|
DFİF MATRAHINA DAHİLDİR ANCAK, GÜMRÜK VERGİSİNDEN MUAFİYET SÖZ KONUSU
OLMADIĞINA GÖRE KDV UAR BEYANNAMESİNİN TESCİL TARİHİNDEKİ KURA GÖRE
HESAPLANMASI GEREKTİĞİ HK.
Gemlik Gümrük Müdürlüğünde tescilli giriş beyannamesi muhteviyatı eş-
yanın fiili ithalinin gerçekleştirilmesinden sonra, beyanname kapsamı
eşyalara ilişkin destekleme fiyat istikrar fonu farkından dolayı yapı-
lan ek tahakkuku; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21. madde-
sinin (c) bendinden bahisle, kur farkının katma değer vergisi matrahı-
na dahil edilebilmesi için kur farkının ödenmiş olmasının gerektiği,
genelge ile de giderlerin matraha dahil edilebilmesi için ödenmesi
şartının getirildiği, olayda ise, beyannamenin tescil tarihi ile fiili
ithal tarihi arasında herhangi bir kur farkı ödemesinin yapılmadığı
anlaşıldığından, ek vergi salınamayacağı gerekçesiyle terkin eden Bur-
sa Vergi Mahkemesinin 1993/498 sayılı kararının, fon farkının matraha
dahil edilmesi gerektiği, ithal konusu eşyalara ait katma değer vergi-
si ve ulaştırma altyapıları resminin fiili ithal tarihi itibarıyla be-
lirlenen kura göre hesaplanması gerekirken beyannamenin tescil tari-
hindeki kurdan hesaplanması nedeniyle yapılan tahakkukta yasaya aykı-
rılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Uyuşmazlığın çözümü, destekleme fiyat istikrar fonunun, beyan-
namenin tescil edildiği tarihteki kur üzerinden hesaplanmış olmasına
karşın, fiili ithal tarihindeki kura göre hesaplanması nedeniyle olu-
şan fon farkının katma değer vergisi ve ulaştırma altyapıları resminin
matrahına dahil edilip edilemeyeceği ve ulaştırma altyapıları resmi i-
le katma değer vergisi hesaplanırken beyannamenin tescil tarihindeki
kurun mu, yoksa fiili ithalin gerçekleştirildiği tarihteki kurun mu e-
sas alınacağı hususlarının tespitine ilişkindir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci maddesinin
(c) bendinde, fiili ithalata kadar yapılan diğer giderler ve ödemeler
ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödeme-
lerin ithalatta katma değer vergisi matrahına dahil olacağı, 827 sayı-
lı Ulaştırma Altyapıları Resmi Kanununun 3571 sayılı Kanunun 2 nci
maddesiyle değişik 1 inci maddesinde de, ithalde alınan katma değer
vergisi matrahının aynı zamanda ulaştırma altyapıları resminin de mat-
rahını oluşturacağı hüküm altına alınmış, yine 3065 sayılı Kanunun 26
ncı maddesinde, bedelin döviz ile hesaplanması halinde, dövizin, ver-
giyi doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk pa-
rasına çevrileceği belirtilmiş, vergiyi doğuran olay başlıklı 10 uncu
maddesinin (ı) bendinde ise, ithalatta, Gümrük Kanununa göre gümrük
vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi olma-
yan işlemlerde ise fiili ithalin yapılması anında vergiyi doğuran ola-
yın meydana geleceği hükme bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, giriş beyannamesi muhteviyatı eşyalar
için, tarihinde tahakkuk ettirilen ve beyannamenin tescil tarihindeki
kur esas alınarak hesaplanan gümrük vergi ve resimleri ile fonlar
11.9.1991 tarihinde ödenerek fiili ithalatın gerçekleştirildiği, daha
sonra 88/13384 sayılı Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu Hakkında Kara-
rın 5. maddesine istinaden, destekleme fiyat istikrar fonunun fiili
ithal tarihindeki kur üzerinden hesaplanması gerektiğinden bahisle o-
luşan farkın katma değer vergisi ve ulaştırma altyapıları resminin
matrahına dahil edilmesi sonucu ek katma değer vergisi ile ulaştırma
altyapıları resmi tahakkuk ettirildiği, bunun yanısıra ayrıca fiili
ithal tarihindeki kurun esas alınması sonucu ulaştırma altyapıları
resmi ve katma değer vergisi farkı hesaplandığı, bilahare kur farkın-
dan kaynaklanan destekleme fiyat istikrar fonuna ilişin farkın, kambi-
yo muamelesinin kapatılması sırasında ilgili bankaya ödendiği, ek ta-
hakkuka karşı yapılan itirazda destekleme fiyat istikrar fonu yer al-
madığından anılan fonun kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dava konusu edilen ek tahakkuk, hem destekleme ve fiyat istik-
rar fonuna ilişkin farkın katma değer vergisi ve ulaştırma altyapıları
resminin matrahına dahil edilmesi sonucu oluşan fark hem de söz konusu
ithalat sebebiyle ödenmesi gereken katma değer vergisi ve ulaştırma
altyapıları resminin fiili ithal tarihindeki cari kura göre hesaplan-
ması sonucu oluşan fark sebebiyle yapılmıştır.
