|
KATME DEĞER VERGİSİNE İLİŞKİN İŞLEMLERİ KASA VE İMALAT DEFTERİ İLE KDV
TAKİP DEFTERİNE KAYIT EDİLMESİNİN İNDİRİM YÖNÜNDEN YETERLİ OLMADIĞI
HK.
Yükümlü şirketin 1988 yılı defter ve belgelerinin incelenmesi sonucu
düzenlenen inceleme raporu esas alınarak 1988/Kasım dönemi için salı-
nan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini; 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanununun vergi indirimi başlıklı 29.maddesinde, mükelleflerin
yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer ver-
gisinden kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplana
rak düzünlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer
vergisini indirebilecekleri, indirim hakkının vergiyi doğuran olayın
vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni
defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceğinin
hükme bağlandığı, aynı yasanın 32.maddesinde vergiden istisna edilmiş
işlemlerde indirilecek katma değer vergisinden, 53 ve 54.maddelerinde
ise usul hükümlerinden bahsedildiği, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun
182.maddesinde bilanço esasına göre tutulacak defterlerin yevmiye def-
teri, defteri kebir, envanter defteri ve günlük kasa defteri olarak sa
yıldığı, mahkemelerince defter ve belgeler üzerinde yapılan incelemede
yükümlü şirketin uyuşmazlık yılında imalat defteri, katma değer vergi-
si takip defteri, cari hesap kartları, kasa defteri tuttuğu ve bu def-
terlerin her birine ilgisine göre katma değer vergilerini her bir bel-
ge türü itibariyla ayrı ayrı kaydettiğinin görüldüğü, aynı yasanın
197.maddesinde sınai müesseselerin imalat defteri tutmalarının zorunlu
kılındığı, yine 203.madde hükümleri karşısında katma değer vergisi ta-
kip defterinin de kanuni defter sayılması gerektiği, 3065 sayılı yasa-
nın 29.ve indirimin vergilendirilmesi başlıklı 34.madde hükümlerinin
birlikte değerlendirilmesinden, belgelerde gösterilen verginin defter-
lere takvim yılı aşılmamak şartıyla kayıt edilmesinin öngörüldüğü sonu
cuna varıldığı ancak her iki maddede kanuni defterlerin bir kısmına ge
rekli kayıtların yapılmaması halinde uygulanacak işlemin açıkca belir-
tilmediği, yeni dava konusu olayda olduğu gibi kanuni defterlerden
olan kasa ve imalat defterine müfredatlı olarak yapılan kayıtlar karşı
sında sadece yevmiye defterine belgelerin geç kaydedilmiş olması halin
de tarhiyat yapılıp yapılamayacağının açıkça yasa maddelerinde yer al-
madığı, bu durumda 213 sayılı yasanın vergi kanunlarının uygulanması
ve ispat başlıklı 3.maddesine başvurulmasının zorunlu hale geldiği
olayda kanuni defterlerden kasa defterine peşin satışlara ait katma de
ğer vergilerinin ve mal alışı sırasında ödenenlerin kayıtlandığı, ima-
lat defterinde tüm alış faturalarının ve amortismana tabi iktisadi kıy
met alışlarının miktar olarak kaydının yapıldığı, katma değer vergisi
takip defterine de bu vergiye ilişkin tüm kayıtların yapıldığı, cari
hesap kartlarının yevmiye defterine yakın nüfredatta tutulduğu, aylık
beyannamelerin bu kayıtlara göre verildiği, tutulan tüm defterlerin ya
sal süresinde notere tasdik ettirildiğinin mahkemelerince tutulan ince
leme tutanağı ile saptandığı, kayıtların geç işlendiğinden başka tarhi
yat sebebi gösterilmediği dikkate alındığında cezalı tarhiyatın yasal
dayanağı bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle terkin eden İstan
bul 5.Vergi Mahkemesinin 31.101991 günlü 1991/1712 sayılı kararının;
3065 sayılı yasanın 29.maddesinden bahisle, inceleme raporu ile yüküm-
lü şirketin 1988 Mart ile Aralık dönemleri arasındaki işlem ve vesika-
ların 23.2.1989 tarihi itibariyle yasal defterlere kaydedilmediğinin
tespit edildiği şirketin yasal sorumluluklarını yerine getirmeyerek
ödenmesi gereken katma değer vergilerinin eksik tahakkuk etmesine, ay-
nı zamanda haksız yere katma değer vergisi iadesine sebebiyet verdiği,
yapılan tarhiyatın yerinden olduğu ileri sürülerek bozulması istenil-
mektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 171.maddesinde, mükelleflerin vergi uy
gulaması bakımından maddede öngörülen maksatları sağlayacak şekilde
defter tutucakları, 182.maddesinde bilanço esasında yevmiye defteri,
defteri kebir, envanter defteri ve günlük kasa defteri tutulacağı,
197.maddesinde isi 1.sınıf tüccarlardan devamlı olarak imalat ile uğra
şanların, yukarda sayılan defterlerden gayri bir (imalat defteri) tuta
cakları belirtilmiştir.
3065 sayılı Katma değer Vergisi Kanununun kayıt düzeni başlıklı 54.mad
desinin 1.fıkrasında katma değer vergisi mükelleflerinin tutulması mec
buri defter kayıtlarının bu vergininin hesaplanmasına ve kontrolüne im
kan verecek şekilde düzenleyecekleri ve bu kayıtlarda en az vergi konu
su işlemlerin mahiyetinin, vergisiz tutarlarının, hesaplanan vergi ve
indirilebilir vergi miktarlarının, vergiden istisna edilen işlemlerin
indirim hakkı tanınan ve tanınmayanlara göre mahiyeti ve ayrımı ile he
saplanan indirilebilir vergi miktarının, indirim konusu yapılamayacak
işlemlerin niteliği ve bu işlemlerle ilgili vergi miktarlarının, mat-
rah ve indirim miktarlarındaki değişmelerle, ödenen, terkin edilen ve
iade olunan vergilerin açıkça gösterilmesinin şart olduğu, 2.fıkrasın-
da ise, emtia üzerine iş yapanların, emtia envanterinde veya envanter
defterinde, hesap dönemi sonunda mevcut emtiayı katma değer vergisine
tabi olan ve olmayanlar itibariyle tefrik göstermeye mecbur oldukları
belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden vergi inceleme raporuna ekli yükümlü şirket
yetkilisi tarafından imzalanan tutanakla, inceleme elamanına ibraz edi
len yasal defterlerden yevmiye defteri ve defteri kebire en son kayıt-
ların 29.2.1988 tarihinde yapıldığı, bu tarihten sonrka hiç bir kayıt
yapılmadığı, envanter defterinin ise boş olduğunun 23.2.1989 tarihi
itibariyle tesbit edildiği, kasa ve imalat defterine kayıtlar yapılma-
sına rağmen anılan defterdeki kayıtların 3065 sayılı Yasanın 54.madde-
sinde belirtilen kapsam ve nitelikte olmadığı, Dairemizin 25.5.1993
günlü ara kararı üzerine kasa defteri ile birlikte gönderilen katma de
ğer vergisi takip defterinin de anılan yasa maddesindeki bilgileri
içermediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda ilgili dönemdeki işlemlerin kasa ve imalat defteri ile kat-
ma değer vergisi takip defterine kayıt edilmesi mahkemece yeterli görü
lerek tarhiyatın terkininde isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bo-
zulmasına karar verildi.
ŞT/ES
|