|
UZLAŞILAN VERGİLERİN, İKMALEN VEYA RE'SEN TARHEDİLMESİ YADA İKMALEN
VEYA RE'SEN TARHA KONU OLABİLECEK NİTELİK TAŞIMASI HALİNDE VERGİ USUL
KANUNU'NUN 112.MADDESİNE GÖRE GECİKME FAİZİNE TABİ OLACAĞI HK.
... tarihinde işyerinde çıkan yangın sonucu defter ve belgelerinin
yandığını bildirerek ... dönemine ilişkin kazancın takdirini isteyen
davacının ... tarihli dilekçesi üzerine yapılan inceleme sonucu düzen-
lenen ... günlü rapordaki verilere göre tarhiyat öncesi uzlaşmaya konu
edilen gelir vergisi üzerinden gecikme faizi tahakkuk ettirilmiştir.
Tekirdağ Vergi Mahkemesinin ... günlü ve 1996/483 sayılı kararıyla;
uyuşmazlık konusu döneme ilişkin olarak yapılan inceleme sonucu sapta-
nan ve tarhiyat öncesi uzlaşılan vergi miktarı üzerinden gecikme faizi
istenmesinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun Ek 11 ve 112 nci madde-
lerine uygun bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı, gecikme faizinin kanuna ve usule aykırı olduğunu ileri sürerek
kararın bozulmasını istemektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Uzlaşmanın Mevzuu" başlıklı
Ek 1 inci maddesinde, re'sen veya ikmalen tarh edilen vergilerle bun-
lara ilişkin vergi cezalarının tahakkuk edecek miktarları mevzuunda,
İdarenin maddede yazılı hükümler dairesinde mükellefler veya cezaya
muhatap olanlarla uzlaşabileceği belirtilmiş, Ek 11 inci maddesinde
de, Maliye Bakanlığının inceleme raporuna dayanılarak salınacak vergi
ve kesilecek cezalarda tarhiyat öncesi uzlaşma yapılmasına izin vere-
bileceği, bu suretle uzlaşılan vergi miktarı üzerinden, bu Kanunun 112
nci maddesine göre gecikme faizi hesaplanacağı hükmüne yer verilmiş-
tir. Sözü edilen 112 nci maddede ise ikmalen, re'sen veya idarece tarh
edilen vergilerin ödeme zamanları belirtildikten sonra, bu vergilerin
dava konusu yapılmadan veya ihtilaf yaratılarak yada uzlaşılarak öden-
mesi halinde uygulanacak gecikme faizi açıklanmıştır.
Olayda, davacı ... tarihinde işyerinin yanması üzerine ... va-
ride nolu dilekçeyle davalı idareye defter ve belgelerinin yanarak za-
yi olduğunu bildirmiş ve davalı İdarece ... sayılı sevk fişiyle
1.1.1994-25.10.1994 dönemine ait vergi matrahının takdiri için takdir
komisyonuna başvurulmuştur. Davacı ayrıca ... varide no'lu dilekçeyle
aynı döneme ilişkin kazancın takdirini talep etmiştir. Takdir komisyo-
nunca olay inceleme elemanına aktarılmış ise de, inceleme ... tari-
hinde sonuçlandırılarak matrah bu tarihte düzenlenen inceleme raporun-
da belirtilmiştir. Davacı gelir vergisi beyannamesini yasal süre için-
de vererek, yangın tarihinden ... tarihine kadar olan döneme ait ka-
zancını beyan etmiştir.
Buna göre, inceleme elemanınca belirlenen matrah ikmalen,re'sen
yada idarece tarha konu matrah olmayıp zorunlu bir sebebe istinaden
hem idarenin hem de davacının talebi üzerine, beyana esas alınmak üze-
re belirlenmiş bir matrahtır. Bu matrahın, takdir komisyonunca takdiri
yerine inceleme elemanınca tayin olunması yasal açıdan sonucu değiş-
tirmeyeceği gibi, inceleme elemanının Vergi Usul Kanununun 30/3 üncü
maddesine göre re'sen takdir sebebinden sözetmesi varsayıma dayalı ol-
duğundan bu sebebe hukuken itibar etmek mümkün değildir.
Vergi Usul Kanununun Ek 1 ve Ek 11 inci madde hükümleriyle 112
nci maddesi hükmünün birlikte değerlendirilmesinden uzlaşılan vergi-
lerde gecikme faizinin ancak, ikmalen ve re'sen tarh edilmesi yada ik-
malen ve re'sen tarha konu olabilecek nitelik taşıması halinde istene-
bileceği sonucuna varılmaktadır. Uyuşmazlıkta söz konu edilen ve tar-
hiyat öncesi uzlaşılan vergi, kanunda öngörülen nitelikte tarha konu
olmadığından, üzerinden gecikme faizi hesaplanması mümkün bulunmamak-
tadır. Buna rağmen, gecikme faizinin kaldırılması istemini reddeden
vergi mahkemesi kararında isabet yoktur.
Bu nedenle, ... Vergi Mahkemesinin 23.9.1996 günlü ve 1996/483
sayılı kararının bozulmasına karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:94)
|