|
MAL VE HİZMET DIŞSATIMI; İHRAÇ KAYDIYLA TESLİM VE İHRAÇ EDİLDİKTEN SON
RA, GERİ GELEN EŞYAYA İLİŞKİN OLARAK DAHA ÖNCE TECİL EDİLEN VERGİNİN
TERKİN EDİLMESİ GEREKTİĞİ HK.
Yükümlü şirket tarafından 1990 yılının 3.döneminde ihraç kaydıyla tes-
lim ve ihracatçı tarafından ihraç edildikten sonra beğenilmeyerek geri
gönderilen eşyaya isabet eden katma değer vergisi ile gümrük çıkış be-
yannamesinin ibraz edilmediğinden bahisle 4.dönemdeki ihraç kaydıyla
teslimlere ilişkin olup terkin edilmeyen katma değer vergisinin tahsi-
li amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davada;
1990 yılı Mart dönemine ilişkin katma değer vergisi beyannamesi üzeri-
ne tahakkuk ettirilerek tecil edilen vergiyle ilgili olarak, ihraç edi
len malların iadesi nedeniyle döviz alım belgelerinin 3 aylık sürede
ibraz olunamadığı anlaşıldığından, 3065 sayılı Kanunun 11/c maddesi
ile 28 ve 38 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğleri hükümleri
uyarınca tahakkuk ettirilen vergilerin terkin edilmeyerek ödeme emri
ile tahsili yoluna gidilmesinde isabetsizlik bulunmadığı, Nisan döne-
minde ise, ibrazı zorunlu belgelerden gümrük çıkış beyannamelerinin
1.3.1990 gün ve 199/40 sayılı genelge uyarınca ihracatçı firmanın bağ-
lı bulunduğu Mecidiyeköy Vergi Dairesine gönderildiğinin, dosyada mev-
cut İzmit Gümrük Müdürlüğü yazısından anlaşıldığı, davalı vergi daire-
since yazılan yazıya, anılan vergi dairesi tarafından cevap verilmemek
suretiyle, durumun teyit olunmamasında, yükümlü şirkete bir kusur iza-
fe edilemeyeceğinden, bu döneme ait tecil edilen verginin terkin edil-
meyerek ödeme emri ile istenilmesinde yasal isabet görülmediği ödeme
emrinin Nisan dönemine ilişkin kısmını iptal eden davanın Mart dönemi-
ne ilişkin kısmını ise reddeden İstanbul 2.Vergi Mahkemesinin
29.5.1992 gün ve 1992/1255 sayılı kararının; yükümlü şirketçe, olaya
23 sayılı Tebliğin "E-Geri Gelen Eşya" bölümünün uygulanması gerektiği
tebliğin ilgili bölümünde, ihraç edildiği halde müşteri tarafından be-
ğinilmeyerek iade edilen eşya için de gerekli düzelme işlemi yapıla-
rak, katma değer vergisinin terkin edileceğinin açıkça belirtildiği,
ihraç edilen mallar geri geldiğinden, bedellerinin yurda getirilmesi
ve döviz alım belgesinin vergi dairesine ibraz edilmesinin mümkün olma
dığı, bu vergiler iade veya mahsup edilmediği için tamamen terkini ge-
rektiği, vergi dairesinin, ihracı gerçekleşmeyen eşya ile ilgili hüküm
leri uygulandığı, vergi dairesince, yükümlü şirket bir kısım gümrük çı
kış beyannamelerini ibraz ettiği halde, bir kısmını ibraz etmediğinden
bunların teyit işlemleri yapılamayacağı gibi, 28 seri nolu Genel Teb-
liğ uyarınca terkin işlemlerinin de yapılamayacağı ileri sürülerek bo-
zulması istenilmektedir.
Vergi Dairesi temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, mahkeme kara
rının; yükümlü şirket tarafından ihraç kaydıyla teslim edilen mallara
ilişkin gümrük çıkış beyannameleri ibraz edilmediğinden bahisle, daha
önce tecil edilen katma değer vergisine ilişkin ödeme emrinin Nisan dö
nemini iptal eden kısmının bozulmasını sağlayacak durumda görülmemiş-
tir.
