|
1986-1996 YILLARINDA EMLAK VERGİSİ BEYANNAMESİ VERİLMEYEN TAŞINMAZIN
1996 YILINDA İZALE-İ ŞUYU YOLU İLE SATILMASI ÜZERİNE, 1986-1989,
1990-1993 YILLARI İÇİN ASGARİ METREKARE BİRİM DEĞERİ ÜZERİNDEN YAPILAN
TAHAKKUK VE TAHSİLATIN YASAL OLDUĞU, ANCAK 1986 YILINDAKİ SATIŞ BEDE-
LİNİN 1994-1997 EMLAK VERGİSİ GENEL BEYAN DÖNEMİNİN TÜMÜNÜ KAPSAYACAK
ŞEKİLDE VE GEÇMİŞE TESMİL EDİLMEK SURETİYLE EMLAK VERGİSİ TAHAKKUKU
YAPILMASINA OLANAK BULUNMADIĞI HK.
1986-1996 yılları için yükümlü adına tarh ve tahakkuk ettirilip tahsil
edilen emlak vergisi, usulsüzlük cezası ve gecikme faizinin terkini ve
yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle açılan davayı; dosyanın ince-
lenmesinden, uyuşmazlığa konu taşınmazın Kayseri 3. Sulh Hukuk Mahke-
mesinin K:1996/307 sayılı ilamıyla satış suretiyle paydaşlığının gide-
rilmesine karar verildiği, davacının taşınmazı açık artırma sonucu sa-
tın aldığı, ... tarihli veraset ilamıyla davacının mirascı olduğunun
tespitli bulunduğu, söz konusu taşınmaza ilişkin emlak vergisi beyan-
namelerinin 1986 yılından beri verilmediği, 1986 - 1989 ve 1990- 1993
yılları için asgari m2 birim değeri, 1994- 1996 yılları için ise ke-
sinleşen en son ihale bedeli üzerinden emlak vergisi tahakkuk ettiri-
lerek, usulsüzlük cezası ve gecikme faizi ile birlikte davacıdan tah-
sil edildiğinin anlaşıldığı, mirasçı olarak miras bırakanın vergi
borçlarından hissesi oranında sorumlu olan davacının vergi borçlarını
ödemediği sabit bulunduğundan, davalı idarece 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun 12. maddesi, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29.maddesi
hükmü uyarınca cezalı vergi tahakkuk ettirilerek tahsilinde yasal isa-
betsizlik bulunmadığı gerekçesiyle reddeden Kayseri Vergi Mahkemesinin
28.10.1997 tarih ve 1997/636 sayılı kararının; 1996 yılında hasımlı
veraset davası sonunda müvekkilin taşınmazda pay sahibi olduğunun ke-
sinleştiği bu tarihten önce taşınmaza malik olunmadığından vergi yü-
kümlüsü de olamayacağı ileri sürülerek bozulması istenmektedir.
Uyuşmazlıkta; yükümlünün hissedarı bulunduğu taşınmazın 1996
yılında izale-i şüyu yoluyla satılması üzerine, emlak vergisi beyanna-
mesi verilmeyen 1986-1996 yılları için yükümlü adına tahakkuk ettiri-
len ağır kusur ve usulsüzlük cezalı emlak vergisinin gecikme faizi ile
birlikte tahsili üzerine açılan davayı reddeden mahkeme kararının tem-
yizen incelenerek bozulması istenmektedir.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 29. maddesinde vergi değe-
rinin emlak vergisinin mevzuuna giren bina ve arazinin rayiç bedeli
olduğu belirtilmiş, " rayiç bedel" bina ve arazinin beyan tarihindeki
normal alım satım bedeli olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun 20. maddesinde ise mükelleflerin arsalar ve arazi
ile ilgili olarak beyan edecekleri değerlerin 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin hükümlerine göre
takdir komisyonlarınca takdir olunan birim değerlere göre hesaplanan
miktardan düşük olamayacağı, düşük beyanda bulunulması halinde mükel-
lefin beyanının vergi dairesince birim değere göre hesaplanan miktara
yükseltilerek tahakkuka esas alınacağı, vergi dairesince hesaplanan
miktar ile mükelleflerin beyanı arasındaki farka kusur cezası uygula-
nacağı, 32. maddesinde de ek süreye rağmen beyanname verilmezse vergi-
nin bu kanun hükümlerine göre idarece tarh edileceği, beyannamesini ek
süreye rağmen vermeyen mükellefler adına ağır kusur cezası kesileceği
belirtilmiştir.
