|
İADE HAKKI DOĞAN VE İADE HAKKI BULUNAN YÜKÜMLÜNÜN MAHSUP DİLEKÇESİNİ
SÜRESİNDE VERMEDİĞİ NEDENİYLE GEÇİKME ZAMMI HESAPLANARAK ÖDEME EMRİ
İLE İSTENİLMESİNDE İSABET BULUNMADIĞI HK.
Hurda metal alım-satımı yapan yükümlü şirket adına (sorumlu sıfatıy-
la), tahakkuk ettirilen ve vadesinde ödenmeyen katma değer vergisi
borcundan dolayı mahsup dilekçesinin süresinde verilmediğinden, mahsu-
bun borcun vadesine göre değil dilekçenin verildiği tarih itibariyle
yapılacağı nedeniyle hesaplanan gecikme zammının tahsili amacıyla dü-
zenlenen ödeme emrine karşı açılan davayı; 51 seri nolu Katma Değer
Vergisi Genel Tebliğinde, hurda metal alım-satımı ile uğraşanların,
tevkifat tutarını 2 nolu katma değer vergisi beyannamesi ile beyan e-
decekleri ve bu tutarı aynı döneme ait 1 nolu katma değer vergisi be-
yannamesinde indirim konusu yapabilecekleri açıklandıktan sonra, 53
seri nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin "İade ve Mahsup" baş-
lıklı D/4-b bölümünde ise, mahsup taleplerinin hangi esaslar dahilinde
yerine getirileceğinin belirtildiği, bu açıklamalara göre, mükellefle-
rin metal teslimleri ile ilgili tevkifat uygulanmasından doğan alacak-
larının diğer vergi borçlarına mahsup edilebilmesi için öncelikle böy-
le bir iade alacağının belirtilen vergi borcuna mahsubunun borcun vade
tarihine kadar olan süre içinde istenilmesine bağlı olduğu, aksi tak-
dirde tahakkuk ettirilen verginin süresi içinde ödenmemesi üzerine
6183 sayılı yasa hükümlerine göre işlem yapılacağının belirtildiği,
dosyanın incelenmesinden, davacının ... tarih ve ... sayılı dilekçele-
ri ile 1996 Ocak ve Şubat dönemlerine ait 1 nolu katma değer vergisi
beyannamelerinin verilme döneminden sonra kendilerine ulaşan faturalar
nedeniyle düzenlenen 1 nolu katma değer vergisi beyannameleri üzerin-
den tahakkuk ettirilecek iade alacaklarının bulunduğu ve bu alacakla-
rının 1996 Ocak ve Şubat aylarında 2 nolu katma değer vergisi beyanna-
mesi ile ödenmesi gereken katma değer vergilerine mahsubunun istendi-
ği, buna göre mahsup işlemi yapıldıktan sonra mahsup tarihi itibariyle
ödenmesi gereken vergilerin normal vade tarihleri ile mahsup dilekçe-
sinin verildiği tarihler arasında geçen süreler için gecikme zammının
hesaplanarak ödeme emri ile istenildiğinin görüldüğü, açıklanan bu du-
rum karşısında, ... ve ... vade tarihlerinde ödenmesi gereken vergile-
rin mahsup talebinin yapıldığı ... tarihinde ödenmiş olarak kabul e-
dilmesi icabedeceği ve süresinde ödenmeyen bu vergilerden dolayı he-
saplanan gecikme zammından dolayı düzenlenen ödeme emrinde isabetsiz-
lik bulunmadığı gerekçesi ile reddederek ödeme emrini onayan ... Vergi
Mahkemesinin ... gün ve ... sayılı kararının; katma değer vergisi be-
yannamesi verilirken iade ve mahsup talebinde bulunduklarını, taleple-
rinin yetersiz olduğuna dair bilgi verilmediği,dilekçede iade talebin-
de bulunduklarına göre bunun doğal sonucu olarak mahsup talebini de i-
çerdiği, yeminli mali müşavir raporunun ... tarihinde vergi dairesine
verilmesinin iade ve mahsup yapılması talebini engellemediği, 58 seri
nolu katma değer vergisi genel tebliğde de iade-mahsup için yeminli
malimüşavir raporunun ibrazından vazgeçildiği iddiaları ile bozulması
isteminden ibarettir.
