|
213 SAYILI VERGİ USUL KANUNUNUN 11.MADDESİNDEKİ MÜTESELSİL SORUMLULU-
ĞUN, KOMİSYON KARŞILIĞINDA FATURA TEMİN EDİLDİĞİNİN VEYA KİŞİ VE KURU-
LUŞLAR ARASINDA VERGİYİ ZİYAA UĞRATMA YÖNÜNDEN ARALARINDA BİR İRTİBAT
BULUNDUĞUNUN İDARECE TESPİTİ HALİNDE KATMA DEĞER VERGİSİNE DE UYGULA-
NACAĞI HK.
Temel gıda maddeleri imalatı ile uğraşan yükümlü şirketin sahte ve
muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı nitelikte fatura kullanmak suretiyle
haksız katma değer vergisi indiriminde bulunduğu ve katma değer vergi-
si iadesi aldığı ileri sürülerek müteselsil sorumlu sıfatıyla adına
1989 yılı Haziran dönemi için kaçakçılık cezalı katma değer vergisi
salınmıştır. Ankara 3. Vergi Mahkemesinin 2.5.1995 gün ve 1995/755 sa-
yılı kararıyla, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11. maddesinde tanımı
yapılan müteselsil sorumluluğun, zirai kazançlarla ilgili vergi kesin-
tisi yapmak zorunda olan tüccarın ve muhtasar beyanname esasına göre
stopaj usulü vergi kesintisi yapmak durumunda olan işverenin sorumlu-
luğuna ilişkin olduğu, dolayısıyla hazineye intikal etmediği ileri sü-
rülen katma değer vergilerinin anılan madde hükmü uyarınca yükümlüden
müteselsil sorumlu sıfatıyla cezalı olarak istenilmesinde yasal isabet
görülmediği gerekçesiyle cezalı tarhiyat terkin edilmiştir. Vergi dai-
resi müdürlüğü tarafından, vergi inceleme raporuna istinaden yapılan
cezalı tarhiyatın yerinde olduğu ileri sürülerek vergi mahkemesi kara-
rının bozulması istenilmektedir.
Uyuşmazlık, yükümlü şirketin sahte ve muhteviyatı itibarıyla
yanıltıcı nitelikte fatura kullanmak suretiyle haksız katma değer ver-
gisi indiriminde bulunduğu ve katma değer vergisi iadesi aldığı ileri
sürülerek 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11/3. maddesi uyarınca müte-
selsil sorumlu sıfatıyla adına kaçakçılık cezalı katma değer vergisi
salınmasından doğmuştur.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 11. maddesine 3239 sayılı Kanu-
nun 2. maddesiyle eklenen 3. fıkrasında, mal alım, satımı ve hizmet i-
fası dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak
zorunda olanların, bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde
verginin ödenmesinden, alım satıma taraf olanlar ile hizmetten yarar-
lananlar, aralarında zımmen dahi olsa irtibat olduğu tespit olunanla-
rın müteselsil sorumlu tutulacakları öngörülmüştür.
Bu maddenin gerekçesinde ise, kesilen vergilerin ve tahsil edi-
len katma değer vergilerinin mutlaka vergi dairesine yatırılmasının a-
maçlandığı, vergiyi kestiği halde veya tahsil ettiği halde vergi dai-
resine yatırmayanları zorlamak ve bu görevlerini yerine getirmelerini
sağlamak için alım satıma taraf olanlar ve hizmetten yararlananlar mü-
teselsil sorumlu tutularak, gerçek yükümlünün bu görevini yapmasının
sağlanmış olacağı belirtildikten sonra, katma değer vergisi tahsil e-
dip vergi dairesine yatırmak zorunda olan bir kısım mükellefler tara-
fından, bu yükümlülüklerini yerine getirmemek amacı ile birtakım para-
van firmalar kurulduğu, bu firmaların uhdelerinde önemli vergi birik-
mesine karşılık bu vergileri süresi içinde vergi dairesine yatırmadan
ortadan kayboldukları, herhangi bir mal varlığı bulunmayan bu firma-
ların vergi borcunun tahsiledilemediği, söz konusu firmaların ise ço-
ğu kez vergi kaçırmak amacıyla büyük alıcılar tarafından kurulduğu, bu
tür paravan şirket kurulmasını önlemek maksadıyla bu maddenin düzen-
lendiği vurgulanmıştır.
Buna göre, 213 sayılı Kanunun 11. maddesinin katma değer vergi-
si ihtilaflarına da uygulanacağı anlaşılmaktadır. Ancak bu maddedeki
müteselsil sorumluluğun katma değer vergisi ihtilaflarına uygulanabil-
mesi için gerçek mal alım satımı olmadan, komisyon karşılığında fatura
temin edildiğinin yahut kişi ve kuruluşlar arasında vergiyi zıyaa uğ-
ratma yönünden bir irtibat bulunduğunun idarece tespit edilmesi veya
hükme asas alınabilecek kuvvette bir izlenim edinilmesi şarttır.
Dosyada mevcut vergi inceleme raporu ve eklerinin incelenmesin-
den,yükümlü şirketin mal alımlarıyla ilgili yasal defterine kaydederek
indirim konusu yaptığı faturaların yanıltıcı olduğu yolundaki tespit-
ler bu iddiayı kanıtlayıcı nitelikte olmadığı gibi mal aldığı kişiler
ile yükümlü arasında vergiyi zıyaa uğratma yönünden bir irtibat bulun-
duğu hususunda da herhangi bir tespitin yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yasaların kendisine yüklendiği ödevleri eksiksiz
yerine getiren iyi niyetli yükümlülerin mal aldığı kişilerin vergiyi
ödeyip ödemediklerini takip etmesi ve onları bu yönde icrai bir güçle
zorlaması mümkün olmayıp bu kişilerin hareketlerinden sorumlu tutulma-
sı hukukun temel ilkelerine aykırı düşeceğinden, yükümlü şirketin mal
alımlarıyla ilgili olarak hazineye intikal ettirilmeyen katma değer
vergilerinden sorumlu tutularak 213 sayılı Kanunun 11/3. maddesi hükmü
uyarınca adına cezalı tarhiyat yapılmasında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, sonucu itibariyle yerinde görülen Ankara
3. Vergi Mahkemesinin 2.5.1995 gün ve 1995/755 sayılı kararına yönelik
temyiz isteminin reddine karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:94)
|