EBSO Başkan Yardımcısı İbrahim Gökçüoğlu, Çin'deki TEDA
Teknokent'i örnek göstererek, bölgenin 20 milyar doları aşkın yabancı sermaye
hacmine sahip olduğunu söyledi. Gökçüoğlu Mega OSB kurulma çalışmalarının
takipçisi olacaklarını söyledi.
Elif Işıl
BAŞKAYA
İZMİR -
Türkiye'nin 500 milyar dolarlık 2023 ihracat hedefine ulaşması ve dünyanın ilk
10 ekonomisi arasına girebilmesi için vizyon değişikliğine ihtiyaç olduğunu
belirten sanayiciler, bu konuda Çin'in Mega Organize Sanayi Bölgesi (OSB) olarak
nitelendirilen Tianjin Economic-Technological Development Area (TEDA) oluşumunun
örnek olabileceğini belirttiler.
Ege Bölgesi
Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İbrahim Gökçüoğlu Mega OSB
oluşumun, Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu'nun geçtiğimiz
Mart ayında yapılan toplantısında Eylem Planı'nda yer alması sağladıklarını
belirtti.
Türkiye'nin
hedeflerine ulaşması ve ölçek ekonomisine geçebilmesi için vizyon değişikliğine
ihtiyacı olduğunu belirten Gökçüoğlu, bunun da OSB'lerin bugünkü
büyüklüklerinden daha büyük bir hale getirmek gerektiğini ve yabancı
yatırımcılara Türkiye'yi cazip hale getirecek yöntemlerin uygulanması
gerektiğini dile getirdi.
Gökçüoğlu,
"Bizim OSB'lerimizi Mega OSB'lere yani teknoloji kentleri dediğimiz şekle
getirmemiz gerekiyor. Bu da yabancı yatırımcıya elektriği, suyu, altyapısı
gelmiş hazır arsalar üretmek anlamına geliyor. Bugün Çin, Uygur Bölgesi'nde en
büyük OSB'yi inşa etti, orada ülkeler için parseller ayırdı, Türkiye için bir
bölüm var. Bu yaklaşık 100 kilometrekarelik bir alan. Türkiye'den yatırımcılar
geldiği zaman o alan içinde yatırım yapabiliyor. Almanya ve ABD'den yatırımcılar
gidiyor.
Türkiye olarak ölçek ekonomisine gelebilmemiz için, bu boyutta bir
OSB'ye başlamamız ve boyutlarını oraya getirmemiz gerekiyor" şeklinde
konuştu.
Gökçüoğlu,
Çin'den yatırım yapmak isteyen bir otomotiv firmasının 1 milyon metrekare alan
istemesi durumunda, onları geri çevirmek zorunda kalacaklarına işaret ederek,
"Başkanı olduğum Bergama Organize Sanayi Bölgesi'nde böyle bir talep gelse
karşılayamayız. Gelip bir firma yatırım yaptığı an, arazi bitiyor. Bizim bunları
aşmamız lazım. Büyük organize bölgeler tesis etmemiz lazım" şeklinde
konuştu.
57
ülkenin yatırımcısı TEDA'da
Çin'den
TEDA'yı örnek gösteren Gökçüoğlu, "TEDA'da 57 ülkeden yabancı yatırımcı var.
İçinde 2 üniversite kampusu, meslek okulları, iki golf sahası, iki hastane,
futbol sahalarına sahip. 5 kilometrelik bir limanı var ve bu liman dünyanın en
büyük ilk 10 limanı arasında yer alıyor. Bölgede 20 trilyon 280 milyar dolarlık
yabancı sermaye var. 3 bin 820 firma var. Motorola'nın 3 milyar dolarlık
yatırımı, Samsung'un 14 fabrikası var, Toyota'nın da bölgede 400 bin üretim
kapasiteli fabrikası var.
Bölgede 600
bin kişi çalışıyor, bu bölgelerde işçilik, batı ülkelerindeki boyutta, işçiler
40 saat çalışıyor. Bu bölgelerde elektrik, enerji daha ucuz olduğu için,
yatırımcılar tercih ediyor. Bölge 10 yılda 11 kat büyümüş, sanayisi 12 kat
büyümüş, ihracatı 20 kat artmış. Geçen yıl 382 firma gelmiş, 10 milyar dolarlık
yatırım getirmiş. Sadece bu bölgeye özel hızlı tren hattı var, liman ve
havaalanı bulunuyor. İçinde ihtisas OSB'ler var, karma sektörler bulunmuyor.
