|
MÜCBİR SEBEPLERDEN BİRİNİN VARLIĞINI HUKUKEN İTİBAR EDİLEBİLECEK BEL-
GELERLE ORTAYA KOYMADAN DEFTER VE BELGELERİNİ İNCELEMEYE İBRAZ EDEME-
YEN DAVACININ YAPTIĞI KATMA DEĞER VERGİSİ İNDİRİMLERİNİN, BAŞKA BEL-
GELERLE BELGELENMESİNİN YETERLİ OLMADIĞI, TARHİYATIN KALDIRILMASI YO-
LUNDAKİ KARARIN, 3065 SAYILI YASANIN 54.MADDESİNE AYKIRI DÜŞTÜĞÜ HK.
Yükümlü şirketin defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmemesi nede-
niyle, katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek adına 1995
yılı için kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmıştır.
Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen ... Vergi Mahkemesi,
... günlü, ... sayılı kararıyla; davacı şirketin 1993, 1994 ve 1995
yıllarına ilişkin defter ve belgelerinin yandığının ... Asliye Ticaret
Mahkemesinin ... günlü kararıyla sabit olduğu, indirim konusu yapılan
katma değer vergilerine ilişkin gümrük makbuzlarının ayrı ayrı ince-
lenmesi sonucu, dönemler itibarıyla yapılan indirimlerin gerçeğe uygun
olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle tarhiyatı kaldırmıştır.
Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay
Onbirinci Dairesi, ... günlü, ... sayılı kararıyla; olayda, defter ve
belgelerin yandığından bahisle incelemeye ibraz edilmemesi nedeniyle
resen tarh nedeni bulunduğu, defter ve belgelerin yanmış olmasının ib-
raz zorunluluğunu ortadan kaldırmayacağı, emtia satın aldığı kişileri
bilmek durumunda olan alıcının gerekli girişimleri yaparak alış belge-
lerinin mevcudiyetini ispat edebileceği, aksi halde indirimin kabul e-
dilmeyeceği, vergi mahkemesince ara kararıyla da bu belgelerin yüküm-
lüden sağlanabileceği, defter ve belgelerinin inceleme elemanınca ...
tarihli yazı ile istenmesi üzerine yükümlünün, ... tarihinde defter ve
belgelerin zayi olduğuna dair tespit yaptırmak üzere mahkemeye müraca-
at ettiğinin anlaşıldığı, ibrazı mümkün olmadığı halde, ... tarihli
dava dilekçesinde, mahkemece defter ve belgeler istendiğinde ibraz e-
dileceğinin belirtilmesine karşın, mahkemece istendiğinde zayi belgesi
ile bir kısım gümrük makbuzları, gümrük giriş beyannameleri ve bu bel-
gelerdeki bilgilerin dökümlerini içeren listenin mahkemeye ibraz edil-
diği, tüm bu tespitlerden davacı şirketin çelişkili tutumunun vergi
incelemesinden kaçınmaya yönelik olduğu, işlemlerinin inandırıcı olma-
dığı sonucuna varıldığı, tarhiyatı kaldıran mahkeme kararında isabet
görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi, ... günlü, ... sa-
yılı kararıyla; davacı şirketin ... tarihli dilekçesinde, dava dilek-
çesinde ibraz edeceğini bildirdiği defter ve belgelerin kanuni, mühür-
lü defterler olmayıp, elde mevcut bilgisayar kayıtları, kopya defter-
ler ile gümrükten sağlanan makbuzlar olduğunun belirtildiği, 2577 sa-
yılı Yasanın 20 nci maddesi uyarınca yükümlü şirkete indirim hakkından
yararlandığı belgeleri araştırıp tedarik etme fırsatı tanınarak ihti-
lafın buna göre çözümlendiği gerekçesiyle ilk kararında ısrar etmiş-
tir.
Direnme kararı, vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edil-
miş, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmeyen davacı adına salı-
nan cezalı vergide yasaya aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kara-
rın bozulması istenmiştir.
Yükümlü şirketin defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmeme-
si nedeniyle, katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek, adına
1995 yılı için salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini kaldı-
ran vergi mahkemesi ısrar kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından
temyiz edilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin
1/a bendinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemleri üzerin-
den hesaplanan katma değer vergisinden, kanunda aksine hüküm olmadıkça
faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler
dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gös-
terilen katma değer vergisini indirebilecekleri, aynı Kanunun 34 üncü
maddesinin 1 inci bendinde yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal
ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri
vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesika-
lar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği, 54 üncü
maddenin 1 inci fıkrasında da katma değer vergisi mükelleflerinin tu-
tulması mecburi defter kayıtlarını bu verginin hesaplanmasına ve kont-
rolüne imkan verecek şekilde düzenlemeleri gerektiği kurala bağlanmış,
fıkranın devamında, bu kayıtlarda yer alması gereken asgari hususlar
dört bent halinde sayılmıştır.
Bu hükümler karşısında, katma değer vergisinin indirim konusu
yapılabilmesi için söz konusu verginin fatura ve benzeri belgeler ile
gümrük makbuzunda ayrıca gösterilmesi ve bu belgelerin kanuni defter-
lere kaydedilmiş olması koşullarının bir arada yerine getirilmesi ge-
rekmektedir.
İnceleme elemanınca 1995 yılına ilişkin defter ve belgelerinin
... tarihli yazı ile istenmesi üzerine yükümlü; ... tarihinde mahke-
meye müracaat ederek, elektrik tesisatında oluşan kısa devre sonucu
yangın çıktığını, yangın ve söndürme çalışmaları sırasında 1993, 1994
ve 1995 yılına ait ticari defterlerin zayi olduğunu ileri sürerek zayi
belgesi verilmesini istemiş ve mahkemece davacının isteği doğrultusun-
da zayi belgesi verilmiştir.
Söz konusu zayi belgesinin; tanık beyanları ve davacı istemi ü-
zerine, yangının tarihi ve ne şekilde oluştuğunu belirten ve yangın-
dan sonraki durumu saptayan bir itfaiye yangın raporu aranmaksızın ve-
rildiği anlaşılmaktadır. Bu durum, yangının ve sonuçlarının somut ola-
rak saptanmadığını göstermektedir. Vergi Usul Kanununun 13 üncü madde-
sinde belirtilen mücbir sebeplerden birinin varlığı ve defter ve bel-
gelerin bu sebeple incelemeye ibraz edilemediği belgelenmeksizin yasal
defterlerin yandığı yolundaki iddia ve zayi belgesi; mücbir sebep ne-
deniyle deftere kayıt koşulunun yerine getirilmiş sayılmasına yeterli
olmadığından ve olayda 3065 sayılı Yasanın 34 üncü maddesinde öngörü-
len her iki koşulun da aranması gerektiğinden, tarhiyatın kaldırılması
yolundaki kararda hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile ... Vergi Mahkemesi-
nin ... günlü, ... sayılı ısrar kararının bozulmasına, yeniden verile-
cek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm tesi-
sine gerek bulunmadığına karar verildi.
(YK/ES)
(DAN-DER; SAYI:103)
|