|
TEMEL GIDA MADDESİ SATIŞINDA, YÜKLENİLEN K.D.V.'DEN SADECE O DÖNEMDE
SATIŞI YAPILAN TEMEL GIDA MADDESİNE İSABET EDEN KISMININ İADESİNİN GE-
REKTİĞİ HK.
1989 yılı Nisan dönemi için temel gıda maddesi teslimleri nedeniyle
iade edilen katma değer vergisinin 4.144.216.-liralık kısmının haksız
olarak alındığından bahisle inceleme raporuna dayanılarak yükümlü şir-
ket adına yapılan kaçakçılık cezalı katma değer vergisi tarhiyatını;
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29.maddesine, 24 seri nolu
Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (E), 26 nolu Tebliğin (M) ve 28
nolu Tebliğin (I) bölümüne değinilerek, katma değer vergisinde indirim
mekanızmasının vergi mükerrerliğini önlemek amacıyla getirildiği, indi
rim hakkının, vergiye tabi işlemler nedeniyle tahsi edilen vergiden,
bu işlemler nedeniyle yüklenilen (ödenmiş) vergilerin mahsubu suretiy-
le kullanılacağı, vergiye tabi işlemlerin olmaması veya indirilecek
verginin hesaplanan vergiden fazla olması halinde, indirilemeyen vergi
nin, 3065 sayılı Kanunda ve diğer ilgili mevzuatta öngörülen koşulla-
rın varlığı halinde, yine mevzuatın öngördüğü yöntemle iade edilebilme
olanağı bulunduğu, değinilen kanun ve tebliğ hükümlerine göre temel gı
da maddesi ile birlikte başka malların da teslimini yapan mükellefle-
rin, yüklendikleri katma değer vergilerini muhasebe kayıtlarında ayrı
ayrı göstererek tahsil edilen katma değer vergisinden gerekli indirim-
ler yapıldıktan sonra kalan miktardan sadece iadeye tabi işlemler nede
niyle yüklendikleri verginin iadesini isteyebilecekleri, her ne kadar
ilgili mevzuatta, iadeye tabi işlemlen nedeniyle yüklenilen katma de-
ğer vergisinin, o dönemde satılan temel gıda maddelerine isabet eden
kısmın da muhasebe kayıtlarında ayrıca gösterileceği ve bu kısım iade
edilerek satılmayan temel gıda maddelerine ilişkin vergi yükünün devir
gösterileceği yolunda açık bir hüküm bulunmamakta ise de, iadeye esas
olan katma değer vergisi yükünün ancak bu şekilde saptanabileceği, bu
ayırımın yapılmamasının o dönemde satın alınan fakat satılmayan temel
gıda maddeleri nedeniyle yüklenilen ve indirimle giderilemeyen vergi
yükünün idarece yükümlüye önceden ödenmesi sonucunu doğuracağı, bu du-
rumun da 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29.maddesinin amacı
na aykırı olacağı, olayda 1989 yılı Nisan döneminde, temel gıda madde-
leriyle ilgili olarak yüklenilen katma değer vergilerinden sadece o dö
nemde satışı yapılan temel gıda maddesine isabet eden kısmın iade ola-
rak alınıp, satılmayanlara isabet eden kısmın ise devir gösterilmesi
ve bu hususun muhasebe kayıtlarında yer alması gerekirken, temel gıda
maddesi alımı nedeniyle yüklenilen tüm vergilerin iade olarak alındığı
ve muhasebe kayıtlarında böyle bir ayırım yapılmadığının anlaşıldığı,
inceleme elemanınca yapılan hesaplama sonucu bu dönemde 4.144.216.-
lira fazla iade alındığının saptandığı, dolayısıyla tarh edilen katma
değer vergisinde yasal isabetsizlik bulunmadığı, ancak yükümlü şirke-
tin, vergisel ödevlerinin zamanında yerine getirildiğinin tartışmasız
olması, iade isteminin 3065 sayılı Kanunun 29.maddesinin 2.fıkrasına
dayanması nedeniyle haksız yere vergi iadesine sebebiyet verme halinin
bulunmaması ve idarenin yanılma halinde yükümlüye kusur izafe edileme-
yeceği gerekçesiyle vergi aslını aynen onamak cezayı kaldırmak suretiy
le tadilen tasdik eden Edirne Vergi Mahkemesinin 6.6.1991 gün ve
E:1991/61 K:1991/182 sayılı kararının; yükümlü tarafından re'sen tarhi
yat yapılması gerekirken ikmalen tarhiyat yapıldığı, bunun usul hüküm-
lerine aykırı olduğu, teslim edilen temel gıda maddeleriyle ilgili ola
rak yüklenilen katma değer vergisinin hesaplanmasında kullanılabilece-
ği belirtilen yöntemlerin tümünün farklı sonuçlar verdiği, bu konuda
mevzuatta herhangı bir yöntem bilirtilmediği gibi temel gıda maddeleri
nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinin sadece satışlara isabet
eden kısmının iade edileceği yolunda bir hüküm de bulunmadığı, uygula-
ma böyle olduğu takdirde stoklu faaliyetlerde iade hakkı doğuran işlem
lere ait katma değer vergisinin devir şeklinde sürekli birikeceği, bu-
nun da yasal düzenlemelerin amacına aykırı olacağı, bu nedenle salınan
vergide yasal isabet bulunmadığı; vergi dairesi tarafından ise, incele
me raporuna dayanılarak kesilen kaçakçılık cezasının da yerinde olduğu
öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar, mahkeme kararının bozul-
masını sağlayacak durumda bulunmadığından, taraflar temyiz isteminin
reddine, kararın onanmasına karar verildi.
ŞT/ES
|