Danıştay Dokuzuncu Daire

Yükümlü firmanın faaliyetinde kullanmış olduğu kamyon için yaptığı komple motor yenileme (gövde, gömlek, piston vb.) masraflarının iktisadi kıymeti, faal durumda tutabilme amacına yönelik olup, aracın değeriyle mukayese edildiğinde iktisadi kıymeti artırıcı bir unsur olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır. Öte yandan, motorun bir yıldan fazla kullanılıp kullanılamayacağı saptanamadığına göre söz konusu araç için yapılan harcamaların amortismana tabi tutulmadan doğrudan gider yazılmasında Vergi Usul Yasası hükümlerine aykırılık bulunmadığı cihetle katma değer vergilerinin bir defada indirim konusu yapılamayacağı yolunda verilen Vergi Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir. İstemin Özeti: Yükümlü şirket adına 1994 yılına ilişkin olarak düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak aynı yılın Temmuz dönemi için tarh olunan kaçakçılık cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı; vergi inceleme raporu ile, işletmenin aktifinde kayıtlı nakil vasıtalarının zati ve ailevi ihtiyaçlarda kullanıldığından masraflarına ait katma değer vergisinin yersiz indirildiği; doğrudan doğruya gider yazılan kamyon motoru yenileme masraflarının amortisman konusuna girdiği, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin katma değer vergilerinin bir defada indirim konusu yapılmasının söz konusu olmadığı, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 31/1. maddesine göre bunların aktife alındığı dönemden itibaren üç yılda üç eşit taksitle indirim konusu yapılması gerektiğinden kamyon motoru yenileme masraflarına ait katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilemeyeceği belirtilerek kaçakçılık cezası katma değer vergisi tarhiyatının önerildiği; binek otomobil masraflarına ait giderlerin araçların özel işlerde kullanıldığı yolunda bir tespit bulunmadığından matrah farkının bu kısmında isabet görülmediği; kamyon motorunun yenilenmesi amortisman konusuna girdiği ve nakil vasıtasının iktisadi kıymetini artırdığından maliyete ilave edilmesi gerektiği, yenileme bedeli katma değer vergisi hariç 96.380.000 lira olan kamyon motoruna normal amortisman uygulanması ile 19.276.000 lirasının 1994 yılı için gider yazılması, 77.104.000 lirasının ise gider olarak yazılmaması 14.457.000 lira olarak indirilen katma değer vergisinin 9.638.000 lirasının kabul edilmeyerek matraha ilave edilmesinde isabetsizlik görülmediği; kaçakçılık cezasının ise, ilgili yıl katma değer vergisi beyannamesinin verilmesi vergi kaçırma kastının bulunmaması ve olayın özelliği itibariyle kusur cezasına çevrilmesi icap ettiği gerekçesiyle kısmen kabul ederek binek otolarına ait kaçakçılık cezalı katma değer vergisini kaldıran, kamyon motoru yenileme masraflarına ait katma değer vergisini onayan, kaçakçılık cezasını ise kusur cezasına çeviren Vergi Mahkemesi kararının, kamyon motorunun yanması sonucu eski haline dönüştürülmesi amacıyla yapılan zorunlu harcamaların amortismana tabi tutulmayarak doğrudan gider yazılması gerektiği öne sürülerek bozulması istenilmektedir. Karar: 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 313. maddesinde, işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269. madde uyarınca gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat ve demirbaşların ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre saptanan değerlerinin bunların kullanılabilecekleri süre içinde yok edilmesi amortisman konusuna alınmış; sözü geçen madde ile yollamada bulunan 269. maddesinde tesisat ve makinelerin gayrimenkul gibi değerleneceği, 272. maddede ise normal bakım onarım ve temizleme giderleri dışında gayrimenkulü genişletmek veya iktisadi kıymetini sürekli olarak artırmak amacı ile yapılan giderlerin maliyet bedeline ekleneceği hükme bağlanmıştır. Olayda, yükümlü firmanın faaliyetinde kullanmış olduğu kamyon için yaptığı komple motor yenileme (gövde, gömlek, piston vb.) masraflarının iktisadi kıymeti, faal durumda tutabilme amacına yönelik olup, aracın değeriyle mukayese edildiğinde iktisadi kıymeti artırıcı bir unsur olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır. Öte yandan, motorun bir yıldan fazla kullanılıp kullanılamayacağı saptanamadığına göre söz konusu araç için yapılan harcamaların amortismana tabi tutulmadan doğrudan gider yazılmasında Vergi Usul Yasası hükümlerine aykırılık bulunmadığı cihetle katma değer vergilerinin bir defada indirim konusu yapılamayacağı yolunda verilen Vergi Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, yükümlü temyiz isteminin kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına oybirliği ile karar verildi.