Öte yandan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun "mirasçıların sorum-
luluğu" başlıklı 12.maddesinde de; ölüm halinde mükelleflerin ödevle-
rinin mirası reddetmemiş kanuni ve mensup mirasçılara geçeceği, ancak
mirasçılardan herbinin ölünün vergi borçlarından miras hisseleri nis-
petinde sorumlu olacağı hükmü yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlüye bir kısım hissesi veraset
yoluyla intikal eden taşınmazın 1996 yılında izale-i şüyu yoluyla sa-
tılması üzerine taşınmazın 1986-1996 yıllarına ait emlak vergisi be-
yannamelerinin verilmediğinin saptanması sonucunda, 1986-1989 ve
1990-1993 dönemleri için asgari m2 birim değeri üzerinden, 1994/1996
dönemleri için ise izale-i şuyu yolu ile belirlenen satış bedeli üze-
rinden ağır kusur ve usulsüzlük cezalı emlak vergisi tahakkuk ettiri-
lerek gecikme faizi ile birlikte tahsil edildiği anlaşılmaktadır.
Temyiz edilen vergi mahkemesi kararının 1986-1989 ve 1990-1993
yılları için asgari m2 birim değer üzerinden yapılan tahakkuk ve tah-
silatın onanmasına ilişkin kısmı dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle
Dairemizce de yerinde görüldüğünden bu kısma yönelik temyiz isteminin
reddi gerekmektedir.
1994-1996 yılları için izale-i şüyu yolu ile belirlenen satış
bedeli üzerinden yapılan tahakkuk ve tahsilata gelince;
1996 yılında izale-i şuyu yolu ile belirlenen satış bedeli, ta-
şınmazın o tarihteki rayiç değerini göstermekte olup; bu bedelin emlak
vergisi genel beyan döneminin tümünü kapsayacak şekilde ve geçmişe
teşmil edilmek suretiyle satış tarihinden önceki yıllar içinde satış
bedeli üzerinden emlak vergisi tahakkuk ettirilmesi, taşınmazın geçmiş
yıllarda da aynı bedelle satılabileceğini kabul etmek olur ki, uyuş-
mazlığa konu vergi ve cezanın ait olduğu yıllardaki enflasyon oranları
karşısında, taşınmazın geçmiş yıllarda da aynı bedelle satılabileceği
hakkında varsayımı kabul etmek mümkün bulunmamaktadır.
Bu duruma göre, 1996 yılındaki satış bedelinin 1994-1997 emlak
vergisi genel beyan döneminin tümünü kapsayacak şekilde ve geçmişe
teşmil edilmek suretiyle emlak vergisi tahakkuku yapılmasına olanak
bulunmadığından 1994 genel beyan dönemine ilişkin olarak 1996 yılı ha-
riç olmak üzere taşınmazın asgari m2 birim değerine göre hesaplanacak
vergi ve cezayı aşan kısmının terkini ve davacıya iadesi gerekmekte-
dir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin kısmen kabulü ile ... Vergi
Mahkemesinin ... tarih ve ... sayılı kararının 1986-1989 ve 1990-1993
yıllarına ilişkin kısmının onanmasına, bu kısma ilişkin temyiz istemi-
nin reddine, 1994-1996 yıllarına ilişkin kısmının bozulmasına karar
verildi.
YÖ/ES
|