Türkiye'nin bu ölçeklere gelmesi gerekiyor Bu bölgelerden sadece Çin'de 14 tane
var, yenileri de kuruluyor" şeklinde konuştu.
Eylem
Planı'nda ilk sırada yer alıyor
EBSO Yönetim
Kurulu Başkan Yardımcısı Gökçüoğlu, Türkiye'nin TEDA gibi bir Mega OSB'ye
ihtiyacı olduğunu her platformda dile getirmeye gayret ettiklerini söyleyerek,
bu fikri geçtiğimiz Mart ayında Kızılcahamam'da yapılan Yatırım Ortamının
İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu'nun (YOİKK) Teknik Komiteler Eylem Planı'nda
koydurduklarını açıkladı.
Gökçüoğlu,
"Eylem Planı'nda 'büyük ölçekli, katma değeri yüksek, yeni teknoloji getiren,
bir bölgede yapılması zorunluluk olan yatırımlar için yatırıma hazır yer
sağlanması' maddesi olarak ilk sırada yer almasını sağladık. Tabi nasıl
uygulanacağı zaman içerisinde belli olacak. Ama bu doğrultuda bir isteğin, bizim
ülkemizin hedefleri ile örtüşeceği toplantıda kabul edildi. Biz de İzmir olarak
aşırı gayret sarf ettik, bu İzmir'in projesidir. Fikir İzmir'den çıktığı için
bunun İzmir'e kazandırılması gerektiği inancındayım. Ancak İzmir'de olmaz ise
mutlaka Türkiye'nin bir yerinde kurulabilir. Önemli olan böyle bir vizyona
erişmemiz gerektiği" ifadesini kullandı.
Üniversite-sanayi işbirliği için
şart
Gökçüoğlu,
TEDA'da iki üniversite kampusunun bulunduğunun altını çizerek, sözlerini şöyle
sürdürdü; "Türkiye'de 50 yıldır, üniversite sanayi işbirliği söylemi var. Belli
noktalara geldik ama yeterli değil. TEDA'daki Çinli firma milyon adet sipariş
alıyor. Hemen o bölge içindeki üniversiteye gidiyor. 'Bunun siparişini aldım
geliştirmemiz gerekiyor' diyor. Beraberce ürünün Ar-Ge'sini
yapıyorlar.
Bizim
üreteceğimiz Mega OSB'lerin içinde üniversite kampusları, meslek
yüksekokullarının bulunması ve bunların bölge idaresine bağlı olması lazım.
Öncelikle üniversite statüsünün değiştirilmesi şart. Uygulamaların tıp
fakülteleri için ayrı, sanayide çalışacak bölümler için farklı olması gerekiyor.
Biz de bu model üzerinde 6-7 yıldır uğraşıyoruz. Üniversite hocasının kolayca
sanayici ile çalışabilmesi gerekiyor"
Mevcut
OSB'ler için TOKİ önerisi
EBSO Başkan
Yardımcısı İbrahim Gökçüoğlu, şu anki durumda OSB'ye yatırım yapmak isteyen
yatırımcının altyapısından binasına kadar her şeyini kendisinin yaptığını
belirterek, bunları yaptırdıktan sonra sanayicinin işletmeye geçtiği anda
parasının kalmadığını ifade ederek, sözlerini şöyle tamamladı; "Sanayici
teknolojik yatırım yapacak, makina alacak, parası kalmıyor. TOKİ nasıl konut
için 20-30 yıl vadeli ev yapıyorsa, değişik bir şeklini sanayici için
uygulayabilir. Konut yapıyor ama üretime katkısı yok. OSB'nin altyapısını, üst
yapısını, 30 yıl vadeli olarak sanayiciye verirse yatırım hızlanacak, istihdam
artacak, cari açık olumlu etkilenecek."
Kaynak: Dünya Gazetesi