|
KDV KANUNUNUN 46/6.MADDESİNİN YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILDIĞINDAN BAHİSLE İT-
HALE KONU KDV ERTELEME BAŞVURUSUNUN, REDDİ ÜZERİNE SÖZ KONUSU İŞLEM İ-
LE DAYANAĞI 41 SERİ NOLU KDV GENEL TEBLİĞİNİN İPTALİ İSTEMİYLE AÇILAN
DAVADA, 46/6.MADDE HÜKMÜNE PARALEL BİR HÜKMÜN DAVANIN SIRASINDA 49.
MADDENİNİ 2.FIKRASINA EKLENMESİ KDV'NİN DE BUNA GÖRE ERTELENMESİ KAR-
ŞISINDA TEBLİĞİN İPTALİNDE HUKUKİ YARARIN KALMADIĞINDAN KARAR VERİLME-
SİNE YER OLMADIĞI HK.
16.1.1994 gün ve 21820 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 41 seri nolu
Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile bu tebliğe dayanılarak Malatya
Gümrük Müdürlüğünce tesis edilen ... sayılı işlemin; yatırım teşvik
belgesinin, davaya konu tebliğin dayanağı olan 3946 sayılı Kanunun yü-
rürlüğe girdiği 1.1.1994 tarihinden önce kendilerine verildiği, bu ne-
denle, anılan kanunun 38. maddesinin 4. fıkrası ile yürürlükten kaldı-
rılan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 46. maddesinin 6. ben-
dinde düzenlenen katma değer vergisi ertelemesinden yararlandırılmala-
rı gerektiği, 41 seri nolu Tebliğin ise, katma değer vergisi erteleme-
sini, teşvik belgesi kapsamında ithal edilecek eşyaların, 3946 sayılı
Kanunun yürürlüğe girmesinden önce yüklenmiş veya gümrüklere gelmiş ve
30 Nisan 1994 tarihine kadar fiili ithalatlarının tamamlanmış olması
şartlarına bağladığı, bu şekilde bir düzenlemenin, kazanılmış hakları
ortadan kaldırdığı ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Dava, davacı şirket tarafından yatırım teşvik belgesi kapsamın-
da yurda getirilerek sundurmaya alınan eşyaya ilişkin katma değer ver-
gisinin ertelenmesi istemiyle yapılan başvurunun, yatırım teşvik bel-
gesi kapsamında ithal edilecek eşyalara ait katma değer vergisinin er-
telenmesini öngören Katma Değer Vergisi Kanununun 46. maddesinin 6.
bendinin, 3946 sayılı Kanunla 1.1.1994 tarihinden itibaren yürürlükten
kaldırıldığı, uygulamaya ilişkin 41 seri nolu Katma Değer Vergisi Ge-
nel Tebliğinde sayılan koşulların da olayda bulunmadığından bahisle
reddi yolundaki Malatya Gümrük Müdürlüğünün ... sayılı işlemi ile, bu
işlemin dayanağını oluşturan 41 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Teb-
liğinin iptali istemiyle açılmıştır.
Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığının ... sayılı savunma yazısın-
da, vergisi uyuşmazlık konusu eşyanın, Malatya Gümrük Müdürlüğünde
tescilli ... sayılı gümrük giriş beyannamesi kapsamında ithal edildi-
ği, 7.5.1994 gün ve 21927 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak aynı ta-
rihte yürürlüğe giren 3986 sayılı Kanunun 14. maddesi ile Katma Değer
Vergisi Kanununun 49. maddesine eklenen 2. fıkra hükmü uyarınca, dava-
cının katma değer vergisi ertelemesinden yararlandığı belirtilmekle,
davadan beklenen sonucun gerçekleştiği anlaşılmıştır.
