|
TEMİNATLI ALACAKLARDA, TEMİNAT MEKTUBUNUN NAKDE ÇEVRİLMESİ İMKANININ
DOĞDUĞU TARİHE KADAR GECİKME FAİZİ HESAPLANABİLECEĞİ HK.
Davacı banka tarafından, Hakan Turizm Yatırımları Ticaret Anonim Şir-
keti adına Karaköy Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğünde tescilli ... gün
ve ... sayılı giriş beyannamesi ile gerçekleştirilen ithalatla ilgili
olarak verilen teminat mektubu dolayısıyla, fiili ithal tarihinden i-
tibaren hesaplanan faiz ve cezanın tahsili amacıyla tanzim ve tebliğ
olunan ödeme emrini; teminat mektubu veren bankanın 3065 sayılı Kanu-
nun 46'ncı maddesinin 6'ncı fıkrası uyarınca uygulanan %50 cezanın mu-
hatabı olmasının mümkün olmadığı, idarece teminat tutarının paraya
çevrilmesi yolundaki talepten vazgeçildiği veya şimdilik durdurulduğu-
nun davacı bankaya defalarca bildirildiği, son talep üzerine teminat
tutarını ödeyen bankadan faiz istenilmesinde de isabet görülmediği ge-
rekçesiyle iptal eden ... Vergi Mahkemesinin ... gün ve 1996/516 sayı-
lı kararının; fiili ithal tarihinden bankaya yapılan tebligatı mütea-
kip doğan vade tarihine kadar geçen süre içinde gecikme zammı hesap-
lanmasının yerinde olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 46'ncı maddesinin o-
lay tarihinde yürürlükte bulunan 6'ncı fıkrasında, "Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından verilen teşvik belgelerinde gösteri-
len yatırım mallarının ithalinde ödenmesi gereken katma değer vergisi,
bu verginin fiilen indirilmesinin mümkün olacağı tarihe kadar ertele-
nir. Bu ertelemede 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkın-
da Kanunun süre ve tecil faizi ile ilgili hükümleri uygulanmaz Şu ka-
dar ki yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi
halinde ertelenen vergi, tahakkuk ettiği tarihten itibaren 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48'inci maddesine gö-
re tespit olunan ilgili yıllar için geçerli tecil faizleri %50 zamlı
uygulanmak suretiyle tahsil edilir. Erteleme süresince zaman aşımı iş-
lemez" hükmü yer almış, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanunun 56'ncı maddesinde ise, karşılığında teminat gösteril-
miş bulunan amme alacağı vadesinde ödenmediği taktirde, borcun 7 gün
içinde ödenmesi, aksi halde teminatın paraya çevrileceği veya diğer
şekillerle cebren tahsile devam olunacağının borçluya bildirileceği, 7
gün içinde borç ödenmediği takdirde teminatın paraya çevrilerek amme
alacağının tahsil edileceği hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesin-
den, davacı banka tarafından, ... Turizm Yatırımları Sanayi ve Ticaret
Anonim Şirketi adına ... Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğünde tescilli ...
gün ve ... sayılı giriş beyannamesi ile ... gün ve ... sayılı teşvik
belgesi kapsamında ithali gerçekleştirilen eşyalara ilişkin olarak ta-
hakkuk ettirilen katma değer vergisi için ... lira tutarında ... gün
ve ... sayılı teminat mektubu verildiği, bu teminat mektubuyla, temi-
nat altına alınan meblağın ilk yazılı talep üzerine nakden ve tamamen
ve talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiz
ile mektubun bankaca verildiği tarihten itibaren gecikme zammının öde-
neceği yükümlülüğü altına girildiği; davalı idarece teminat mektubunu
veren davacı bankaya gönderilen müteaddit yazılarla önce teminat mek-
tubunun nakde çevrilmesinin istenildiği, ancak, sonradan bu talepten
vazgeçildiği, talep edilmesi üzerine bankaca ödenen ... liranın banka-
ya iade edildiği, en son ... tarihinde teminat mektubu tutarı o-
lan ... liranın saymanlık müdürlüğünün ilgili hesabına intikal ettiri-
lerek bu meblağın ödendiği, giriş beyannamesinin tescil tarihi ile te-
minat mektubu tutarı olan meblağın yatırıldığı tarih arasında geçen
süre için hesaplanan %50 zamlı yasal faizin tahsili amacıyla davaya
konu ödeme emrinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen kanun hükümlerine göre, giriş esnasında
tahakkuk ettirilerek teminata bağlanmak suretiyle ertelenen katma de-
ğer vergisinin, yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde ger-
çekleşmemesi halinde tahakkuk tarihinden itibaren hesaplanacak %50
zamlı tecil faiziyle birlikte tahsili cihetine gidilecektir. Bu aşama-
da, ertelenen vergi banka teminat mektubuyla teminat altına alınmış
olduğundan, 6183 sayılı Kanunun 56'ncı maddesi uyarınca teminat mektu-
bunun usulü dairesinde nakde çevrilmesi suretiyle kamu alacağının tah-
sili yolunda işlem tesis gerekecektir.
Olayda, ertelenen vergiye ilişkin olarak davacı banka tarafın-
dan verilen teminat mektubunun nakde çevrilmesi konusunda gümrük ida-
resince birçok defa talepte bulunulmuş, fakat daha sonra tesis edilen
işlemlerle bu talepten vazgeçilmiş olması, banka tarafından yatırılan
teminat mektubu tutarının idarece kabul edilmeyerek iade edilmesi kar-
şısında, teminat mektubu tutarını ödemeye hazır olduğunu bildiren ban-
ka adına, gümrük idaresi açısından teminat mektubunun nakde çevrilmesi
imkanının doğduğu tarihten sonraki sürelere ilişkin faiz hesaplamasın-
da mevzuata uyarlık bulunmadığından, ödeme emrinin iptali yolundaki
mahkeme kararında isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddine; mahkeme kara-
rının onanmasına, karar verildi.
(MT/ES)
|