|
TEDARİKÇİ FİRMA İLE İHRACATÇI FİRMA ARASINDA ÇEK, BONO, POLİÇE VEYA ÇE
ŞİTLİ BANKACILIK HİZMETLERİ BULUNMADAN MİLYARLIK ALIMLARIN NAKİT OLA-
RAK ÖDENDİĞİ İDDİASININ TİCARİ GEREKLERE UYMADIĞI, TEDARİKÇİ FİRMALA-
RIN ADRESLERİNDE BULUNAMAMASI, TANINMAMASI, BAZI ŞAHISLARIN FİRMALARIN
BİR KAÇINA BİRDEN ORTAK GÖRÜNMESİ ,FİRMALAR ARASINDA ORGANİZASYON OLDU
ĞUNU GÖSTERDİĞİ, KISA ARALIKLARLA ORTAKLARIN ADRESLERİNİN DEĞİŞMİŞ OL-
MASI, GERÇEK ANLAMDA MAL HAREKETİ OLMADIĞI, DOLAYISIYLA KDV İADE VE
MAHSUBUN SÖZ KONUSU OLMADIĞI HK.
1985/Mayıs dönemine ilişkin olarak verilen katma değer vergisi beyanna
mesinde yükümlü şirketçe iadesi gereken miktar olarak gösterilen
33.419.750 liranın, haksız olarak iade ve mahsubunun yapıldığı hususu-
nun yapıldığı vergi inceleme raporuyla tesbit edilmesi üzerine yükümlü
şirket adına salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini; ihracat
istisnasına ilişkin olarak vergi iadesine hak kazanılabilmesi için ih-
racat tesliminin gerçekleşmesi, teslimin yurt dışındaki bir müşteriye
yapılması, teslim konusu malın Türkiye Cumhuriyeti gümrük hattından ge
çerek bir dış ülkeye vasıl olmasının gerektiği ihraç edilecek mal ve
hizmet dolayısıyla ödenecek katma değer vergisinin mükellefin vergiye
tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirile
ceği, indirim imkanı olmayan hallerde de iade edilmesinin zorunlu oldu
ğu, olayda ise vergi inceleme raporunda ihracat konu olan malların
alış faturalarının sekiz adet firma veya şahıstan temin edildiği, bun-
lardan altı firmaya tebligat yapılamamadığı, Ahmet Ali Ramazanoğlu ile
Sibel Tarım Ürünleri San. ve Tic.Ltd.Şti. nezdinde yapılan incelemeler
de de bu firmaların mal satın aldığı firmaların ve bunların altındaki
imalatçı firmaların bulunamadığı, bu nedenle faturaların naylon oldu-
ğu, bu faturalara ilişkin malların gerçekten üretilmediği, ihracat tes
limi sayılamayacağı sonucuna varıldığı, oysa hayali olduğu iddia edi-
len firmalar ile ihracatçıya mal veren ikinci alt firmaların katma de-
ğer vergisi beyannamesi verme yükümlülüklerini yerine getirdikleri,
vergi dairesince de bunların varlığı kabul edilerek vergi tahakkukla-
rıyla mahsup taleplerinin kabul edildiği, daha sonra bu firmaların ad-
reslerinde bulunamamalarının var olmadıklarına tam bir kanıt teşkil et
meyeceği, ayrıca defter ve belgeler üzerinde inceleme yapılmaksızın bu
satışların veya alışların hayali olduğu sonucuna varılamayacağı, bu so
nuca ulaşılsa bile ortada katma değer vergisini doğuran olay olmayaca-
ğından mahsup edilecek borcun varlığından da söz edilemeyeceğine göre,
3065 sayılı Kanunun 11, 12 ve 32.maddeleri uyarınca ihracat istisnasın
dan yararlanmaya hak kazanan yükümlü şirket adına mahsup işlemlerinin
kabul edilmemesi sonucu yapılan cezalı tarhiyatta yasal isabet bulunma
dığı gerekçesiyle terkin eden İstanbul 10.Vergi Mahkemesinin 7.7.1988
gün ve 1988/885 sayılı kararının bozulması istenilmektedir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun İhracat İstisnası başlığını
taşıyan 11.maddesinin 1-a bendinde, ihracat teslimleri ve bu teslimle-
re ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet
ler vergi istisnası kapsamında sayılmış, kanunun 32.maddesinde ise bu
kanunun 11, 13, 14, 15.maddeleri uyarınca vergiden istisna edilmiş bu-
lunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma
değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesapla-
nacak katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi işlemlerin
mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olma-
sı halinde indirilemeyen katma değer vergisinin, Maliye ve Gümrük Ba-
kanlığınca tesbit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade
olunacağı hükme bağlanmıştır.
