|
İHBARNAME EKİNDE VERGİ İNCELEME RAPORUNUN DA TEBLİĞİNİN ZORUNLU OLDUĞU, BU HUSUS İNCELENMEDEN VERİLEN KARARDA YASAYA UYGUNLUK BULUNMADIĞI HK.
Temyiz Eden : ... Taahhüt İnşaat Ticaret Limited Şirketi
Karşı Taraf : ... Vergi Dairesi Müdürlüğü
İstemin Özeti : İnşaat ve taahhüt işi ile uğraşan yükümlü şirketin içeriği itibariyle gerçeği yansıtmayan faturalarla gider kaydettiği tespit edilerek, alınan istihkak tutarının %20 sinin safi kazanç olduğu görüşüyle hesaplanan matrah farkı üzerinden adına 1993 dönemi için kaçakçılık cezalı kurumlar vergisi ve geçici vergi salınmıştır.
... Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sayılı kararıyla; vergi inceleme raporu ve ekindeki tespitlerin değerlendirilmesinden, davacı şirketin 1993 yılında sözü edilen kişi ve firmalardan herhangi bir mal yada hizmet alımı yapmadan ve hiçbir bedel ödemeden fatura temin ederek giderlerini belgelendirdiği sonucuna varıldığından, cezalı kurumlar vergisi tarhiyatında yasaya aykırılık görülmediği, beyan dönemi geçtiğinden geçici vergi istenemeyeceği gerekçesiyle davayı kaçakçılık cezalı kurumlar vergisi ile geçici verginin cezası yönünden reddetmiş, geçici vergi aslını kaldırmıştır.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi 2.3.2000 günlü ve E:2000/3039, K:2000/865 sayılı kararıyla; 213 sayılı Yasanın 35 inci maddesinde vergi ihbarnamesinin içereceği bilgilerin sayıldığı, maddenin son fıkrasında da takdir komisyonu kararı üzerine tarh edilen vergilerde kararın ve resen takdiri gerektiren inceleme raporunun birer suretinin ihbarnameye ekleneceği kuralına yer verildiği, vergi inceleme raporunun ihbarnameye eklenmemesinin aynı Kanunun 108 inci maddesinde yapılan düzenleme karşısında, esasa müessir bir şekil hatası olacağı ve ihbarnameyi hükümsüz kılacağı, dava dilekçesinde inceleme raporunun tebliğ edilmediği iddia edildiği halde, mahkemece bu iddia üzerinde durulmadan işin esasının incelendiği, aynı iddianın temyiz dilekçesinde de tekrarlandığı, mahkemece öncelikle vergi inceleme raporunun tebliğ edilip edilmediği hususunun araştırılması gerektiği, tebliğ edildiği saptanarak işin esasının incelenmesine karar verilirse, ödenmesi gereken vergilerin doğrulunun araştırılması gerektiği, bu nedenle gider unsuru olarak defterlere kayıtlı faturaların gerçek giderleri yansıtmadığı sonucuna ulaşılarak bu fatura tutarlarının gider kayıtlarından çıkarılması suretiyle tarhiyat yapılmış olması halinde de vergilenen işletmenin elde ettiği hasılatın gider yapılmaksızın sağlanması mümkün bulunmuyor ise ve hasılatı sağlayan gider de saptanabiliyor ise gideri saptamaya yönelmek ve saptanan giderin defter kayıtlarına ayrıca yansıtılmış olup olmadığı da dikkate alınarak bir sonuca varmak gerektiği gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sayılı kararıyla; dava dilekçesine ekli ihbarnamenin "eklerin (dayanağı)" bölümünde 11.9.1997/17-32 sayılı vergi inceleme raporunun yazılı olduğu, vergi inceleme raporu ihbarnameye ekli olmasa dahi 30 günlük dava açma süresi içinde vergi dairesinden istenebileceği, Vergi Usul Kanununun 108 inci maddesinde belirtilen, tebliğ olunan vesikaların esasına müessir olmayan şekil hatalarından dolayı hukuki kıymetlerini kaybetmeyecekleri kuralı karşısında bu iddiaya itibar etme olanağı bulunmadığı, uyuşmazlığın, davacı şirketin gider kaydettiği bazı faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığına ve inşaat işlerinde gerçek giderin saptanamaması hallerinde hasılatın %20 sinin safi kurum kazancı olarak kabul edilip edilemeyeceğine ilişkin olduğu, inşaat işlerinde gerçek giderin tespit edilemediği hallerde, hasılatın %20 sinin safi kazanç olarak kabul edileceğinin Danıştay'ın süre gelen içtihatlarından olduğu belirtilerek ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe ile ısrar etmiştir.
