|
ADINA YAPILAN CEZALI TARHİYATA İLİŞKİN VERGİ CEZA İHBARNAMELERİNE KARŞI DAVA AÇMAYAN YÜKÜMLÜ ADINA BU CEZALI TARHİYATIN TAHSİLİ AMACIYLA DÜZENLENEN ÖDEME EMİRLERİNİN; YÜKÜMLÜNÜN VERGİSİ İHTİLAFLI DÖNEMLERDE TİCARİ FAALİYETTE BULUNMADIĞI ANLAŞILDIĞINDAN UYUŞMAZLIK "BORCUM YOKTUR" KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEREK İPTALİNİN İCAP ETTİĞİ HK.
Temyiz İsteminde Bulunan: ?
Karşı Tara : Bakırköy Vergi Dairesi Müdürlüğü - İSTANBUL
İstemin Özeti : Muhtelif vergi borçlarının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirlerinin iptali istemiyle açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, dava konusu ödeme emirlerinin dayanağı vergi ceza ihbarnamelerinin yükümlünün işyeri adresinde 9.5.1998 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edildiği anlaşıldığından, bu vergi ceza ihbarnamelerine karşı dava açılmaması ve süresinde de ödenmemesi üzerine kesinleşen amme alacağının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirlerinde isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle reddeden İstanbul 7. Vergi Mahkemesi'nin 27.9.2001 tarih ve 2001/1127 sayılı kararının; vergisi ihtilaflı dönemlerde ticari faaliyetinin bulunmadığı, sigortalı işçi olarak çalıştığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Savcısı Buket Oral'ın Düşüncesi: Uyuşmazlık, 1993 yılı 1-12 dönemlere ait katma değer vergisi ile 1993/2 ila 1994/1 dönemi muhtasar beyannamelerini vermeyen davacı adına re'sen tarh edilen cezalı vergilerin vadesinde ödenmemesi nedeniyle tanzim ve tebliğ edilen ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davayı, kesinleşen ve vadesinde ödenmeyen amme alacağının ödeme emri ile istenilmesinde bir usulsüzlük bulunmadığı gerekçesiyle reddeden vergi mahkemesi kararının, davacı tarafından temyizen incelenerek bozulması istemine ilişkindir.
Olayda, davacı tarafından ilgili yıllarda sigortalı işçi olarak çalıştığı, ticari faaliyette bulunmadığının iddia edildiği ve bu durumun belgelendirildiği, davalı idarece de bunun aksinin kanıtlanamadığı görülmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3.maddesi uyarınca vergilendirmede vergiyi doğuran olay esas olup, ikmalen veya
re'sen vergi salınabilmesi için vergiye tabi faaliyetin vergileme dışı bırakılmış olması gerekmektedir.
Bu durumda, ilgili yıllarda faaliyette bulunmadığı anlaşılan davacının, salt ihbarnamelere karşı dava açmaması nedeniyle vergi borcunun varlığını kabul etmek mümkün olmadığından, ileri sürülen iddiaların borcum yoktur kapsamında değerlendirilerek inceleme yapılması gerekirken, Mahkemece davanın reddi yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi Güneş Kurtoğlu Karacık'ın Düşüncesi: Dosyanın incelenmesinden, yükümlünün adına cezalı tarhiyat yapılan dönemlerde ticari faaliyette bulunmadığı anlaşıldığından, Vergi Mahkemesince, uyuşmazlığın 6183 sayılı Kanunun 58. maddesinde öngörülen "borcum yoktur" kapsamında değerlendirilmesi ve ödeme emirlerinin iptaline hükmedilmesi gerekirken davanın reddinde isabet bulunmadığı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
Olayda, 1993/Ocak-Aralık dönemleri ile 1994/Ocak dönemine ait beyannamelerini vermeyen yükümlü adına re'sen tarh edilen cezalı vergilerin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirlerine karşı açılan davayı; vergi ceza ihbarnamelerine karşı dava açılmaması ve ödeme de yapılmaması üzerine amme alacağının kesinleştiği gerekçesiyle reddeden Vergi Mahkemesi kararının; vergisi ihtilaflı dönemlerde ticari faaliyette bulunulmadığı, belirtilen dönemlerde sigortalı işçi olarak çalışıldığı iddialarıyla bozulması talebiyle temyizen Danıştay'a gelindiği anlaşılmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3. maddesinin (B) bendinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu hükme bağlanmıştır.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 54. maddesinde ise, ödeme müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının tahsil dairesince cebren tahsil olunacağı, 55. maddesinde amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emriyle tebliğ olunacağı, 58. maddesinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde itirazda bulunabileceği öngörülmüştür.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlünün 1993 ve 1994 yıllarında ticari faaliyette bulunmadığı, 31.12.1991 tarihinde işyerini kapattığı, idarece de bunun aksi yönünde herhangi bir tespitin yapılmadığı anlaşıldığından, ödeme emirleri ile istenilen amme alacağının yasal dayanağı bulunmamaktadır.
Bu durumda, yükümlünün ileri sürdüğü iddialarının ödeme emirleri ile istenilen vergi ve cezaların yasal dayanağı bulunmadığından Vergi Mahkemesince yukarıda anılan Kanunun 58. maddesinde öngörülen "borcum yoktur" kapsamında değerlendirilmesi ve buna göre karar verilmesi gerekirken, davanın reddinde isabet görülmemiştir.
Nitekim, yükümlünün 1992 yılına ait beyannamelerini vermemesi nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatın kesinleştiğinden bahisle düzenlenen ödeme emirlerinin iptali istemiyle açılan davayı kabul eden İstanbul 5. Vergi Mahkemesi kararı, Danıştay Dokuzuncu Dairesi'nin 21.10.2004 tarih ve E:2002/5062, K:2004/5123 sayılı kararı ile onanmış bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, İstanbul 7. Vergi Mahkemesi'nin 27.9.2001 tarih ve 2001/1127 sayılı kararının bozulmasına 4.11.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:109)
YÖ/ŞGK
|