Vergi Usul Kanununun 3.maddesinin (B) bendinde ifade edildiği üzere
vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin
gerçek mahiyeti esastır. Bu kuralın bir gereği olarak yükümlülerin kat
ma değer vergisi kanununun yukarıda sözü edilen 11 ve 32.madde hükümle
rinden yararlanabilmelerinin ön şartı, vergiden istisna edilmiş bulu-
nan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması
bir başka anlatımla yükümlü tarafından ihraç edildiği bildirilen mal-
lar için gerçekte katma değer vergisi ödenmiş olmasıdır.
Gerçekleşmemiş teslim ve hizmetler dolayısıyla bir katma değer vergisi
ödemesi ve bunun sonucu olarak da bir vergi iadesi söz konusu edileme-
ceği cihetle, ihracatla ilgili vergi iadesi istemine dayanak teşkil
eden faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hususlarının saptanması
anlaşmazlığın çözümü bakımından önem arzetmektedir.
Uygulamada ihraç edilmek üzere gümrük hattına getirilen malların tümü-
nün kontrolü bütün sandıkların açılması, sayılması, ihraç mallarının
niteliklerinin tesbiti olanağı bulunmadığından incelemenin sondaj veya
örneklerin incelenmesi şeklinde yapıldığı bilinen bir husustur. Bu ne-
denle işlemlerin gerçek mahiyetinin, bu beyanda en son işlem niteliğin
deki "ihraç" olayının gerçek olup olmadığının, diğer bir ifadeyle, be-
yannameye uygunluğunun saptanması ancak ihracattan önceki kademelerde
yapılan alım-satım işlemlerinin gerçek niteliklerinin (geriye doğru ya
pılan bir vergi incelemesiyle) saptanmasına bağlı bulunmaktadır. Bir
ihracatın da, gerçek dışı (hayali) ihracat olup olmadığının saptanması
nın, buna tekaddüm eden alım satım kademelerinde bütün işlemlerin, fa-
tura ve belgelerin incelenmesine bağlı olduğu açıktır.
Dosyada bulunan inceleme raporu, tutanaklar ve diğer belgelerin ince-
lenmesinden, yükümlü şirketin 1985 yılında gerçekleştirdiğini öne sür-
düğü ihracata konu malların alış faturalarında adı geçen sekiz firma
veya şahıs nezdinde yapılan incelemede, bu firmalardan Osman Çelik'in
(Çelik Dış Ticaret) Şişli, Osmanbey, Kırağı Sokak adresindeki yeri
1985/Nisan veya Mayıs ayında muhasebeci olarak kiraladığı, hiç bir faa
liyet göstermediği, kirayı ödeyip boş tuttuğu, 1985/Ekim ayından itiba
ren kirayı da ödemeyip Libya'ya gittiği, yeni adresinin bilinmediğinin
han yöneticisi Hasan Özel tarafından ifade edildiği, Kardeş Holding ve
buna bağlı dört şirketin yöneticisi İsak Bahar ve Nino Debehar adlı şa
hısların, Osman Çelik'in kendilerine mal alım satımı yapılmış gibi fa-
tura ve makbuz getirdiğini ve kendilerinin de aynı mallara ilişkin fa-
tura kestiklerini,olayda herhangi bir para veya çek kullanılmadığını,
sadece makbuz alışverişinde bulunduklarını belirttikleri, İsmet Muam-
mer Çidamlı'nın (Flaş Elektrik) gösterdiği Rıhtım caddesi Vakıflar pa-
sajındaki adreste tanınmadığı burada 1.3.1975 tarihinden itibaren İbra
him Yağcı isimli şahsın faaliyette bulunduğu, bilinen iş ve ikamet ad-
reslerinde bulunmayan ve tanınmayan bu şahsın sahte fatura düzenlemek
fiilinden dolayı İstanbul Mali Polisince arandığı, Övgü Tekstil Sanayi
ve Ticaret Anonim Şirketinin bilinen adreslerinde yapılan incelemeler-
de ise böyle bir firmanın olmadığı, faaliyet gösterilmediği veya adre-
sin terk edildiği gibi yanıtlar alındığı, firma hissedarlarının bili-
nen adreslerine yapılan tebliğlerin sonuçsuz kaldığı, ayrıca Merkez
Bankası İstanbul Unkapanı Kambiyo Şubesindeki kayıtlarda adı geçen fir
manın ihracatçı firmalara çok sayıda fatura kestiğinin de tesbit edil-