Katma Değer Vergisi Kanununun yukarıda anılan 10 uncu maddesi-
nin (ı) bendi hükmü karşısında gümrük vergisine tabi olduğu ihtilafsız
bulunan ithal eşyasına ilişikin katma değer vergisi ve ulaştırma alt-
yapıları resminin beyannamenin tescil edildiği tarihteki cari kura gö-
re hesaplanması gerekirken idarece fiili ithal tarihindeki cari kur e-
sas alınmak suretiyle ek tarhiyat yapılmasında Gümrük Kanunun hükümle-
rine uyarlık bulunmadığından bu doğrultudaki vergi mahkemesi kararı
yerindedir.
Destekleme ve fiyat istikrar fonuna ilişkin fon farkının katma
değer vergisi ve ulaştırma altyapıları resminin matrahına dahil edilip
edilemeyeceği hususuna gelince; Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci
maddesinde yer alan, "fiili ithalata kadar yapılan giderler ve ödeme-
ler" deyiminin sadece fiilen yapılmış giderler ve ödemeleri değil, ay-
nı zamanda fiili ithalata kadar yapılması gerekli olduğu halde yapıl-
mayıp, fiili ithalattan sonra yapılan giderler ve ödemeleri de kapsa-
dığının kabulü zorunludur. Bu sebeple, fiili ithal tarihindeki cari
kur esas alınmak suretiyle hesaplanması gerekirken beyannamenin tescil
tarihindeki kur üzerinden hesaplanan destekleme ve fiyat istikrar fo-
nuna ilişkin, kur farkından kaynaklanan fon farkının, fiili ithalattan
sonra ödenmiş de olsa, yukarıda anılan 21 inci maddenin (c) bendi hük-
müne göre ithalatta ödenecek katma değer vergisi matrahına ve buna
bağlı olarak ulaştırma altyapıları resminin matrahına dahil edilmesi
icap eder. Bu sebeple, fon farkının matraha dahil edilmesi sonucu olu-
şan matrah farkı üzerinden katma değer vergisi ve ulaştırma altyapıla-
rı resmi tahakkuk ettirilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığından mah-
keme kararının aksi gerekçeye dayalı bu kısmında isabet görülmemiştir.
Bu açıklamalar doğrultusunda, fiili ithal tarihindeki kur esas
alınmak suretiyle oluşan ve ilgili bankaya ödenerek kesinleşen,
3.491.006.- lira tutarındaki fon farkının, katma değer vergisi ve do-
layısıyla ulaştırma altyapıları resminin matrahına dahil edilmesi ve
bu miktar üzerinden %3 oranında ulaştırma altyapıları resmi, %12 ora-
nında da katma değer vergisi hesaplanması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kabulüne, mahkeme
kararının, fon farkının ulaştırma altyapıları resmi ve katma değer
vergisi matrahına dahil edilemeyeceğine ilişkin kısmının bozulmasına,
kısmen reddiyle katma değer vergisi ve ulaştırma altyapıları resminin
fiili ithal tarihindeki cari kurdan hesaplanması sonucu yapılan ek ta-
hakkuka ilişkin kısmının onanmasına karar verildi.
(MT/ES)
|