|
KOLLEKTİF ŞİRKETİN SONA ERDİRİLMESİ İLE AYNI ŞİRKETİN İKİ ORTAĞI TARA-
FINDAN KURULAN ADİ ORTAKLIĞIN MALİYET FİYATI İLE DEVRALDIĞI EMTİA NEDE
NİYLE KATMA DEĞER VERGİSİNE TABİ TUTULMASININ YERİNDE OLMADIĞI HK.
Yükümlünün defter ve belgelerinin incelenmesi sonucu tanzim edilen ra-
pora dayanılarak Aralık 1985 dönemine ilişkin olarak yükümlü şirket
adına ikmalen ve resen takdir yoluyla salınan kaçakçılık cezalı katma
değer vergisini; %30, %40, %30 hisseli Sezai, Sezer, Sezgin Bilir'den
kurulu Bilirler Ticaret Koll.Şt.nin ortakların kendi irade ve kararla-
rı ile feshedilerek %30 hisseli ortak Sezgin Bilir'in ayrılması ile Se
zai ve Sezer Bilir'in kurdukları, ortakları ve iştigal mevzuunun aynı
olduğundan ihtilaf bulunmayan adi ortaklığa maliyet farkı ile devredi-
len 12.203.220,70,-liralık emtia katma değer vergisine tabi tutulmazsa
da; 3065 sayılı Katma Değer vergisi Kanununun 1/1.maddesinde ticari,
sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyetleri çerçevesinde yapı
lan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğunun hükme
bağlandığı, bu konuda ayrıca bir detaya yer verilmediği, olayda kollek
tif şirketin sona erdirilmesi ile aynı şirketin iki ortağı tarafından
kurulan adi ortaklığın 12.203.220,70-liralık emtiayı maliyetine devral
dığının tesbitli ve ihtilafsız olduğu, işlemin katma değer vergisine
tabi tutulabilmesi için, "ticari, sınai, zirai faaliyet" deyimleri kap
samında sayılıp sayılmayacağının gelir vergisi kanununun ilgili hüküm-
leri ve Türk Ticaret Kanununun tacir, ticaret, ticari işletme, ticaret
hane ve fabrika ile ilgili maddelerindeki tarif ve açıklamalar doğrul-
tusunda irdelendiğinde ticaretten söz edilebilmesi için emtianın kar
gayesi ile alınıp satıldığının tesbit edilmiş olması gerektiği, oysa
olayda karlı satışın varlığı konusunda bir tesbit olmadığı gibi hususi
adi ortaklığın ortaklarını teşkil eden Sezer ve Sezai Bilir'in tasfiye
edilen kollektif şirketin de %30 ve %40 hisseli ortakları olup, ticari
faaliyetin konusunun da aynı olduğu, devir işleminin Maliyet fiyatları
ile yapıldığı ihtilafsız olduğuna göre, adi ortaklığın ortakları ve ay
nı zamanda tasfiye edilen kollektif şirketin toplam %70 hisseli ortak-
ları olan Sezer ve Sezai Bilir'in hisselerini teşikil eden
8.542.254,50,-liranın katma değer vergisine tabi tutulmaması gerekti-
ği, kollektif şirketin ortağı iken bu şirketin tasfiyesi ile kurulan
hususi adi ortaklığın ortakları arasında yer almayan %30 hisseli
Sezgin Bilir'in de hissesini maliyetine devrettiği ihtilafsız ise de,
bu şahsın menfaat temin etmeden kardeşi de olsa hissesine isabet eden
3.660.960,-liralık emtiayı devretmesi düşünülemiyeceğinden 3.660.960-
liranın tarhiyata konu edilmesinde isabetsizlik görülmediği, inceleme
raporu ve eklerinin incelenmesinden, yükümlü şirketin ticari iştigal
mevzuunu teşkil eden renkli televizyon, buzdolabı, video, müzik seti,
radyo, teyp gibi dayanıklı tüketim malları ile ilgili olarak beyan edi
len satış hasılatının düşük bulunması üzerine şirket ortaklarından
Sezai Bilir'in ifadesine müracaat edilerek alınan bilgiler doğrultusun
da yeniden yapılan hesaplama sonucunda beyan edilen ile beyan edilmesi
gereken satış hasılatı arasında 792.242,-lira hasılatın beyan ve kayıt
dışı bırakıldığının saptandığı, dava dilekçesinde bu durumun aksinin
inandırıcı iddialar ile tevsik ve ispat edilemediğinden bu miktardan
ihtilaflı Aralık 1985 dönemine isabet eden 558.372,-liranın matrah far
