|
SERBEST MESLEK KAZANCINDAN KESİLEN (STOPAJ) VERGİSİ ALACAĞININ, KATMA
DEĞER VERGİSİ BORCUNA MAHSUBU İÇİN MAHSUP DİLEKÇESİNİN VERİLMESİNİN VE
DİLEKÇEYE KESİLEN VERGİLERİN KESİNTİYİ YAPAN SORUMLU ADINA TAHAKKUK
ETTİRİLDİĞİNE İLİŞKİN BELGENİN EKLENMESİNİN YETERLİ OLDUĞU, GELİR
(STOPAJ) VERGİSİNİN ÖDENDİĞİNE DAİR BELGENİN EKLENMESİNİN ŞART OLMADI-
ĞI HK.
Muhasebecilik yapmakta olan davacı adına, 1995 takvim yılının Nisan ve
Temmuz dönemlerine ait katma değer vergisi borcunun, 1994 takvim yı-
lında tevkif suretiyle ödenmiş olan gelir (stopaj) vergisi alacakla-
rından mahsup edilmemesi nedeniyle düzenlenen ödeme emirlerine karşı
açılan davayı; davacının ibraz ettiği listelerin, 1994 yılında göster-
diği serbest muhasebecilik faaliyeti nedeniyle düzenlediği serbest
meslek makbuzlarına ilişkin bilgileri içeren ve ilgili vergi dairesi
müdürlüklerince vergi kesintisi ile ilgili tahakkuk kayıtlarına uygun-
luğu saptanarak onaylanan belgeler olduğunun anlaşıldığı, ancak tahak-
kuku yapılan bu verginin ödendiğine dair herhangi bir belgenin vergi
dairesi müdürlüğüne ibraz edilmediği, dosyadaki evrakın incelenmesin-
den de, vergi kesintilerinin yapıldığının, tahakkuklarının verildiği-
nin fakat vergi sorumlusu tarafından bunların vergi dairesine yatırıl-
madığının anlaşıldığı, tevkif suretiyle kesilen vergilerin iadesi hu-
susunda, konuyu düzenleyen Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinin yanı sı-
ra, yeniden düzenlenerek ... tarihli ve ... sayılı Resmi Gazetede ya-
yınlanan Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğindeki esasların da dikka-
te alınması gerektiği, bu itibarla, Gelir Vergisi Kanununa göre yıllık
beyanname ile beyan edilen gelir üzerinden hesaplanan gelir vergisin-
den, tevkif yoluyla kesilen vergilerin mahsuplarından sonra kalan kıs-
mın nakden veya mahsuben iadesine hak kazanabilmek için tevkif yoluyla
kesilen vergilerin vergi sorumlusu tarafından ilgili vergi dairesine
yatırılmasının gerektiği, geçici vergi tahakkuk tutarından da yıl i-
çinde tevkif yoluyla ödenen vergilerin terkin edilmesi suretiyle mah-
supların yapılması ve beyana göre hesaplanan gelir vergisinden de, bu
suretle düzeltme sonucu kalan geçici vergi miktarının mahsup edilmesi
gerektiği, bu bakımdan olayda, davalı vergi dairesince Nisan 1995 ve
Temmuz 1995 aylarına ilişkin katma değer vergisi borçlarının mahsuben
ödenmesi isteminin kabul edilmemesinde ve bunun sonucunda dava konusu
ödeme emirlerinin düzenlenmesinde isabetsizlik görülmediği gerekçesiy-
le reddeden İçel Birinci Vergi Mahkemesinin 30.5.1996 günlü ve 1996/-
298 sayılı kararının; iade veya mahsubun yapılabilmesi için vergilerin
yatırılmış olması şart olmayıp sadece tahakkukunun yapılmasının yeter-
li olduğu ileri sürülerek bozulması istemidir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8.maddesinde, "vergi sorumlusu,
verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap
olan kişidir" hükmüne, aynı Kanunun 11.maddesinde de, "yaptıkları veya
yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar, verginin tam o-
larak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine ge-
tirmekten sorumludurlar" hükmüne yer verilmiş olması karşısında, vergi
sorumlusunun kestiği vergiyi ilgili vergi dairesine yatırmamış olması
halinde bu durum verginin mükellefi olan davacının değil vergi sorum-
lusunun takibini gerektireceğinden yükümlünün hukukunu menfi yönde et-
kilemesi düşünülemez.
Kaldı ki, 14 Ekim 1991 tarihli ve 21021 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 52. maddesinin Ge-
lir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına Göre Yapılacak İadelere İlişkin E-
saslar başlığını taşıyan ikinci fıkrasının ikinci bendinde; beyanname-
sinde ücret ve/veya serbest meslek kazancı bulunan mükelleflere yapı-
lacak red ve iadelerde, sadece bu gelir unsurlarından kesilen vergile-
rin saymanlığa yatırıldığına ilişkin yazının aranmasına gerek olmadı-
ğı, kesilen vergilerin kesintiyi yapan sorumlu adına tahakkuk ettiril-
diğine ilişkin ilgili saymanlığın yazısının ödeme belgesine bağlanma-
sının yeterli olduğu hükme bağlanmıştır. Benzer yöndeki bir düzenleme
de 169 seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer almaktadır.
Olayda; serbest muhasebeci olan davacının vergi dairesinden,
serbest meslek kazancından kesilen gelir (stopaj) vergisi alacağı ol-
duğu, bu alacağından 1994 takvim yılı gelir vergisi beyannamesi ile
beyan ettiği gelir vergisini ve geçici vergiyi mahsup ettikten sonra
kalan ve iadesi gereken miktarın, ... ve ... tarihli dilekçelerle Ni-
san ve Temmuz 1995 dönemlerine ait katma değer vergisi borçlarına mah-
sup edilmesini istediği, mahsup dilekçesine, gelir (stopaj) vergisinin
sorumlu adına tahakkuk ettiğine dair ilgili vergi dairesinden alınan
onayı da eklediği ihtilafsızdır.
Bu durumda, vergi dairesince, yukarıda bahsedilen düzenlemelere
göre, mahsup dilekçelerinin verildiği tarih itibariyle mahsup işlemi-
nin yapılması gerekirken gelir (stopaj) vergilerinin ödendiğine dair
belgelerin ibraz edilmediğinden bahisle katma değer vergisi alacağının
tahsili amacıyla ödeme emirlerinin tanzim ve tebliğ edilmesinde yasaya
uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile İçel Birinci
Vergi Mahkemesinin 30.5.1996 günlü ve 1996/298 sayılı kararının bozul-
masına, karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:97)
|