|
YURT DIŞINDAKİ MÜŞTERİLERE VERİLEN MÜŞAVİRLİK HİZMETİNDEN, YURT DIŞINDA YARARLANILDIĞININ GEÇERLİ BELGELERLE KANITLANMASI HALİNDE, BU İŞTEN ELDE EDİLEN ÜCRET VEYA SERBEST MESLEK KAZANCININ DIŞALIM İSTİSNASINDAN YARÜRLANDIRILMASI GEREKECEĞİ HK.
Uyuşmazlık; ikametgahı, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında ol-
duğunda ihtilaf bulunmayan yurt dışındaki müşteriye verilen müşavirlik
hizmetinden, yurt dışında faydalanıp, faydalanmadığının tespitine iliş
kindir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11/a maddesinde; "İhracat
teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşte
riler riler için yapılan hizmetler" vergiden müstesna tutulmuş olup,
anılan kanunun 12/2.maddesinde de; "Yurt dışındaki müşteri tabiri, ika
metgahı, iş yeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile
yurt içinde bulunan bir firmanın, yurt dışında kendi asına faaliyet
gösteren şubetlerini ifade eder. Bir hizmetin yurt dışındaki müşteri-
ler için yapılan hizmet sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar yerine ge
tirilmiş olmalıdır.
a-) Hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olmalıdır.
b-) Hizmetten yurt dışında faydalanılmalıdır." denilmiştir.
Dava konusu olayda; yükümlünün varmış olduğu müşavirlik hizmetinin
yurt dışındaki bir müşteri için yapıldığında ihtilaf olmayıp, verilen
müşavirlik hizmetinden yurt dışında faydalanmış olup olmadığının çözü-
me kavuşturulması gerekmektedir.
Yükümlünün yurt dışındaki müşterisine varmış olduğu müşvarilik hizmeti
nin, mahiyeti itibariyle Türk Vergi mevzuatı ile ilgili düşünce bildir
mek, idare ve yargı organlarında, yurt dışındaki müşterinin haklarını
savunmak konusunda yardımcı olmak, bütün bu işlerle ilgili dilekçeleri
düzenlemek, vermek izlemek şeklinde yerine getirildiği ve sonunda yurt
dışındaki müşterinin Türk vergi mevzuatına göre vergilendirilmesine
olanak bulunmadığı ile ödenmiş olduğu vergilerin iadesinin sağlandığı
dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır.
3065 sayılı Kanunun 12/2-b maddesinde; "Hizmetten yurt dışında faydala
nılması" öngörülmüştür. Yükümlünün vermiş olduğu müşavirlik hizmeti,
mahiyeti yukarıda açıklandığı üzere fiilen yurt içinde verilmekle bir-
likte, bu hizmetin ayrılmaz bir parçası olan sonuçtan, yurt dışında bu
lunan müşteri, yine yurt dışında fayda sağlamaktadır.
Kaldıki; yurt dışında faaliyette bulunan bir yabancı mali müşavirin,
aynı hizmeti, yurt içinde verdiği ve tahakkuk eden müşavirlik ücretini
yurt dışında tahsil ettiği düşünüldüğünde, herhangi bir şekilde Katma
Değer Vergisi tevkifatı söz konusu olmadığına göre, 3065 sayılı Kanu-
nun 11.maddesi ile istisna kapsamına alınan "Yurt dışındaki müşterile-
re yapılan hizmetlerin" yurt içinde bu ve benzeri şekillerde faaliyet
gösteren yükümlülerin rekabet gücünün artırılması, himaye edilmesi ve
bu suretle yurda döviz kazandırılması gibi hususların gözetilmesi ama-
cına yönelik olarak vergiden müstesna tutulduğunu ortaya koymaktadır.
Öte yandan; Maliye ve Gümrük Bakanlığınca çıkartılan ve 19.12.1985 gün
ve 18963 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 17 seri nu
maralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin 4.maddesinde; "Hizmetler-
den yurt dışında faydalandığının tesbitinde, hizmetlerle ilgili fatura
ve benzeri belgelerin yurt dışındaki müşteriler adına düzenlenmiş olma
sı ve bedelin Türk parasının Kğymetini Koruma Hakkında Kanun Hükümleri
çerçevesinde bunlar tarafından gönderilmesi esas alınacaktır" denilmiş
ve müteakip 5.maddede de; yukarıda belirtilen şartları taşıyan, mümes-
sillik, müşavirlik, mühendislik, gözetmenlik gibi hizmetlerin kanunun
11.maddesi kapsamında hizmet ihracı olarak kabul edileceği açıklanmış-
tır.
Yükümlü tarafından düzenlenen serbest meslek makbuzlarının, yukarıda
belirtilen tebliğde yer alan açıklamalara uygun olarak, yurt dışındaki
müşteriler adına düzenlenmiş olduğu ve bedelinin de, Türk Parasının
Kıymetini Koruma Hakkındaki kanun hükümleri çerçevesinde döviz transfe
ri ile ödendiği dosyada mevcut belgelerden anlaşılmaktadır.
Bu nedenle; yükümlü tarafından yapılan müşavirlik hizmetinin ve bu hiz
met karşılığında alınan ücretlerin ihracat istisnasından yararlandırıl
mayarak Katma Değer Vergisine tabi tutulmasına dair verilen mahkeme ka
rarında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; temyiz isteminin kabulü ile temyiz konusu mahke-
me kararının bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER, SAYI:68-69) BŞ/YÖ
|