|
1- KDV'NIN, GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ MATRAHININ TESBİTİNDE GİDER OLA-
RAK KABUL EDİLEMEYECEĞİ,
2- ÖRF VE TEAMÜLE GÖRE BİR VESİKAYA İSTİNAT ETTİRİLMESİ MUTAD OLMAYAN
MÜTEFERRİK GİDERLERLE BELGE TEMİNİNE İMKAN OLMAYAN GİDERLER İÇİN, İS-
PAT EDİCİ GİDERLER ARANMADAN GİDER YAZILABİLECEĞİ,
3- DAVACININ KADROLU İŞÇİSİNİN DAVACIYA AİT YAZLIK EVİN VE DENİZ KIYI-
SININ DÜZENLENMESİNDEN SONRA, ARABAYLA TRAFİK KAZASINA SEBEBİYET VER-
MESİ SONUCUNDA ÖDENEN MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT TUTARLARı İLE FAİZ VE
YARGILAMA GİDERLERİNİN GİDER OLARAK KABUL EDİLMEYECEĞİ,
4- ÖZEL İŞTE ÇALIŞAN İŞÇİYE ÖDENEN KIDEM VE İHBAR TAZMİNATININ GİDER
OLARAK GÖSTERİLEMEYECEĞİ,
5- İKMALEN TARHİYATA KONU EDİLEN MATRAH KALEMİNİN AYRICA RE'SEN TAKDİR
SEBEBİ OLARAK KABUL EDİLMESİNDE OLANAK BULUNMADIĞI,
6- BANKALARCA AÇILAN DÖVİZ KREDİSİ İÇİN TAHAKKUK ETTİRİLEN KUR FARKI
İLE SÖZ KONUSU KREDİYE YÜRÜTÜLEN FAİZLERİN MALİYETE İNTİKAL ETTİRİLME-
SİNİN, MÜKELLEFLERE BU KONUDA SERBEST TANINDIĞI İÇİN ZORUNLU OLMADIĞI,
7- DAVACININ, KARDEŞİNE ALIŞ FİATI ÜZERİNDEN YAPTIĞI SATIŞIN USULÜNE
UYGUN OLDUĞU HK.
Uyuşmazlık; Dahili ticaret, ithalat ve ihracat işi ile iştigal eden
davacının 1985 takvim yılına ilişkin defter ve belgelerinin incelenme-
si sonucunda bulunan matrah farkı üzerinden ikmalen ve re'sen salınan
gelir vergisi ile kesilen kaçakçılık ve özel usulsüzlük cezalarına kar
şı açılan davayı; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 58.madde-
sinde, mükelleflerin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma
değer vergisi ile indirilebilecek katma değer vergisinin gelir ve ku-
rumlar vergisi matrahının tesbitinde gider olarak kabul edilemiyeceği-
nin hükme bağlandığı, inceleme raporu ile 2.357.794 lira katma değer
vergisinin gider yazıldığı tesbit edildiğinden bu miktarın tarhiyata
esas alınmasında isabetsizlik görülmediği, 213 sayılı Vergi Usul Kanu-
nunun 228.maddesinde, örf ve teamüle göre bir vesikaya istinat etti-
rilmesi mutad olmıyan müteferrik giderler ile belge teminine imkan ol-
mıyan giderler için ispat edici kağıt aranmayacağının açıklandığı,
olayda belgesiz gider yazılan ... liranın ... lirasının işletmede ça-
lışmakta iken ölen işçinin cenaze giderlerine ilişkin bulunduğu anla-
şıldığından, örf ve teamüle göre cenaze giderlerinin vesikaya istinat
ettirilmesi mutat olmadığından bu giderin belgesiz olarak kayıtlara
intikal ettirilmesinde kanuna aykırılık görülmediği, işle ilgili olma-
dığı halde gider yazılan tazminatlara gelince, davacının 1981 yılında
Çeşmealtı'nda bulunan yazlık evinin bahçe ve deniz kıyısının düzenlen-
mesinde vazifelendirdiği bordrolu işçilerinin 34.FD.027 plakalı hususi
oto ile sebebiyet verdikleri trafik kazası sonucu iş mahkemesi ilamına
istinaden 21.1.1985 tarihinde ödenen ... lira maddi ve manevi tazminat
faiz ve yargılama giderlerinin gider kabul edilmeyerek ikmalen matraha
alındığı anlaşılmakta olup, kazaya sebebiyet veren Serdar Özsoy'un da-
vacının bodrolu işçisi olduğu, ancak davacıya ait yazlık evin ve deniz
kıyısının düzenlenmesinden sonra Urla İstikametinden İzmir'e dÖnüşte
trafik kazası meydana geldiği, bu haliyle kaza sebebiyle ödenen maddi
ve manevi tazminat tutarı, faiz ve yargılama giderlerinin ticari iş-
letme ile ilgili olmadığının davacının imzasını taşıyan tutanağın 7.
