gerekçesiyle reddederek cezalı tarhiya-
tı onayan ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve ... sayılı kararının;
deponun bulunduğu yerin belediye imar sahasına girmesi nedeniyle 1996
yılı sonunda boşaltıldığı, bu nedenle yapılan işlemin yerinde olduğu
ileri sürülerek bozulması isteminden ibarettir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 3/d maddesinde amor-
tismana tabi iktisadi kıymetlerin işletmede kullanılmak üzere imal ve
inşa edilmesi halinde Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu kıymetle-
rin aktife alınmasının veya kullanılmaya başlanmasının teslim sayıla-
cağı belirtilmiş, yine aynı Kanunun 31. maddesinde ise, bu iktisadi
kıymetlere ilişkin katma değer vergisinin bunların aktife girdiği veya
kullanılmaya başlandığı vergilendirme döneminden itibaren üç yıl için-
de ve üç eşit miktarda indirim konusu yapılabileceği hükme bağlanmış-
tır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 327. maddesinde de; gayrimen-
kullerin ve gemilerin iktisadi kıymetlerini artıran ve 272. maddede
yazılı özel maliyet bedellerinin, kira süresine göre eşit yüzdelerle
itfa edileceği, kira süresi dolmadan, kiralanan şeyin boşaltılması ha-
linde henüz itfa edilmemiş olan giderlerin boşaltılma yılında bir de-
fada gider yazılacağı hükmüne yer verilmiştir.
Olayda; kimya ve av malzemeleri ticareti ile uğraşan yükümlü
şirketin, ticaretini yaptığı kimyasal patlayıcı maddeleri depolamak
üzere ... mevkiinde bulunan ve köy tüzel kişiliğine ait olan mağarayı
... tarihinde kiranın yeniden tespiti açısından üçer yıllık dönemler
itibariyle onbeş yıllığına kiraladığı, bu mağarayı depo haline getir-
mek için 1996 yılı içinde yaptığı harcamaları, bu yer kira olduğundan
"Özel Maliyetler Hesabı"nda izlediği, inşaat tamamlandığında bu harca-
maların ... liralık kısmını özel maliyet harcamalarından çıkararak
genel giderler hesabına aktardığı, bu giderlere ait faturalarda yer a-
lan katma değer vergisinin tamamını ilgili vergilendirme döneminde in-
dirim konusu yaptığı hususlarının vergi inceleme elemanınca tespiti ü-
zerine, kiralanan mağara için yapılan masrafların bir defada gider ya-
zılamayacağından bahisle cezalı tarhiyatın yapıldığı anlaşılmıştır.
Yükümlü şirket temsilcisinin temyiz dilekçesine eklediği Köy
İhtiyar Heyetinin ... tarihli "Köy tüzel kişiliğine ait arazi kiralan-
ması" başlıklı kararında; ... Köyü tüzel kişiliğine ait ... mevkiinde
bulunan arazinin ... lik kısmının yükümlü şirkete kiralandığı, kira
başlangıcının ... sonunun ise ... tarihi olduğu, ileriki yıllarda ki-
racı sözleşmeyi yenilemek isterse günün şartlarına göre kira tespiti
yapılarak kira sözleşmesinin yenilenip yenilenmemesine Köy İhtiyar He-
yetince karar verileceğinin belirtildiği, ... Belediye Başkanı'nın ...
tarih ve ... sayılı yazısında ise; yükümlü şirketin patlayıcı madde
depolamak için yaptığı tesisteki çalışmaların, çevrenin şikayeti üze-
rine Ocak/1997'de durdurulduğu,bu yerin 1/25000 ölçekli şehir nazım i-
mar planında bağ ve sayfiye alanı olarak planlandığının açıklandığı,
... Köyü muhtarına ait yazıda da; yükümlü şirketin patlayıcı madde de-
posuna ait kira kontratının, belediyenin izin vermemesi üzerine ...
tarihi itibariyle fesh edildiği ve kiracının bu depoyu aynı tarihte
boşalttığı belirtilmiş olup,inceleme sırasında esas alınan ... tarihli
kira sözleşmesinin ... tarihinde sona erdiği, ... tarihinde oniki ay-
lık olarak tanzim edilen yeni kira sözleşmesinin süresinin ise ... ta-
rihinde bittiği tespit edilmiştir.
Yükümlü şirketin patlayıcı madde depolamak için yaptığı tesis-
teki çalışmaların, çevrenin şikayeti üzerine Ocak/1997'de durdurulma-
sı, bu yerin imar planında bağ ve sayfiye alanı olarak planlanması,
kira sözleşmesinin ... tarihinde sona ermesi, belediye izin vermediği
için sözleşmenin fesh edilmesi ve davalı idarece deponun yükümlü şir-
ket tarafından 1996 yılı sonunda boşaltılmadığı hususunda bir iddianın
da ileri sürülmemesi nedeniyle bu yerin depo haline getirilmesi ama-
cıyla yapılan giderlere ait faturalarda yer alan katma değer vergisi-
nin 1996 yılında bir defada indirilmesinde isabetsizlik bulunmadığın-
dan cezalı tarhiyatı onayan Mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, ... Vergi Mah-
kemesinin ... tarih ve ... sayılı kararının bozulmasına karar verildi.
YÖ/ES
|