|
1- BELGELERİN BÜTÜN DEFTERLERE AYNI TAKVİM YILI İÇİNDE GEÇ YAZILMASI-
NIN İNDİRİM HAKKINI ORTADAN KALDIRMAYACAĞI;
2- BELGELERDE YER ALIP, DEFTERELE KAYDEDİLMEYEN KATMA DEĞER VERGİSİNİN
İNDİRİM KONUSU YAPILMASI HALİNDE, VERGİ ZİYANININ VARLIĞININ KUŞKUSUZ
OLDUĞU HK.
1988 yılına ilişkin defter ve belgelerinin incelenmesi sonucunda, indi
rilen katma değer vergilerinin kanuni defterlere kaydedilmediğinin tes
pit edilmesi üzerine yükümlü adına 1988/Mart dönemi için salınan kaçak
çılık cezalı katma değer vergisini, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Ka
nununun 29.maddesinin 1.fıkrasında; mükelleflerin, yaptıklara vergiye
tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden bu kanunda
aksine bir hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine
yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura
ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecek-
lerinin, aynı maddenin 3.fıkrasında da; indirim hakkının vergiyi doğu-
ran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesika-
ların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanıla
bileceğinin belirtildiği, olayda mahkemece ara kararı ile getirtilen
yükümlünün ihtilaflı yıla ait kanuni defter ve belgelerinin incelenme-
sinden, indirilen katma değer vergisine ilişkin belgelerin kanuni def-
ter ve belgelere geç de olsa intikal ettirildiği, bu nedenle yükümlüce
ilgili dönemde indirimde dikkate alınan ancak inceleme sırasında def-
ter kayıtlarına intikal ettirilmediği belirlenen katma değer vergileri
nin, daha sonra kanuni defterlere takvim yılı aşılmamak ve bu döneme
ait olmak üzere intikal ettirildiğinin belirlenmesi karşısında, söz ko
nusu vergilerin indirime tabi tutulması gerektiği, kaldı ki inceleme
sırasında yükümlüce ilgili dönem defterlerine hiçbir kayıt yapılmadığı
tesbit edildiği halde, gelir belgeleri açısından katma değer vergileri
kabul edilirken belgelere dayalı ancak deftere intikal ettirilmeyen in
dirime tabi katma değer vergilerinin kabul edilmemesinin adalet ve hak
kaniyet kurallarına uygun düşmeyeceği gerekçesiyle terkin eden Eskişe-
hir 1.Vergi Mahkemesinin 28.9.1989 gün ve 1989/219 sayılı kararının;
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29/3. ve 34/1. maddesi hük-
müne göre aynı takvim yılı içerisinde olsa bile, ilgili dönem vesikala
rını defterlerine kayıt etmeyenlerin yine o dönem için verecekleri kat
ma değer vergisi beyannamesinde vergi indiriminden yararlanamayacakla-
rı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 171.maddesinde; mükelleflerin, vergi
uygulaması bakımından maddede sayılan maksatları sağlayacak şekilde
defter tutacakları, 182.maddesinde, bilanço esasında, yevmiye defteri,
defteri kebir, envanter defteri ve günlük kasa defteri tutulacağı,
197.maddesinde ise 1.sınıf tüccarlardan devamlı olarak imalat ile uğra
şanların, yukarıda yazılı defterlerden gayri bir imalat defteri tuta-
cakları, söz konusu deftere, maddenin devamında yazılı emtianın giriş
ve çıkış hareketlerinin, emtianın cinsi ve miktarı itibariyle ve tarih
sırasıyla yazılacağı öngörülmüş, aynı Kanuna 2365 sayılı Kanunun 28.
maddesiyle eklenen "Günlük Kasa Defteri" başlıklı mükerrer 185.madde-
de, günlük kasa defterinin, işletmenin kasa ile ilgili muamelelerinin
günü gününe yazıldığı defter olduğu belirtilmiştir.
Öte yandan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29.maddesinin
3.bendinde, indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tak-
vim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kaydedildiği vergilen-
dirme döneminde kullanılabileceği, öngörülmüş, aynı Kanunun 34.maddesi
nin 1.fıkrasında ise, "yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve
hizmetlere ait katma değer vergisi, alış faturası veya benzeri vesika-
lar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanu
ni defterlere kaydedilmek şartı ile indirilebilir." hükmüne yer veril-
miştir.
Söz konu madde hükmüne göre, katma değer vergisinin indirim konusu ya-
pılabilmesi iki koşula bağlanmış bulunmaktadır. Bunlardan birincisi,
indirim konusu yapılacak verginin alış faturası veya benzeri belgeler-
de gösterilmiş olması, ikincisi sözü edilen belgelerin kanuni defterle
re kaydedilmiş bulunmasıdır.
Olayda yükümlü tarafından, Mart/1988 dönemi katma değer vergisi beyan-
namesinde indirilen yurt içinden sağlanan mal ve hizmetlere ait katma
değer vergisi, alış faturası ve benzeri belgelerle tevsik edilmekle
birlikte, bu belgelerin ilgili dönemde kanuni defterlere işlenmediği,
vergi incelemesi yapılırken işlendiği hususu sabittir. Mahkeme tarafın
dan defterler üzerinde yapılan inceleme ile de, 1988 yılı Mart ayında
indirilmesi gereken katma değer vergilerinin yevmiye defterine kayıtlı
olduğu tespit edilmiştir.
Bu durumda, anılan belgelerin 1988 yılında kanuni defterlere işlendiği
nin ve yukarıda açıklanan madde hükümleri uyarınca yükümlünün katma de
ğer vergisi indirim hakkının bu yıl içinde doğduğunun kabulü zorunlu-
dur.
Öte yandan katma değer vergisinde vergi indirimi mükellefiyete bağlı
bir görev ve hak olduğundan, sadece belgelerin bütün defterlere aynı
takvim yılı içinde geç yazılması, mükelleflere kanune tanınan bu hak-
kın ortadan kaldırılmasına neden olmaz.
Bu durumda, yükümlü şirket indirim konusu yaptığı katma değer vergisi-
ne ilişkin belgeleri 1988 yılında kanuni defterlerine kaydettiğine gö-
re tarhiyatın yapıldığı sırada indirim hakkı bulunduğundan, salınan
vergiyi terkin eden vergi mahkemesi kararı yerindedir.
Kaçakçılık cezasına gelince; olayın oluş şekli itibariyle yükümlünün
vergi kaçırma kastının bulunmadığı kanısına varılmakla birlikte yüküm-
lü tarafından ilgili dönemde kanuni defterlere kaydedilmeyen belgeler-
de yer alan katma değer vergisi indirim konusu yapılmak suretiyle 213
Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 341.maddesinin 2.fıkrasında yazılı "sair
suretlerle verginin noksan tahakkuk ettirilmesine" sebebiyet verildi-
ğinden, olayda vergi ziyaının varlığını kabul etmek gerekir.
Bu itibarla kesilen kaçakçılık cezasının mahkemece tamamen terkin edil
mesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin vergi aslı yönünden reddi ile ka
rarın vergi aslına ilişkin kısmının onanmasına, ceza yönünden ise; tem
yiz isteminin kabulüyle mahkeme kararının bozulmasına karar verildi.
ŞT/ES
|