maddesi ile belirlendiğinden bu giderlerinde gider olarak kabul edil-
meyerek matraha alınmasında yasal isabetsizlik görülmediği, keza
85.500 lira kıdem ve ihbar tazminatı ödemesi yapılan Haydar Aydın'ında
davacının özel inşaat işinde çalışan işçisi olduğu, bu ödemenin de ti-
cari işletme ile ilgisinin bulunmadığı yine davacının imzasını taşıyan
tutanağın 8.maddesi ile tesbit edildiğinden bu miktarında matrahta bı-
rakılmasının gerektiği, 1985 yılında ödendiği sabit ve ihtilafsız bu-
lunan 1.627.337 lira poliçe bedellerinin ise ikmalen matrah farkına
alınmasının yerinde olmadığı re'sen belirlenen matrah farkına gelince,
inceleme raporunda 1985 yılına ait 478.850 liralık gider kaydının
tevsik edilmemesi ve iplik alımı için tahsis edilen döviz kredisi gi-
derlerinden, dönem sonu iplik stokuna ve davacının kardeşine alış fi-
yatı üzerinden satılan 211.641.462 liralık satışa pay verilmeyerek bu
ipliklerin maliyetin altında zararına fatura edilmesi hususlarının def
ter kayıtları ve bunlarla ilgili belgelerin vergi matrahının tesbitine
imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz, ve karışık olduğunu ve ih-
ticaca salih bulunmadığını gösterdiği, bunun da resen takdiri gerektir
diği belirtilmişse de; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227.maddesi uya
rınca tevsiki zorunlu giderler tevsik edilmediği takdirde bu hususun
ikmalen tarhiyata konu edebileceği, dava konusu olayda, tevsik edilme-
diği iddia edilen giderler ikmalen tarhiyata konu edildiğinden ayrıca
resen takdir sebebi olarak kabul edilmesine olanak bulunmadığı, banka-
larca açılan döviz kredisi için tahakkuk ettirilen kur farkı ile söz
konusu krediye yürütülen faizlerin maliyete intikal ettirilmesinin zo-
runlu olmadığı, mükelleflerce bu konuda serbesti tanındığı, dileyen
mükelleflerin bunu emtianın maliyetine veya sonuç hesaplarına intikal
ettirebilecekleri, dolayısıyla serbesti tanınan bir konuda mutlaka ma-
liyete eklenmesi gerektiği kabul olunmak suretiyle resen takdir sebebi
ihdas edilmesinin yerinde olmadığı; diğer taraftan ... liralık iplik
satışının usulüne uygun olarak düzenlenen fatura ile gelir vergisi mü-
kellefi olan Bülent Eyilik'e yapıldığı, davacı bu satışının sebebini
"Kardeşi Bülent Eyilik'in ihraç kota noksanlığını tamamlamak için ve
kardeşinin olması nedeniyle alış birim fiyatı üzerinden sattım" şeklin
de açıkladığı, bu hususun ise bir kardeşin diğer kardeşe ticari destek
vermesi şeklinde yorumlanabileceği, kaldıki gelir vergisi mükellefi o-
lan Bülent Eyilik'de söz konusu fatura tutarını emtia hesabının zimme-
tine kaydetmek, durumunda bulunduğundan resen bulunan matrah farkında
yasal isabet görülmediği, öte yandan, belirlenen matrah farkının beya-
nının % 10 nu geçmemesi nedeniyle olaya da kusur cezası kesilmesi ge-
rektiği, kesilen özel usulsüzlük cezasında ise kanuna aykırılık bulun-
madığı gerekçesiyle kısmen kabul ederek ikmalen bulunan matrah farkını
4.064.882 liraya indirmek, resen bulunan matrah farkını kaldırmak ve
kesilen kaçakçılık cezasını kusur cezasına çevirmek suretiyle tarhiya-
tı tadilen tasdik eden, özel usulsüzlük cezasını ise aynen onayan Ver-
gi Mahkemesi kararının vergi dairesi müdürlüğü tarafından ve mükellef
tarafından bozulması istemlerinden oluşmaktadır.
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan Ver
gi Mahkemesi kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun
görülmüş olup temyiz istemlerine ilişkin dilekçelerde ileri sürülen
iddialar sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadı-
ğından tarafların temyiz istemlerinin reddine ve kararın onanmasına
karar verildi.
(DAN-DER, SAYI:84-85)
(MT/SE)
|