|
GELİR VERGİSİNİN MATRAHI KAZANÇ VE İRATLARIN SAFİ TUTARI OLMASINA KAR-
ŞIN KDV DE TESLİM VE HİZMET İŞLERİNİN KARŞILIĞINI TEŞKİL EDEN BEDEL,
MATRAHI OLUŞTURDUĞUNDAN, BU İKİ VERGİNİN MATRAHININ EŞİT OLMASI ZORUN-
LULUĞU YOKTUR HK.
1987 yılının 1 ila 12.dönemlerine ilişkin olarak yapılan inceleme so-
nucu düzenlenen tutanak ile yükümlünün eksik fatura düzenlediğinin
tespit edildiğinden bahisle takdir komisyonunca belirlenen matrah üze-
rinden salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisi ve dahili tevki-
fatın kaldırılması istemiyle açılan davada; dosyanın incelenmesinden
yükümlü şirketten satın alınan mallara ilişkin eksik fatura düzenlen-
diği yolundaki şikayet üzerine defter ve belgelerinin incelenmesi so-
nucu yapılan ihbarın doğru loduğunun anlaşıldığı, 213 sayılı Vergi
Usul Kanununun 30.maddesine göre resen takdir nedeninin mevcut olduğu
ve yükümlünün kasıtsız hareket ettiğinden söz edilemeyeceği, ancak ay-
nı takdir komisyonunun, mahkemelerindeki E:1990/1141 ve E:1990/1142
numaralı dosyalarında mevcut kararlarında, 1986 dönemi için satışın
hasılat kayıtlarına geçmediği, sonuç olarak gelir vergisi matrah farkı
olarak takdir edildiğinin görüldüğü, bu tutarlar esas alınmak suretiy-
le anılan davaların reddedilerek kesinleştiği, bu itibarla katma değer
vergisi yönünden de gelir vergisi için belirlenen matrahı aşan miktar-
da satış bedelinin matrah farkı olarak takdirinde yasal isabet görül-
mediği, dahili tevkifatın ise resen tarhiyatlarda uygulanamayacaıı ge-
rekçesiyle, cezalı katma değer vergisi tarhiyatını 1.500.000 liralık
matrah farkı üzerinden tadilen tasdik, cezalı dahili tevkifatı ise
terkin eden İstanbul 5.Vergi Mahkemesinin 1993/933 sayılı kararının
bozulması istenilmektedir.
Katma değer vergisine gelince; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1.
maddesinde, gerçek kişilerin gelirlerinin gelir vergisine tabi olduğu,
gelirin ise, bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği ka-
zanç ve iratların safi tutarı olduğu belirtilmiş, 3065 sayılı Katma
Değer Vergisi Kanununun 20.maddesinde de teslim ve hizmet işlemlerinde
matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, bedel
deyiminin ise, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut
bunlar adına hareket edenlerden, bu işlemler karşılığında her ne suret
le olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer
suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve
değerler toplamını ifade edeceği hüküm altına alınmıştır.
Dosyanın ve ara kararı ile getirtilen gelir vergisine yönelik matrah
belirlenmesine ilişkin takdir komisyonu kararlarının incelenmesinden,
komisyonca gelir vergisinde vergiye tabi kazancın, katma değer vergi-
sinde ise matrah olarak teslim ve hizmet işlemlerinin karşılığını teş-
kil eden bedelin takdir edildiği, mahkemece de takdir komisyonu tara-
fından gelir vergisi için matrah farkı olarak takdir edilen 1.500.000
liradan daha fazla bir tutarın, katma değer vergisi matrah farkı ola-
rak takdir edilemeyeceği gerekçesinin, karara dayanak alınmış olduğu
anlaşıldığından, gelir ve katma değer vergisinde matrah unsuru üzerin-
de durulması ve bu hususun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun yukarıda anılan 1.maddesinde belirtildiği şe-
kilde; gelir, elde edilen kazanç ve iratların safi tutarıdır. Yani,
gelir, safi miktarlar üzerinden vergilendirilir. Safi tutar ise, gay-
risafi hasılattan gelirin elde edilmesi için yapılan giderler ile bu
işlerde sermaye olarak kullanılan malların amortisman miktarlarının
indirilmesi suretiyle bulunan net tutarları ifade eder ve bulunan bu
safi tutarlar da aynı zamanda gelir vergisinin matrahını oluşturur.
Katma değer vergisinin matrahı ise teslim ve hizmet işlerinin karşılı-
ğını oluşturan bedeldir ve vergi oranı satış bedeli üzerine uygulanmak
suretiyle bu vergi hesaplanır.
Bu durumda, takdir komisyonu tarafından gelir vergisine ilişkin olarak
vergiye tabi kazanç, yani gelirin safi tutarı, belirlenmiş olduğundan
ve bu tutarın aynı zamanda katma değer vergisinin matrahını oluştura-
cağı düşünülemeyeceğinden, mahkeme kararının, gelir vergisi için be-
lirlenen matrah tutarını aşan miktarda katma değer vergisi matrahı
takdir edilemeyeceği yönünde tesis edilen hüküm fakrasında hukuki
isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kubulüne, vergi mahkeme-
si kararının, yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak,
yeniden bir karar verilmek üzere cezalı katma değer vergisine ilişkin
kısmının bozulmasına, cezalı dahili tevkifata yönelik temyiz isteminin
reddi ile kararın bu kısmının onanmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:91) (MT/ES)
|