|
VERGİ DAİRESİNCE TECİL VE TERKİN TALEBİNİN YERİNE GETİRİLMESİ İÇİN BEL
GE EKSİKLİKLERİNİN GİDERİLMESİ HUSUSUNDA YÜKÜMLÜLERE BİLDİRİMDE BULU-
NULMASINA RAĞMEN, EKSİK BELGELERİN TAMAMLANMAMASI NEDENİYLE ÖDEME EMRİ
DÜZENLENMESİNİN YERİNDE OLDUĞU HK.
1987 yılı Eylül dönemine ait katma değer vergisinin tahsili amacıyla
yükümlü şirket adına düzenlenen ödeme emrini; dosyanın incelenmesinden
ve mahkemelerinin 13.4.1992 günü ara kararına vergi dairesince verilen
cevaptan, ödeme emriyle istenilen katma değer vergisi borçlarının, ih-
raç kaydıyla ihracatçılara satışı yapılan mallara ilişkin olduğunun ve
daha önce tecili yapılan bu vergilerin terkin edilmesi için yükümlü
şirketçe yasal süresi içerisinde başvuruda bulunulduğunun anlaşıldığı,
vergi dairesince bu talebin reddi ya da kabulü yönünde yükümlü şirkete
bir bildirimde bulunulmaksızın söz konusu borçlar nedeniyle ödeme emri
düzenlenmesinin 6183 sayılı Yasanın 51.maddesi hükmüne aykırı olduğu
gerekçesiyle iptal eden İstanbul 3.Vergi Mahkemesinin 4.6.1992 gün ve
1992/1285 sayılı kararının; yükümlü şirketçe söz konusu vergi borçları
nın terkini istemiyle başvuruda bulunulmakla birlikte, terkin talebini
içeren dilekçeye, yasa ve tebliğlerde öngörülen belgelerin eklenmedi-
ği, belge eksikliklerinin tamamlanması, aksi halde taleplerinin yerine
getirilemeyeceği hususunda yükümlü şirketçe çeşitli gün ve sayılı yazı
ları ile bildirimde bulunulmasına rağmen, bu tarihe kadar belge eksik-
liklerinin giderilmediği, bu sebeple söz konusu vergi borçlarının tah-
sili amacıyla ödeme emri düzenlenmesinin yerinde olduğu ileri sürüle-
rek bozulması istenilmektedir.
Uyuşmazlık, 1987, 1988 ve 1989 yılının muhtelif dönemlerine ait olup,
ihracat istasnası nedeniyle önceden terkin ve mahsup talebinde bulunu-
lan katma değer vergisi borçları nedeniyle yükümlü şirket adına ödeme
emri düzenlenmesinden doğmuş bulunmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11.maddesinin 1.fıkrası (c)
bendinde, ihraç kaydıyla imalatçılar tarafından kendilerine teslim edi
len mallara ait katma değer vergisinin ihraçatçılar tarafından ödenme-
yeceği, mükelleflerce tahsil edilmeyen, ancak ilgili dönem beyanname-
sinde gösterilecek olan bu verginin, vergi dairesince tarh ve tahakkuk
ettirilerek tecil olunacağı, söz konusu malların, teslim tarihini ta-
kip eden ayın başından itibaren üç ay içerisinde ihraç edilmesi halin-
de tecil edilen bu vergini terkin olunacağı, Maliye Bakanlığının, ver-
gi alacağının emniyet altına alınması bakımından gerekli görülen hal-
lerde, ihracat istisnası uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirle
meye yetkili olduğu hükmüne yer verilmiş, aynı Yasanın 32.maddesinde
de, vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benze
ri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin, mükelleflerin vergi-
ye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indi-
rileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan ver-
ginin indirilecek vergiden az olması hallerinde, indirilemeyen vergi-
nin Maliye Bakanlığınca tespit edilecek usul ve esaslara göre bu işlem
leri yapanlara iade olunacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 77.maddesi 2.
fıkrası ile 427 sayılı Muhasebat Genel Tebliğinde, ihracat istisnası
nedeniyle yapılacak iadelerin, hak sahiplerince kendilerinin veya ken-
dilerine mal ve hizmet satın imalatçıların vergi borçlarına mahsubunun
yazılı olarak talep edilmesi halinde, inceleme ve teminat aranmaksızın
bu taleplerin vergi dairelerince yerine getirileceği belirtilmekte,
3065 sayılı Yasanın 11 ve 32.maddelerinin verdiği yetkiye dayanılarak
Maliye Bakanlığınca çıkarılan 28 Seri Nolu Katma Değer Vergisi Genel
Tebliğinde ise, iade ve mahsup taleplerinin, bu konudaki dilekçeye teb
liğin A 2-a bölümünde belirtilen belgelerin (gümrük çıkış beyannamesi-
nin aslı ya da onaylı örneği ile döviz alım belgesi) eklenmesi kaydıy-
la yerine getirileceği hükmü yer almaktadır.
Her ne kadar, ihracat istisnası neeniyle yapılacak iade, mahsup ve ter
kin işlemlerinde, döviz alım belgesi ibrazı zorunluluğu, 1.8.1988 tari
hinden itibaren geçerli olmak üzere 28 Seri Nolu Tebliğ ile getirilmiş
ise de, ihracat istisnası uygulamasında temel amacın, yurt dışına yapı
lacak ihracat karşılığında yurda döviz getirilmesini teşvik ve temin
etmek olması nedeniyle, terkin, mahsup ve iade taleplerinde bu tarih-
ten önceki dönemler için de döviz alım belgesi ibrazının şart olduğu-
nun kabulü zorunludur.
Dava konusu olayda, yükümlü şirketçe ödeme emri ile istenilen vergi
borçları için, ihracat istisnası nedeniyle süresi içeresinde terkin ve
mahsup talebinde bulunulduğu, ancak bu talebe ilişkin dilekçeye, 28 No
lu Genel Tebliğde belirtilen belgelerin eklenmediği, vergi dairesi ta
rafından, yükümlü şirkete 21.8.1990 tarihinde tebliğ edilen 5.4.1990
gün ve 11768 sayılı ve 22.6.1992 tarihinde tebliğ edilen 17.6.1992 gün
ve 17498 sayılı yazılar ile bu konudaki belge eksikliklerinin gideril-
mesi, aksi halde taleplerinin reddedileceği hususunda bildirimde bulu-
nulduğu halde, bu tarihe kadar eksik belgelerin tamamlanmadığı dosya-
nın incelenmesinden anlaşılmaktadır.
Bu durumda vergi mahkemesince, yukarıda sözü edilen kanun hükümleri
ile tebliğ ve yönetmelikte belirtilen hususlar göz önünde bulundurula-
ra, yükümlü şirketin dava dilekçesindeki iddia ve delillerine göre bir
karar verilmesi gerekirken, ödeme emrinin yazılı gerekçe ile iptali yo
lunda verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, kararın bozulmasına ka
rar verildi.
ŞT/ES
|