diği, And Kapak Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin, hem firma, hem de
hissedarlarının bilinen adreslerinde bulunmadıkları, hissedarların ika
metgah olarak gösterdikleri adreslerinde ikamet etmedikleri, İ.Muammer
Çidamlı'nın da adı geçen firmanın hissedarı olduğu, Ahmet Ali Ramazan-
oğlu Firması hakkında yapılan incelemede yükümlü şirkete sattığı kon-
feksiyon mamulünü Atilla Tayanç'tan aldığını, bedelini nakit olarak
ödediğini, mal alış ve satışlarında bono ve çek kullanılmadığını, alış
ve satışların gerçek olduğunu ifade ettiği, bu firmanın mal aldığı alt
firma durumunda olan Atilla Tayanç hakkında bilgi vermekten çekinme su
çu nedeniyle kamu davası açıldığı, alt firmalardan yapılan alışların
gerçeği yansıtmadığı, Kanteks Makine ve Kimya Sanayi Kollektif Şirketi
(Mahmut Mustafa Erkan) ortaklarının işlerlerinin terk ettikleri ve ye-
ni adreslerinin bilinmemesi nedeniyle tebliğin sonuçsuz kaldığ, Sibel
Tarım Ürünleri Limided Şirketinin defter ve belgelerinin sağlıklı olma
dığı, iptal edilen 21 faturadan bazılarının dip koçanları iptal edildi
ği halde asıllarının bulunmadığı, bazılarında ise dip koçanları olduğu
halde asıllarının olmadığı, mal aldığı alt firma Esentaş A.Ş.'nin yev-
miye kayıtlarında bazı satışlara rastlanmadığı mal bedellerinin nakden
tahsil edildiği, Okkalı Konfeksiyon İhracat Ticaret ve Sanayi Limeted
Şirketi'nin 1985 yılında düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığı,
karşılıksız fatura düzenlediği, sahte ve yanıltıcı vesikalar bulundu-
ğu, şirketin adres ve ortaklarının bir kaç kez değiştiği bilinen adres
lerinde bulunamadıkları, ihracatçı firma Sanlı İthalat İhracat ve Pa-
zarlama Anonim Şirketinin ise defter ve belgelerini ibraz etmediği, da
ha sonra adresini terkettiği 2.2.1985 tarihinde işe başlayan firmanın
başlar başlamaz iki milyar liralık, yedi aylık süredede ek yedi milyar
liralık ihracat gerçekleştirdiği, iç piyasada hiç satışlarının olmadı-
ğı saptanmış bulunmaktadır.
Yukarıdaki inceleme ve tesbitler değerlendirildiğinde tedarikçi firma-
lar ile ihracatçı firma arasında çek, bono, poliçe veya çeşitli banka-
cılık hizmetleri gibi ticari hayatın vazgeçilmez kıldığı olanaklar kul
lanılmadan milyarlık alımların nakit olarak ödendiği iddiası günümüz
ticari icaplarına uymadığı gibi, gerçeği de yansıtmamaktadır. Öte yan-
dan bu kadar firma arasındaki mal hareketinin nasıl sağlandığına, tes-
limlerin ne şekilde gerçekleştirildiğine ilişkin bilginin bulunmaması
para akımıyla birlikte mal akımının da normal olmadığını göstermekte,
ihracatçı firma dahil olmak üzere altı tedarikçi firmanın adreslerinde
bulunamaması, gerçek mal hareketini içeren bir faaliyette bulunmadıkla
rı için şirketlerle ortaklarının çevrelerinde tanınmadıkları; bazı şa-
hısların yukarıda adı geçen şirketlerin bir kaçında birden ortak ola-
rak görünmesi de şirketler arasında bir organizasyon olduğu kanısını
uyandırmaktadır. öte yandan bu firmaların kısa aralıklarla ortaklarını
ve adreslerini değiştirmesi de olağan bir durum olmayıp uygulamada fik
tif çalışan şirketlerin genellikle başvurdukları bir yöntemdir.
Bütün bu incleme ve tesbitler karşısında vergiden istisna edilmiş iş-
lemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtmadığı, do
layısıyla kanunun öngördüğü anlamda mal tesliminin ve katma değer ver-
gisi ödemesinin söz konusu olmadığı sonuç ve kanaatına varıldığından,
mahkemece yazılı gerekçe ile verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kararının bo-
zulmasına karar verildi.
ŞT/SE
|