1-) KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 7.MADDESİNİN 16.FIKRASINDAKİ MUAFİYE-
TİN, KURUMLAR VERGİSİNDEN MUAF KURUMLARA AİT VEYA BAĞLI YAN KURULUŞLA-
RI KAPSAYIP KAPSAMADIĞININ, AYNI KANUNUN 1/D, 4 VE 5.MADDELERİNE GÖRE
TESBİTİ GEREKECEĞİ,
2-) BU YAN KURULUŞLARIN KAZANÇ AMACI TAŞIMAKSIZIN, BAĞIMSIZ MUHASEBE
VE SERMAYELERİ OLMAKSIZIN FAALİYET GÖSTERMELERİ YA DA FAALİYETİN YASAY
LA VERİLMİŞ GÖREVLERİ KAPSAMASININ, TİCARİ, SINAİ, VEYA ZIRAİ İŞLETME
NİTELİĞİNDE ÖRGÜTLENDİKLERİ TAKDİRDE KAZANÇLARININ VERGİYE TABİ OLMASI
NI ENGELLEMEYECEĞİ HK.
1985 ve 1986 yılları için ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerin
den tahakkuk ettirilen ve ödenen kurumlar vergisinin, Polis Bakım ve
Yardım Sandığının vergiden muaf olduğu yolunda kesinleşmiş yargı karar
ları uyarınca tahakkuk kayıtlarından silinmesi ve kendilerine ret ve
iadesi isteminin reddine ilişkin işlem dava konusu yapılmış ve dava Da
nıştay Dördüncü Dairesince ilk derecede incelenmiştir.
Danıştay Dördüncü Dairesi kararı ile davanın, Sandığa bağlı bir yan ku
ruluş olan ve iktisadi işletme niteliği taşıyan Polis Pazarlarının ka-
zancı ile ilgili olduğu, Kurumlar Vergisi Kanununun 1/D.maddesinde,
dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerin vergiye tabi olduğunun
kabul edildiği, 5.maddesinde ise aynı Kanunun 4.maddesinde yazılı şart
ları taşıyan işletmelerin, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler
olarak tanımlandığı, Polis Bakım ve Yardım Sandığı tarafından işleti-
len Polis Pazarlarının, ortakları ve emniyet teşkilatı mensuplarının
kendileri ve ailelerinin yiyecek, giyecek ve her türlü tüketim ve ben-
zeri ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuş, ticari usul ve hükümlere
göre faaliyet gösteren ticari işletmeler olduğu, elde ettiği kazancın
bu sebeple vergiye tabi tutulmasında yasaya aykırılık görülmediği ge-
rekçesiyle davayı reddetmiştir.
Anılan karar, Polis Bakım ve Yardım Sandığı tarafından temyiz edilmiş-
tir.
Uyuşmazlığın konusu, Kurumlar Vergisinden muaf bulunan kurumlara ait
veya bağlı olup, iktisadi işletme niteliği taşıyan kuruluşlar tarafın-
dan elde edilen kazancın vergilendirilip vergilendirilemeyeceğine iliş
kindir.
Kurumlar Vergisi Kanununun "Muaflıklar"ı düzenleyen 7.maddesinin 9.cu
bendinde; T.C.Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağ-Kur, Ordu
Yardımlaşma Kurumu ve Memur Yardımlaşma Kurumu gibi kanunla kurulan e-
mekli ve yardım sandıkları ile Sosyal Sigorta Kurumları, Kurumlar Ver-
gisinden muaf tutulmuşlardır. Maddenin anılan bendinde adı geçen kurum
lar gibi 3201 sayılı Kanunun 90.maddesine dayanılarak kurulan Polis Ba
kım ve Yardım Sandığı, bu kural uyarınca Kurumlar Vergisinden muaftır.
Ancak, bu muafiyetin sandık tüzel kişiliğine ait veya bağlı yan kuru-
luşları kapsayıp kapsamadığının, Kurumlar Vergisi Kanununun 1.maddesi-
nin (D) bendi ile 4 ve 5.maddelerine göre belirlenmesi gerekmektedir.
Kanunun 1/D maddesinde, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler
vergi mükellefi kabul edilmiş ve 5.maddesinde bu tür işletmelerin tanı
mı yapılmıştır. Maddeye göre, dernek ve vakıflara ait veya bağlı olup
4.maddede yazılı koşulları taşıyan işletmeler, bu kuruluşların iktisa-
di işletmeleri sayılmıştır. Kanun yapıcı, 4.maddenin ikinci fıkrasın-
da, tıpkı iktisadi kamu müesseseleri gibi ticari, sınai veya zirai iş-
letme niteliğindeki işletmeleri, dernek ve vakıflara ait iktisadi iş-
letmeler olarak vergilendirmek istemiştir. Bu tür işletmelerin kazanç
gayesi gütmemesi, faaliyetin kanunla verilmiş görevler arasında bulun-
ması, tüzel kişiliklerinin olmaması, bağımsız muhasebe ve kendilerine
tahsis edilmiş sermayeleri ve işyerlerinin bulunmamasının, mükellefi-
yetlerini etkilemeyeceği, bu yüzden açkca ifade edilmiştir.
Polis Bakım ve Yardım Sandığı Nizamnamesine göre ve onun yan kuruluşu
olarak kurulup faaliyet gösteren Polis Pazarlarınca elde edilen kazanç
yukarıda yazılı kurallar uyarınca Kurumlar Vergisine tabi olduğundan,
Kanunun 7.maddesinin dokuzuncu bendi ile Polis Bakım ve Yardım Sandığı
na tanınan vergi muafiyetinin Polis Pazarlarının faaliyetini de kapsa-
dığı düşünülemez.
Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine karar verildi.
(DAN-DER, SAYI:84-85)
BŞ/SE
|