|
İŞLETMEDE KULLANILACAK GEMİ İÇİN İMAL SAFHASINDA ÖDENEN KATMA DEĞER
VERGİSİ İADESİNİN ANCAK AMORTİSMANA TABİ İKTİSADİ KIYMETİN İŞLETMENİN
AKTİFİNE ALINMASI VEYA KULLANILMAYA BAŞLANMASI HALİNDE MÜMKÜN OLABİLE-
CEĞİ HK.
Yükümlü şirketin yatırım teşvik belgesi kapsamında kuru yük gemisi in-
şaası faaliyeti dolayısıyla Temmuz 1986 dönemine ilişkin olarak Katma
Değer Vergisi Kanununun "araçlar istisnası" başlıklı 13.maddesi hükmü
uyarınca yapılan 15.734.780 liralık katma değer vergisi iadesinin ince
leme raporu ile yerinde görülmemesi üzerine salınan kaçakçılık cezalı
katma değer vergisini; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 3174
sayılı yasa ile değişik 13/a maddesinde inşa edilen deniz, hava ve de-
miryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların teslimi ile tadi-
li onarımı ve bakımı şeklinde ortaya çıkan teslim ve hizmetlerin vergi
den müstesna olduğu, aynı Kanunun 3/d maddesinde, amortismana tabi ik-
tisadi kıymetlerin işletmede kullanılmak üzere imal veya inşa edilmesi
halinde, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu kıymetlerin aktife alın
ması veya kullanılmaya başlanmasının "teslim" sayılacağı, 32.maddesin-
de de; bu Kanunun 11,13,14 ve 15.maddeleri uyarınca vergiden istisna
edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda göste-
rilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerin
den hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği, vergiye tabi iş
lemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden
az olması hallerinde indirilemeyen katma değer vergisinin iade olunaca
ğının kurala bağlandığı, olayda, inşa edilen ve işletmede kullanılacak
olan gemi için imal safhasında ödenen katma değer vergisi iadesinin an
cak amortismana tabi iktisadi kıymetin işletmenin aktifine alınması ve
ya kullanılmaya başlanması yani teslim halinin varlığı ile mümkün ola-
bileceği, bu nedenle, imal safhasında ödenen katma değer vergisinin
imalatın devam ettiği aylarda verilen katma değer vergisi beyannamele-
rinde indirilmesi suretiyle tesis edilen işlemin yasaya uygun olmadı-
ğı, bu itibarla, yükümlü şirket tarafından verilen beyannameler üzerin
den hesaplanıp iade suretiyle alınan katma değer vergisinin, idarece
ihbarname esaslarına göre geri istenmesinde yasaya aykırılık bulunmadı
ğı, öte yandan; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun "yanılma" başlıklı
(2365 sayılı yasanın 88.maddesiyle değişik) 369.maddesinde yetkili ma-
kamların mükellefin kendisine yazı ile yanlış izahat vermiş olmaları,
bir hükmün uygulanma tarzı hususunda yetkili makamların görüş ve kana-
atını değiştirmiş veya bu hükme ait bir içtihadın değişmiş olması ha-
linde vergi cezası kesilmeyeceğinin hükme bağlandığı, olayda Maliye ve
Gümrük Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğünce verilen yazı ve bu yazıya
istinaden yapılan vergi incelemesi sonucunda yükümlü şirketin aldığı
vergi iadesinin yasal olduğu belirtilerek yükümlünün yanıltıldığı anla
şıldığından olaya ceza uygulanmasının yasal dayanağı bulunmadığı gerek
çesiyle cezanın terkini suretiyle tadilen onayan İstanbul 10.Vergi Mah
kemesinin 16.6.1988 gün ve 1988/810 sayılı kararının, vergi dairesin-
ce, Bakanlık Muktezasında gemi inşaasıyla ilgili olarak yüklenilen ver
gilerin yükümlüye ne zaman iade edileceği konusunda özel bir açıklama-
nın yer almadığı, iadenin 32.madde hükmü çerçevesinde yapılacağı konu-
sunda genel bir atıfta bulunulduğu, 32.maddede ise kapsama giren istis
nalar dolayısıyla yüklenilen vergilerin işlem yapıldıktan sonra ve iş-
lemi yapanlara iade edilebileceğinin açıkca belirtildiği, muktezada
iadenin zamanı konusunda yanıltıcı bir ifadenin yer almadığı, olayın
Vergi Usul Kanununun 369.maddesindeki yanılma kapsamında mütalaa edil-
mesine imkan bulunmadığı, kaçakçılık cezasının yerinde olduğu, yükümlü
tarafından ise; Katma Değer Vergisi Kanununun araçlara ilişkin istisna
başlıklı 13.maddesinin ruhundan ve gerekçesinden anlaşılanın gemi in-
şaa ve tesliminin katma değer vergisinden istisna olduğu, istisna edil
miş işlemlerde indirim ve iadenin ne zaman uygulanacağının ise 32.mad-
dede belirlendiği, nitekim vergi dairesince Aralık 1985 ve Ocak, Şu-
bat, Mart 1986 dönemleri ile ilgili olarak ayrı ayrı katma değer vergi
si beyannameleri üzerinden vergiye tabi işlemler mevcut olmadığından
indirilemeyen katma değer vergisinin vergi incelemesiyle tesbit edile-
rek iade edildiği, iadenin kanunun ruhuna uygun olduğu, eşitlik ve is-
tisna kapsamını bozmadan kanunun amacına uygun desteği sağladığı, daha
sonra ise inceleme elemanlarının 3174 ve 3297 sayılı kanunları kendi
görüşlerine göre yorumlayarak 13.maddenin (a) bendini teslim şartına
bağlı istisna gibi yorumladıkları ileri sürülerek bozulması istenilmek
tedir.
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarda açıklanmış bu-
lunan mahkeme kararı aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun
görülmüş olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar sözü geçen
kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından taraflar temyiz
isteminin reddine, kararın onanmasına karar verildi.
BŞ/ES
|