41 seri nolu Katma Değer Vergisi Tebliğinin iptali istemine ge-
lince; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 46. maddesine 3099
sayılı Kanunun 4. maddesiyle eklenen 6. bendinde, "Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından verilen teşvik belgelerinde gösteri-
len yatırım mallarının ithalinde ödenmesi gereken katma değer vergisi,
bu verginin fiilen indirilmesinin mümkün olacağı tarihe kadar ertele-
nir. Bu ertelemede 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkın-
da Kanunun süre ve tecil faizi ile ilgili hükümleri uygulanmaz. Şu ka-
dar ki yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi
halinde ertelenen vergi, tahakkuk ettiği tarihten itibaren 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48. maddesine göre
tespit olunan ilgili yıllar için geçerli tecil faizleri %50 zamlı uy-
gulanmak suretiyle tahsil edilir. Erteleme süresince zaman aşımı işle-
mez." hükmü yer almakta iken, söz konusu bent, 30.12.1993 gün ve 21804
mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3946 sayılı Kanunun 1.1.1994
tarihinde yürürlüğe giren 38. maddesinin 4. fıkrası ile yürürlükten
kaldırmıştır.
İptali istenilen 41 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği
de, anılan bent hükmünün yürürlükten kaldırılması nedeniyle, teşvik
belgesi kapsamında ithal edilen yatırım malları dolayısıyla ithalde a-
lınacak katma değer vergisine ilişkin uygulamaya yön vermek amacıyla
düzenlenerek 16.1.1994 gün ve 21820 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış-
tır.
Söz konusu tebliğin birinci paragrafında, 3065 sayılı Kanunun
46. maddesinin 6. bendinin 1.1.1994 tarihinden itibaren yürürlükten
kaldırıldığı, ikinci paragrafında, söz konusu bent hükmü ile öngörülen
düzenlemenin niteliği belirtildikten sonra, 3. paragrafında, buna gö-
re, 1.1.1994 tarihinden itibaren yatırım teşvik belgesinde gösterilen
yatırım mallarının ithalinde hesaplanan katma değer vergisinin erte-
lenmeyeceği, bu vergi ödenerek ithalat işleminin gerçekleştirileceği;
4. paragrafında da, ancak, İthalat Rejiminde mevcut düzenlemelere pa-
ralel olmak üzere; 1.1.1994 tarihinden önce alınmış teşvik belgeleri
kapsamında olup, 1.1.1994 tarihinden önce yüklenmiş veya gümrüklere
gelmiş olan yatırım malları ithalatında hesaplanan ve bu tebliğin ya-
yımı tarihine kadar ödenmemiş katma değer vergisinin ertelenmesine de-
vam olunacağı, şu kadar ki, bu malların fiili ithalatının 30 Nisan
1994 tarihine kadar tamamlanmasının zorunlu olduğu yolunda düzenleme-
lere yer verilmiştir.
Olayda da, davacı şirketin, yatırım teşvik belgesi kapsamında
yurda getirilerek sundurmaya konulan, ancak ithal işlemi yapılmayan
eşyaya ait katma değer vergisinin ertelenmesi talebinin, 41 seri nolu
Katma Değer Vergisi Genel Tebliğin 4. paragrafında yer alan koşulların
oluşmadığı gerekçesiyle reddi üzerine, anılan tebliğin iptali istemiy-
le bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davanın devamı sırasında, 7.5.1994 gün ve 21927 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 3986 sayılı Kanunun 14. maddesiyle, aynı kanunun
46. maddesinin yürürlükten kaldırılan 6. bendinde yer alan düzenlemeye
paralel bir hüküm Katma Değer Vergisi Kanununun 49. maddesine 2. fıkra
olarak eklenmiştir. Söz konusu 2. fıkra aynen, "Kalkınma planları ve
yıllık programlarda belirtilenlerden, Maliye Bakanlığı ile Hazine ve
Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından müştereken belirlenen sektörlere
ait olup Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından verilen teşvik
belgelerinde gösterilen yatırım mallarının ithalinde ödenmesi gereken
katma değer vergisi, bu verginin fiilen indirilmesinin mümkün olacağı
tarihe kadar ertelenir. Bu ertelemede 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanunun süre ve tecil faizi ile ilgili hükümleri
uygulanmaz. Şu kadar ki yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekil-
de gerçekleşmemesi halinde ertelenen vergi, tahakkuk ettiği tarihten
itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun
48 inci maddesine göre tespit olunan ilgili yıllar için geçerli tecil
faizleri %50 zamlı uygulanmak suretiyle tahsil edilir. Erteleme süre-
since zaman aşımı işlemez." hükmünü taşımaktadır.