Uyuşmazlık, hurda metal alım-satımı yapan ve iade hakkı bulunan
yükümlü şirketin mahsup talebini borcun vade tarihi içinde vergi dai-
resine bildirmediği nedeniyle vade tarihi ile mahsup dilekçesinin ve-
rildiği tarih (20.5.1996) arasında kalan dönem için hesaplanan gecikme
zammının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrini onayan vergi mahke-
mesi kararının bozulmasına ilişkin bulunmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11, 13, 14, 15. mad-
deleri uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fa-
tura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi, mükellefin
vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanarak katma değer vergisinden
indirileceği, vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan
verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen katma
değer vergisinin Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esasla-
ra göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, yukarıda sözü edilen yasanın "Vergi Sorumlusu"
başlığını taşıyan 9. maddesi uyarınca, Maliye Bakanlığına verilen yet-
kiye dayanılarak tekstil ve konfeksiyon sektörü ile hurda metal alım-
larında sorumluluk uygulamasına ilişkin olarak yayımlanan 51 seri nolu
Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde, hurda metal alımında bulunan mü-
kelleflerin tevkif ettikleri katma değer vergisini teslim veya hizme-
tin yapıldığı döneme ait 2 nolu katma değer vergisi beyannamesi ile
beyan ederek,bu tutarı aynı döneme ait 1 numaralı katma değer vergisi
beyannamesinde indirim konusu yapacakları, 2 nolu beyanname ile beyan
edilen bu verginin beyan edilmekle yetinilmeyip, beyanname uyarınca
tahakkuk eden verginin aynı süre içinde ödenmesi gerektiği, ancak öde-
menin kanuni süre içinde yapılmaması halinde 6183 sayılı Kanun hüküm-
lerine göre işlem yapılacağı, 53 seri nolu Katma Değer Vergisi Genel
Tebliğin "İade ve Mahsup" başlığını taşıyan (D) bölümünün 4-b bendinde
ise, hurda metal teslimleri ile ilgili tevkifat uygulamasından doğan
iade alacaklarının mükellefin diğer vergi borçlarına mahsubunun mümkün
olduğu, mahsup kapsamına, tevkifatlarla ilgili olarak verilen 2 nolu
beyannamelere göre tahakkuk eden vergilerin de dahil olduğu belirtil-
dikten sonra mahsubun nasıl yerine getirileceği açıklanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, hurda metal alım-satımında bulunan
yükümlü şirket tarafından hurda metal alımından dolayı tevkif edilen
katma değer vergisinin 1996 Ocak ve Şubat vergilendirme dönemlerinde 2
nolu katma değer vergisi beyannamesi ile beyan edilerek vergilerin ta-
hakkuk ettirildiği, tahakkuk ettirilen katma değer vergisi tevkifatla-
rının 1 nolu katma değer vergisi beyannamesinde mahsup kapsamına alı-
narak indirilemeyen katma değer vergisinden dolayı şirketçe iade tale-
binde bulunulduğu, daha sonra 1996 Ocak ve Şubat dönemlerine ilişkin 1
nolu katma değer vergisi beyannamesi verilme döneminden sonra yükümlü
şirkete ulaşan faturalar için ... tarihinde düzeltme beyannamesi ve
yeminli Mali Müşavir raporu verilerek tahakkuk edecek iade alacağının
daha önce 2 nolu katma değer vergisi beyannamesi ile tahakkuk ettiri-
len ve ödenmeyen katma değer vergisi borcuna mahsup talebinde bulunul-
ması üzerine davalı idarece mahsup talebinin süresinde yapılmadığı ne-
deniyle sözü edilen tebliğ hükümleri gereğince gecikme zammı hesapla-
narak ödeme emri ile istenildiği anlaşılmaktadır.
Olayda, yasal süreleri içinde verilen 1 nolu katma değer vergi-
si beyannameleri üzerinden vergi dairesince yapılan tahakkuka göre,
yükümlü şirketin iade hakkı doğduğuna ve iade talebinde bulunduğuna
göre, bu talebin aynı zamanda mahsup talebini de içerdiğini kabul et-
mek olayın oluş biçimine uygun düşmektedir.
Bu durumda, mahsup talebinin süresinde yapılmadığı nedeniyle
vergi dairesince düzenlenen ödeme emrini onayan vergi mahkemesi kara-
rında isabet görülmemiştir.Diğer taraftan vergi dairesince yükümlünün
mahsup işlemine hak kazanmadığı yolunda bir tespiti de bulunmamakta-
dır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, ... Vergi Mah-
kemesinin ... tarih ve ... sayılı kararının bozulmasına, karar veril-
di.
(MT/ES)
|