|
BELEDİYENİN KAPLICAYLA BİRLİKTE İŞLETTİĞİ OTEL VE LOKANTADAN ELDE ETTİ
Ğİ GELİRLERİN KURUMLAR VERGİSİNE TABİ OLACAĞI HK.
Davacı Belediye tarafından kaplıca ile birlikte işletilen otel ve lo-
kantadah elde edilen gelirin beyan edilmediği öne sürülerek vergi ince
leme raporunda bulunan matrah üzerinden 1988 yılı için kurumlar vergi-
si salınmış ve kaçakçılık cezası kesilmiştir. Ankara 5.Vergi Mahkemesi
24.11.1992 günlü ve 1992/1641 sayılı kararıyla; belediyece işletilen
otel ve lokanta, kaplıca ile aynı çatı altında bulunup, bu tesislerin
komple bir tesis olduğu ve kaplıcanın hizmet verebilmesi için bu tesis
lerin de aynı yerde bulunması gerektiği, Sağlık Bakanlığınca davacı be
lediyeye ait kaplıcanın insan sağlığını koruduğu kabul edildiğine gö-
re kaplıcaya bağlı lokanta ve otel işletmesinin de kurumlar vergisi mu
afiyetinden yararlanması gerektiği gerekçesiyle tarhiyatın terkinine
karar vermiştir. Vergi dairesi müdürlüğü, kaplıca işletmesinin kurum-
lar vergisinden muaf olduğunu, ancak otel ve lokantanın muafiyetten ya
rarlanamayacağını ileri sürerek mahkeme kararının bozulmasını istemek-
tedir.
Uyuşmazlık, belediye tarafından işletilen kaplıcayla birlikte hizmet
veren otel ve lokanta işletmelerinin kurumlar vergisi muafiyetinden ya
rarlanıp, yararlanamayacağına ilişkindir.
5422 sayılı Kurumlan Vergisi Kanunu'nun 1.maddesinde iktisadi kamu mü-
esseselerinin kazançlarının kurumlar vergisine tabi olduğu ve kurum ka
zancının gelir vergisi mevzuuna giren gelir unsurlarından terekküp ede
ceği belirlenmiş olup, 4.maddesinde "Devlet, özel idarelere, belediye-
lere ve diğer kamu idarelerine ve müesseselerine ait ve tabi olup faa-
liyetleri devamlı bulunan ve birinci maddenin (A) ve (B) işaretli bent
leri haricinde kalan ticari, sınai ve zirai işletmeler iktisadi kamu
müesseseleridir.
Bunların kazanç gayesi gütmemeleri faaliyetin kanunla tevdi edilmiş gö
revler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, müstakil mu-
hasebeleri ve kendilerine tahsis edilmiş sermayelerinin veya işyerleri
nin bulunmaması mükellefiyetlerine tesir etmez." hükmü mevcut olup, Ka
nunun 13.maddesinde safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Ka-
nunu'nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtil-
miştir.
Aynı Kanunun 7.maddesinde muaflıklar sayılmış olup, maddenin 4 numara-
lı bendinde "kamu idare ve müesseseleri tarafından genel insan ve hay-
van sağlığını korumak ve tedavi maksadıyla işletilen müesseseler (Has-
tane, nekahathane, klinik, dispanser, prevantoryum, sanatoryum, çocuk
bakımevleri, hayvan hastaneleri ve dispanserleri, hayvan bakımevleri,
veteriner bakteriyoloji, seroloji ve distofajin gibi müesseseler) in
kurumlan vergisinden muaf olduğu hükmü mevcuttur.
Dava konusu olayda, belediyece işletilen kaplıca işletmesinin kurumlar
vergisinden muaf olduğu konusunda taraflar arasında ihtilaf yoktur.
Otel ve lokanta işletmesine gelince; bu işletmeler genel insan sağlığı
nı korumak ve tedavi maksadıyla işletilmediği gibi bu amaca yönelik
olarak faaliyet gösteren kaplıca işletmesinin mütemmim cüz'ü niteliğin
de de değildirler. Dolayısıyla yukarıda açıklanan kanun hükümlerine gö
re faaliyeti vergi konusuna giren ve muafiyet tanınmamış bu işletmele-
rin kurumlar vergisi mükellefi olmaları ve kazançları üzerinden vergi
ödemeleri tabiidir. Anılan işletmelerin sadece kaplıca müşterilerine
hizmet vermediği, dışarıdan gelen şahıslara da hizmet verdiği de açık-
tır. Bu durumda anılan işletmelerden dolayı yapılan tarhiyatın ve kesi
len cezasın yerinde olup olmadığının incelenmesi gerekirken sözkonusu
işletmelerin de kaplıcayla birlikte kurumlar vergisinden muaf olduğu
gerekçesiyle tarhiyatın terkininde isabet görülmemiştir.
Bu nedenle, Ankara 5.Vergi Mahkemesinin 24.11.1992 günlü ve 1992/1641
sayılı kararının bozulmasına lokanta işletmesi yönünden oybirliği,
otel işletmesi yönünden oyçokluğuyla karar verildi.
AZLIK OYU:
Yükümlü belediyece işletilen kaplıcanın otel ve lokanta işletmelerin-
den dolayı yapılan tarhiyatta; lokanta işletmesi yönünden yapılan tar-
hiyatın yerinde olduğu, ancak otel işletmesi kaplıcanın tamamlayıcı un
suru olduğundan ve kaplıca fiyatına otel ücreti de dahil bulunduğun-
dan, otel işletmesinin de kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanması
gerekeceği, dolayısıyla mahkeme kararının sadece lokanta işletmesi yö-
nünden bozulması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına karşıyız.
(DAN-DER; SAYI:90) ŞT/ES
|