|
ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI ORMAN İŞLETMELERİ İKTİSADİ İŞLETME NİTE-
LİĞİ TAŞIMADIĞINDAN BUNLARIN TASARRUFU ALTINDAKİ GAYRİMENKULLERİN KİRA
LANMASI İŞLEMLERİNİN DE KATMA DEĞER VERGİSİNDEN MÜSTESNA OLDUĞU HK.
Orman Bölge Müdürlüğü ve bağlı İşletme Müdürlüğü tasarrufundaki mal ve
haklar kiraya verildiği ve kira geliri elde edildiği halde, vergi so-
rumlusu sıfatıyla katma değer vergisi tahsil edilip beyan ve ödeme ya-
pılmadığından bahisle Ocak-1988 dönemi için tarhedilen kaçakçılık ceza
lı katma değer vergisine karşı açılan davayı; 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanununun 1.maddesinin 3.fıkrasının (f) bendinde, Gelir Vergi-
si Kanununun 70.maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması iş-
lemlerinin katma değer vergisine tabi olacağının hükme bağlandığı, ay-
nı Kanunun 17/4-d maddesiyle de iktisadi işletmelere dahil olmayan gay
rimenkullerin kiralanması işlemlerinin katma değer vergisinden istisna
edildiğinin belirtildiği, dava dosyasının incelenmesinden, davalı ida-
re Orman Bölge Müdürlüğü ve Bölge Müdürlüğüne bağlı orman işletmeleri-
nin kiraya vermiş olduğu tasarrufunda bulunan gayrimenkullerden vergi
sorumlusu sıfatıyla katma değer vergisi tahsil edilip beyan edilmesi
gerektiği halde dönemler itibariyle beyanname verilmediğinden bahisle
düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden cezalı tarhiyat yapıldığı
nın anlaşıldığı, öte yandan, 11 seri no'lu Katma Değer Vergisi Genel
Tebliğinin E Bölümünde, Katma Değer Vergisi Kanununun 1/3-g. maddesin-
de sayılan genel ve katma bütçeli idarelere, üniversiteler, dernek ve
vakıflar ve her türlü mesleki kuruluşların iktisadi işletme niteliği
taşımadıklarının belirtildiği, katma bütçeli idareler arasında yeralan
Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı orman işletmelerinin iktisadi işletme ni
teliği taşımadığı, dolayısıyla kurum tasarrufundaki gayrimenkullerin
kiralanması işlemlerinin de, iktisadi işletmelere dahil olmayan gayri-
munkullerin kiralanması işlemleri arasında yeraldığı, bu itibarla, ik-
tisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemle-
ri Katma Değer Vergisi Kanununun 17.maddesi (4-d) bendiyle vergiden
müstesna tutulduğundan yapılan tarhiyatta yasal isabet bulunmadığı, ge
rekçesiyle kabul ederek cezalı tarhiyatı terkin eden Zonguldak Vergi
Mahkemesinin 15.4.1993 gün ve 1993/131 sayılı kararının; yükümlü idare
nin kiraya verdiği mal ve hakların Katma Değer Vergisi Kanunu 1.madde-
si (1-f) bendi uyarınca vergiye tabi olduğu ileri sürülerek bozulması
istemidir.
Temyiz edilen Zonguldak Vergi Mahkemesi kararının, 2577 sayılı İdari
Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında sayılan bozma ne-
denlerinden hiçbirisinin bulunmadığı anlaşıldığından temyiz isteminin
reddine, anılan mahkeme kararının onanmasına karar verildi.
KARŞI OY:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1.maddesi (1-f) bendinde, Ge
lir Vergisi Kanununun 70.maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralan
ması işlemlerinin katma değer vergisine tabi olduğu belirtilmiş, aynı
Kanunun istisnaları düzenleyen 17.maddesi (4-d) bendinde ise, iktisadi
işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemlerinin
katma değer vergisinden istisna tutulduğu hükme bağlanmış bulunmakta-
dır.
Bu hükümlerin birlikte incelenmesinden, Katma Değer Vergisi Kanununun
17.maddesinde belirtilen istisna yalnızca gayrimenkullerle sınırlıdır.
Başka bir deyişle hakların kiraya verilmesi istisna kapsamında değil-
dir.
Nitekim 11.seri No'lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (E) bölümün
de, Katma Değer Vergisi Kanununun 1.maddesinin (3-g) bendinde sayılan,
genel bütçeye dahil idareler, katma bütçeye dahil idareler...'in kuru-
luş amaçlarına uygun teslim ve hizmetleri Katma Değer Vergisi Kanunu-
nun kapsamına girmediğinden vergiye tabi olmayacağı ve bu kuruluşlar
iktisadi işletme niteliği taşımadığından sahip oldukları gayrimenkulle
rin kiralanması işlemleri de vergiye tabi olmayacak, ancak Gelir Vergi
si Kanununun 70.maddesi kapsamına giren diğer mal ve hakların kiralan-
ması işlemlerinin vergiye tabi olacağı açıklanmış bulunmaktadır.
Buna göre, katma bütçeli idareler arasında yeralan Orman Bölge Müdürlü
ğüne bağlı Orman İşletmeleri, iktisadi işletme niteliği taşımadığından
kurum tasarrufundaki gayrimenkullerin kiralanması işlemleri katma de-
ğer vergisine tabi değilse de, yukarıda açıklaan yasal düzenlemeler
uyarınca, diğer mal ve hakların kiralanması işlemleri istisna hükmü dı
şında bulunmaktadır.
Oysa dosyanın incelenmesinden, kiraya verilenlerin büyük çoğunluğunu,
maden ve ocak işletmeleri, petrol arama, su isale hattı, telefon hattı
gibi mal ve hakların kiraya verilmesinin oluşturduğu görüldüğünden mal
ve hakların kiralanmasının bu istisnadan yararlandırılmasında isabet
bulunmamaktadır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, Mahkeme kararının bozulması gerektiği
görüşü ile çoğunluk kararına karşıyız.
ŞT/ES
|