Yukarıda açıklanan fıkra hükmünün uygulanmasını göstermek üzere
Maliye Bakanlığınca düzenlenerek 11.5.1994 gün ve 21931 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 42 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde
de konuya ilişkin açıklamalara yer verildikten sonra, tebliğin 9. pa-
ragrafında, 3946 sayılı Kanun ile, 1.1.1994 tarihinden geçerli olmak
üzere ithalde katma değer vergisi ertelemesi kaldırılmış bulunduğun-
dan, 1.1.1994 tarihi ile (3065 sayılı Kanunun 49. maddesine ikinci
fıkra eklenmesine ilişkin 3986 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği)
7.5.1994 tarihleri arasında ithal edilen teşvik belgeli yatırım malla-
rı ile ilgili olarak ithalde ödenen katma değer vergisinin iadesinin
mümkün olmadığı, 10. paragrafında ise, ancak, henüz fiili ithali ya-
pılmamış veya katma değer vergisi ödenmemiş yatırım mallarının,
7.5.1994 tarihinden sonra ithali halinde erteleme uygulamasından ya-
rarlanabileceği belirtilmiştir.
Nitekim, davalılardan Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığının dos-
yada mevcut ... sayılı savunma yazısından da anlaşılacağı üzere, dava-
cı tarafından yatırım teşvik belgesi kapsamında getirilerek sundurmaya
konulan eşyanın, 3986 sayılı Kanun ile 42 seri Nolu Katma Değer Vergi-
si Genel Tebliğinin yürürlüğe girmesinden sonra, (Malatya Gümrük Mü-
dürlüğünde tescilli) ... gümrük giriş beyannamesi ile ithal edilerek
katma değer vergisi ertelemesinden yararlandığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, davanın açıldığı tarihte, teşvik belgesinde göste-
rilen yatırım mallarının ithalinde katma değer vergisinin ertelenmesi-
ni öngören Katma Değer Vergisi Kanununun 46. maddesinin 6. bendi yü-
rürlükten kaldırılmış ve bu tarihten itibaren, teşvik belgesinde gös-
terilen yatırım mallarının ithalinde hesaplanan katma değer vergisinin
ertelenmeyeceği ve bu vergi ödenmek suretiyle ithalat işleminin ger-
çekleştirileceği şeklinde uygulamaya yön veren 41 Seri Nolu Katma De-
ğer Vergisi Genel Tebliği yürürlüğe girmiş ise de, davanın açıldığı
tarihten sonra, teşvik belgesinde gösterilen yatırım mallarının itha-
linde katma değer vergisinin ertelenmesini öngören 3065 sayılı Kanunun
49. maddesinin 2. fıkrası hükmünün yürürlüğe konulması ve davacının da
ithalatını bu tarihten sonra yaparak ertelemeden yararlanmış olması
karşısında, davadan beklenen sonucun elde edildiği ve bu suretle dava-
ya konu 41 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin iptalinde
davacı yönünden hukuki yarar kalmadığı görülmektedir.
Açıklanan nedenlerle, gerek Malatya Gümrük Müdürlüğünce tesis
edilen 9.3.1994 gün ve 801 sayılı işleme gerekse 41 seri nolu Katma
Değer Vergisi Genel Tebliğine yönelik dava hakkında karar verilmesine
yer olmadığına, karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:93)
|