|
KANUNEN GİDER KABUL EDİLMEYEN MAL ALIMINA İLİŞKİN OLARAK ÖDENEN KATMA
DEĞER VERGİSİNİN İNDİRİM KONUSU YAPILAMIYACAĞI HK.
1986 yılı Şubat dönemi için salınan kaçakçılık cezalı katma değer ver-
gisini; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 34.maddesi belirtil-
dikten sonra, davacının uyuşmazlık döneminde yaptığı muameleleri kasa
defterine işlemekle birlikte yevmiye defterine kaydetmediği, yıl için-
de yaptığı muameleleri bilgisayarla tutulan muhasebe fişlerine kaydet-
tiği ve muhasebe işlemlerini bilgisayarla tutarak yıl sonunda bilanço-
sunu tanzim edip gelir vergisi beyannamesini verdiği, ayrıca ödenen ve
tahsil edilen katma değer vergisi tutarlarının inceleme elemanınca bel
geler üzerinden açık bir şekilde tesbit edildiğinin anlaşıldığı, vergi
inceleme raporunda, davacının bilgisayarla tutulan muhasebe işlemleri-
nin ve bu işlemlerin dayanağı olan belgelerin aksine bir tespit yapıl-
madığı, ödenen ve tahsil olunan katma değer vergilerinin de açık bir
şekilde tespit edilebildiği ancak ticari faaliyetin idamesi ile ilgili
olmadığı tespit edilen gider için ödenen katma değer vergisinin indiri
mi mümkün bulunmadığı gerekçesiyle vergi aslını 20.000.-liraya indir-
mek, kaçakçılık cezasını kusur cezasına çevirmek suretiyle değiştire-
rek onayan Ankara 7.Vergi Mahkemesinin 23.11.1988 gün ve 1988 sayılı
kararının, kanuni defterlere kaydı yapılmayan katma değer vergilerinin
indirim konusu yapılamayacağı ve indirim konusu yapılan ancak kanunen
kabul edilmeyen giderlere ilişkin olarak kesilen kaçakçılık cezasının
yerinde olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 171.maddesinde, mükelleflerin vergi uy
gulaması bakımından maddede öngörülen maksatları sağlayacak şekilde
defter tutacakları, 182.maddesinde, bilanço esasına yevmiye defteri,
defteri kebir, envanter defteri ve günlük kasa defteri tutulacağı öngö
rülmüş, aynı kanuna 2365 sayılı Kanunun 28.maddesiyle eklenen "Günlük
Kasa Defteri" başlıklı, mükerrer, 185.maddede, günlük kasa defterinin,
işletmenin kasa ile ilgili muamelelerinin günü gününe yazıldığı defter
olduğu belirtilmiştir.
Öte yandan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 34.maddesinin 1.
fıkrasında, "yurt içinde sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere
ait katma değer vergisi, alış faturası veya benzeri vesikalar ve güm-
rük makbuzu üzerinde ayrıca belirtilmek ve bu vesikalar kanuni defter-
lere kaydedilmek şartıyla indirilebilir" denilmektedir.
Yine aynı kanunun "Kayıt Düzeni" başlıklı 54.maddesinin birinci fıkra-
sı; "katma değer vergisi mükellefleri, tutulması mecburi defter kayıt-
larını bu verginin hesaplanmasına ve kontrolüne imkan verecek şekilde
düzenlerler. Bu kayıtlarda en az aşağıdaki hususların açıkça gösteril-
mesi şarttır; a) Vergi konusu işlemlerin mahiyeti, vergisiz tutarları,
hesaplanan vergi, indirilebilir vergi miktarları, b) Vergiden istisna
edilen işlemlerin indirim hakkı tanınan ve tanınmayanlara göre mahiye-
ti ve ayrımı ile hesaplanan indirilebilir vergi miktarı, c) İndirim ko
nusu yapılmayacak işlemlerin niteliği ve bu işlemlerle ilgili vergi
miktarları, d) Matrah ve indirim miktarlarındaki değişmelerle, ödenen,
terkin edilen ve iade olunan vergiler şeklinde düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, indirim konusu yapılan katma değer vergileri
nin, 213 sayılı Kanunun 182.maddesinde öngörülen kanuni defterlerden
sadece birine, kasa defterine kaydının yapıldığı, diğer defterlere ya-
ni yevmiye defteri ve defter kebir'e kaydının yapılmadığı anlaşılmakta
dır.
Kasa defteri, 213 sayılı Kanunun 185.maddesinde belirtildiği gibi, sa-
dece işletmenin kasa ile ilgili muamelelerinin günü gününe kaydının ya
zıldığı bir defter olup, 3065 sayılı Yasanın 54.maddesinde öngörülen
kayıt düzenine ilikin hususları ihtiva edecek bir niteliğe sahip olma-
dığı gibi, indirim konusu yapılan katma değer vergisinin kanuni defter
lere kaydının yapılması yasal zorunluluk olmasının yanısıra işletmenin
gerçek gelir miktarının tesbiti açısından da önem taşımaktadır.
Bu durumda, indirime konu yapılan katma değer vergisinin sadece kasa
defterine kaydının mahkemece yeterli görülerek, tarhiyatın terkin edil
mesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, kanunen gider kabul edilmeyen mal alımına ilişkin ola-
rak ödenen katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı ancak
olaya kaçakçılık cezası yerine kusur cezası uygulanması gerektiği yö-
nündeki mahkeme kararında isabetsizlik bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kısmen kabulüne, mahkeme kararı-
nın kanuni defterlere kaydı yapılmayan katma değer vergisinin indirime
konu edilebileceği yönündeki kısmının bozulmasına, temyiz dilekçesinde
ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın kanunen gider kabul edilme-
yen mal alımına ait vergiye bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezasını
kusura çeviren kısmının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığın-
dan, bu kısma yönelik temyiz isteminin reddine, kararın bu hüküm fıkra
sının onanmasına karar verildi.
ŞT/ES
|