Yükümlü şirket tarafından cezalı tarhiyatın varsayıma dayalı olduğu ve terkini gerektiği ileri sürülerek ısrar kararı temyiz edilmiştir.
Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Gülsen BİŞKİN'in Düşüncesi : Israr kararının Danıştay Üçüncü Dairesinin 2.3.2000 günlü ve E:2000/3039, K:2000/865 sayılı bozma kararında yer alan esaslar doğrultusunda bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı Ülkü ERBÜK'ün Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtildiğinden nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile Vergi Mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
1993 yılı işlemleri incelenen yükümlü şirket adına resen salınan kaçakçılık cezalı kurumlar vergisi ve geçici vergiye karşı açılan davayı kaçakçılık cezalı kurumlar vergisi ve geçici vergiye bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezası yönünden reddeden, geçici vergi aslını kaldıran vergi mahkemesi ısrar kararı yükümlü şirket tarafından temyiz edilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 35 inci maddesinin son fıkrasında, takdir komisyonu kararı üzerine tarh edilen vergilerde kararın ve resen takdiri gerektiren inceleme raporunun birer suretinin ihbarnameye ekleneceği kurala bağlanmıştır.
Yükümlü dava dilekçesinde inceleme raporunun kendisine tebliğ edilmediğini ileri sürdüğü ve bu hususun da esasa etkili ve ihbarnameyi hükümsüz kılacak nitelikte bir usul hatası olduğu Danıştay'ın süregelen içtihatlarından bulunduğu halde, vergi mahkemesince, inceleme ropurunun ihbarname ile birlikte yükümlüye tebliğ edilip edilmediği araştırılmadan işin esası hakkında karar verilmesi hukuka uygun görülmemiştir.
Bu nedenle temyiz isteminin kabulüne ... Vergi Mahkemesinin ... günlü ve ... sayılı ısrar kararının bozulmasına 9.2.2001 gününde esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
X- K A R Ş I O Y
Temyiz başvurusu; davacı adına 1993 yılı için resen salınan kurumlar vergisi, geçici vergi ve kesilen vergi cezasına karşı açılan davayı kısmen reddeden, geçici vergi tarhiyatını iptal eden Vergi Mahkemesi kararının, vergi inceleme raporunun eklenmemesinin ihbarnameyi hükümsüz kılacağı iddiası incelenmeden ve yapılması zorunlu giderler araştırılmadan verilen kararda isabet bulunmadığı gerekçesiyle Danıştay Üçüncü Dairesince bozulmasından sonra aynı mahkemece verilen direnme kararının bozulması istemine ilişkindir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 34 üncü maddesinde, ikmalen ve resen tarh edilen vergilerin ihbarname ile tebliğ olunacağı yolunda yer alan düzenlemeden, ihbarnamenin daha önceki aşamada yapılan tarh işleminin şekil unsuru değil, tebliğ aracı olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim; Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunun 14.11.1986 gün ve E:1986/18, K:1986/20 sayılı kararı da bu yoldadır. Bu bakımdan; ihbarnamenin geçersiz sayılmasını gerektiren bir şekil ya da usul noksanlığı tarhiyatı değil, yapılan tebligatı hükümsüz kılar. Bu ise ilgili vergi mükellefinin dava hakkının kullanılmasına; daha açık anlatımla vergi mahkesinde dava açma süresinin başlamasına etkilidir. Olayda; dava süresinde açılmış bulunduğundan, vergi inceleme raporunun ihbarnameye ekli olmamasının bu yönden davacının menfaatine olumsuz etkisi yoktur.
Ancak; Vergi inceleme raporunun ihbarnameye eklenmesi konusunda Kanunda yer alan zorunluluğun amacı, dava hakkının gereği gibi kullanılabilmesinin sağlanmasıdır. Bu ise, olayda inceleme raporunun davacıya tebliğinin, mahkemece sağlanmasıyla olanaklıdır. Dosyanın incelenmesinden, bu yapılmadan davanın sonuçlandırıldığı anlaşıldığından; dava bu açıdan usul hükümlerine aykırıdır.
Açıklanan nedenle, direnme kararının anılan gerekçe ile bozulması gerektiği oyu ile kararın gerekçesine karşıyım.
BŞ/ŞGK
|