|
İHRAÇ EDİLEN SANAYİ ÜRÜNÜNÜN İTHALATÇISI TARAFINDAN GERİ GÖNDERİLMESİ
HALİNDE İHRACAT İSTİSNASINDAN YARARLANMAK MÜMKÜN OLMADIĞI GİBİ, İHRA-
CAT ESNASINDA ÖDENEN KATMA DEĞER VERGİSİNİN DE DİĞER VERGİLERE MAHSUP
EDİLEMİYECEĞİ HK.
Davacı kurum 1989 yılı Şubat ayına ilişkin olarak beyanı üzerine tahak
kut eden gelir (stopaj) vergisinin, ihraç kaydıyla mal teslimi nedeniy
le doğan katma değer vergisi alacağından mahsubunu talep etmiştir. İh-
raç edilen emtianın bir bölümünün geri gelmesi üzerine mahsubu mümkün
görülmeyen vergi tutarı ödeme emriyle davacıdan istenilmiştir. Açılan
dava sonunda İstanbul 4.Vergi Mahkemesi 13.2.1991 günlü ve 1991/296 sa
yılı kararıyla, ihracatcı şirkete teslim edilen malların bir bölümünün
dış müşteriler tarafından iadesi üzerine bu emtianın ihracat sırasında
tecil edilen katma değer vergisinin ihracat yapan firma tarafından güm
rük idaresine ödenerek geri çekildiği ve iade faturasında gösterilen
bu verginin davacı tarafından ihracatçı şirkete ödendiğinin anlaşıldı-
ğı, geri alınan mallarda teslim bulunmadığından vergi söz konusu olma-
yacağından, ihracatın sağlanmamış olmasının iadesi gereken katma değer
vergisi tutarında bir değişiklik meydana getirmiyeceği ve mahsubun ya-
pılmasını engellemiyeceği gerekçesiyle ödeme emrini iptal etmiştir.
Vergi Dairesi Müdürlüğünce kararın bozulması istenilmektedir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 32.maddesinde, vergiden müs
tesna işlemlerde ödenmiş katma değer vergisinin ne suretle mahsup ve
iade edileceği belirtilmiş, bu arada iadesi gereken katma değer vergi-
sinin diğer vergilerden mahsubuna olanak tanınmıştır. Olayda ihraç edi
len emtianın iadesi nedeniyle istisnadan yararlanma, dolayısıyla 32.
madde hükümlerinin uygulanması söz konusu değildir. Uyuşmazlıkta, ver-
gilendirilmiş bir satışın gerçekleşmemesi yüzünden malların iadesi ne-
deniyle "matrah miktarının değişmesi" halinden söz edilebilir. Bu ha-
liyle kanunun 32.maddeye göre değil, 35.madde hükümlerine göre düşünü-
lüp çözümlenmesi gerekir.
Katma Değer Vergisi Kanunu'nun "matrah ve indirim miktarlarının değiş-
mesi" başlığını taşıyan 35.maddesinde "malların iade edilmesi, işlemi-
nin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrah
ta değişiklik vukuu bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış
olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi, bu işlemlere muhatap
olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyeti-
ne uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltir.
Şu kadar ki, iade olunan malların, fiilen işletmeye girmiş olması ve
bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır" de-
nilmektedir.
İhraç kaydıyla satıldıktan sonra iade edilen mallar nedeniyle borçlanı
lan verginin ne suretle düzeltileceği ve bunun için yapılacak işlemler
maddede belirlenmiş olup, bunlar arasında ödenmiş katma değer vergisi-
nin diğer vergilere mahsubu olanağına yer verilmediğinden, mahkemenin
yukarıda yazılı gerekçe ile ve mahsubun yapılması gerektiğinden bahis-
le ödeme emrinin iptali yolunda verdiği kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin kabulü
ile Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.
CP/SE
|