Yükümlü şirket temyiz istemine gelince;
Yükümlü şirket tarafından 1990 yılı Mart döneminden ihraç kaydıyla tes
lim ve ihracatçı tarafında, Erenköy Giriş Gümrük Müdürlüğünce tescil
olunan 16.3.1990 gün ve 2015 sayılı gümrük çıkış beyannamesiyle ihraç
edilen eşyalardan bir kısmının 24.8.1990 gün ve 41882 sayılı gümrük gi
riş beyannamesi ile geri geldiği hususlarının anılan gümrük müdürlüğü
yazısından anlaşılması üzerine, idarece, ihracatın gerçekleşmemesi ha-
linde, tecil edilen verginin tahakkuk ettirildiği tarihten itibaren
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51.madde-
sine göre belirlenen gecikme zammının % 50 fazlasıyla tahsil olunaca-
ğından bahisle, ilgili döneme ait tecil edilen vergisin uyuşmazlık ko-
nusu ödeme emrine dahil edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu ödeme emrinde Mart dönemine ilişkin tecil edilen ver
ginin, ihraç edildikten sonra, geri gelen eşyaya ait olduğu hususunun
vergi dairesince de kabul edilmesi karşısında, 23 sayılı Katma Değer
Vergisi Genel Tebliğinin C-4 bendinde, ihracatın gerçekleşmemesi halin
de uygulanacağı belirtilen hükümlerin olaya uygulanmasında isabet gö-
rülmemiştir.
Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun mal ve hiz-
met ihracı başlıklı 11.maddesinin 1.fıkrasına 3297 sayılı Kanunla ekle
nen (c) bendinde, ihraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendi-
lerine teslim edilen mallara ait katma değer vergisinin ihracatçılar
tarafından ödenmeyeceği, yükümlülerce tahsil edilmeyen, ancak ilgili
dönem beyannamesinde beyan edilecek olan bu verginin vergi dairesince
tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil edileceği, söz konusu malların ihra
catçıya teslim tarihini takip eden ay başından itibaren 3 ay içinde ih
raç edilmesi halinde tecil edilen verginin terkin olunacağı, aynı kanu
nun 32.maddesinde de ihraç kaydıyla teslim edilen emtianın bünyesine
giren katma değer vergisinin, yükümlülerin vergiye tabi işlemleri üze-
rinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi
işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergi-
den az olması hallerinde, indirilemeyen verginin Maliye ve Gümrük Ba-
kanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade
olunacağı hükme bağlanmış, anılan Bakanlıkça yayımlanan 23 Seri No'lu
Katma Değer Vergisi Genel Tebliği'nin "Mal ve Hizmet İhracatı" başlık-
lı (C) bölümünde, sözü edilen esaslar belirtilmiştir.
Madde hükümleri birlikte değerlendirildiğinde de görüleceği üzere, mal
ve hizmet ihracında tam istisna uygulamasına yer verilmiştir. Bu uygu-
lamada ihraç konusu mal ve hizmetler vergiden istisna edildiği gibi,
tedarikinde ödenen katma değer vergileri de indirim, (indirimle gideri
lemediği hallerde) iade veya mahsup konusu edilerek vergi yükünden ta-
mamen arındırılmaktadır.
23 sayılı Genel Tebliğin, geri gelen eşya ile ilgili (E) bölümünün son
paragrafında, geri gelen eşyayı ihraç kaydıyla teslim etmiş bulunan ve
sözü edilen 11/c maddesi uyarınca vergisi ertelenen imalatçılar bakı-
mından, bu tebliğin mal ve hizmet ihracatı ile ilgili (C) bölümünde ge
tirilen uygulamada bir değişiklik söz konusu olmayacağı belirtilmiş-
tir.
Olayda, yükümlü şirket tarafından, ihraç kaydıyla teslim edilen, ancak
beğenilmeyerek geri gönderilen eşyaya ilişkin olarak, daha önce tecil
edilmiş bulunan katma değer vergisinin, açıklanan hükümler uyarınca
terkini gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Diğer taraftan, geri gelen eşyanın yurt içinde satılması halinde tah-
sil edilen verginin yükümlü şirket tarafından vergi dairesine yatırıla
cağı da tabiidir.
Açıklanan nedenlerle vergi dairesi temyiz isteminin reddine, yükümlü
şirket temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının, ödeme emrinde
yer alan Mart döneminin onanmasına yönelik kısmının bozulmasına karar
verildi.
ŞT/NÇ
|