kı olarak kabulünde isabetsizlik görülmediği, matrah farkının üçüncü
kalemini oluşturan envanter noksanlığı ile ilgili belgesiz satışlardan
elde edilen 1.169.418,-lira hasılata gelince inceleme elemanınca alım
satım konusu emtialar itibariyle yapılan miktar muvazenesi sonucunda
iki adet televizyon, 1 adet video, 1 adet yayık makinası ve 7 adet
idaş yatakta noksanlık tesbit edilerek bu tesbiti kollektif şirket or-
tağı Sezai Bilir'in beyan ve ifadesi ile desteklemek suretiyle yapılan
hesaplama sonucunda 1.169.418,-liranın hasılat kayıtlarına intikal et-
tirilmeyen belgesiz satış kabulü ile tarhiyata konu edilmişse de; mah-
kemelerince yükümlü şirketin defter ve belgeleri üzerinde yapılan ince
lemede 2 adet TV , 1 adet video ve 1 adet yayık makinasının 31.12.1985
gün ve 66401 no'lu devir faturasının içeriğini teşkil eden 12.203.220,
70,-liralık emtia arasında mevcut olduğu ve bu devir işleminin usulüne
uygun olarak muhasebeleştirildiğinin anlaşıldığı, inceleme raporundaki
hesaplama tarzı benimsenerek 2 adet Tv için 544.088,-lira, 1 adet vi-
deo için 414.187,-lira 1 adet yayık makinası için 41.603,-lira olmak
üzere toplam 999.878,-liranın 1.169.418,-liradan tenzili ile kalan ve
ihtilafsız bulunan 7 adet idaş yatağa isabet eden 169.540,-liranın bel
gesiz satış olarak hasılat kayıtlarına intikal ettirilmeyen kısım oldu
ğunun kabulü gerektiği, 758.100,-liralık, kayıt dışı bırakıldığı tes-
bit edilen emanet fındıklarla ilgili olarak, kollektif şirketin 1985
yılında 01-16 sayılı müstahsil makbuzları ile müstahsilden 1246 kg. ka
buklu fındık satın aldığı ve bu fındığı 28.12.1985 gün ve 66293 no'lu
fatura ile Özgümüş Tarımsal Ürünleri Ticaret Koll.Şti'ne sattığının
kollektif şirketin defter ve belgelerinde kayıtlı olduğunun ve bunun
dışında kollektif şirketin herhangi bir fındık olım ve şatışı ile mev-
cudunun da bulunmadığının inceleme raporuna ekli ve kollektif şirket
ortağının imzasını içeren tutanakla ve bir başka incelemede ise işye-
rinde 2250 kg. kabuklu fındığın bulunduğunun saptandığı, buna göre
1004 kg. kabuklu fındığın belgesiz olarak alınıp satıldığının kabulü
ile tarhiyatın (1004x665=)667.660,-lira üzerinden yapılması gerektiği,
bu durumda yeniden yapılan hesaplamada tarhiyata esas alınması gereken
ve beyan dışı bırakılan matrah farkının 4.888.818,-lira ve ikmalen ve
resen tarhı gereken katma değer vergisinin 375.803,-lira olduğu, kaçak
çılık cezasının ise, hadisenin oluşu itibariyle yükümlünün kasıtlı ola
rak hareket etmediği sonucuna varıldığından kusura çevrilmesi gerekti-
ği gerekçesiyle tadilen onayan Ordu Vergi Mahkemesinin 1.7.1987 gün ve
1987/190 sayılı kararının; kollektif şirket ortaklarından birinin or-
taklıktan ayrılıp hissesini devretmesi ve kollektif şirketin adi ortak
lığa dönüşmesi sonucunda, devredilen 12.203.220,70,-liralık emtianın
katma değer vergisine tabi olması gerektiği, 213 sayılı yasanın 344/8.
madde hükmü uyarınca olaya kaçakçılık cezası uygulanması gerektiği, di
ğer matrah kalemleriyle ilgili olarak inceleme raporuyla yapılan tes-
bitler doğrultusunda tarhiyat yapıldığı ileri sürülerek bozulması is-
tenilmektedir.
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bu
lunan mahkeme kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun
görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar sözü geçen
kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından temyiz istemi-
nin reddine, kararın onanmasına karar verildi.
ŞT/SE
|