|
DEVLET TAHVİLİ VE HAZİNE BONOLARININ VADESİNDEN ÖNCE ELDEN ÇIKARILMA-
SINDAN SAĞLANAN KAZANÇLARIN, KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 8/17.MADDESİ
UYARINCA KURUMLAR VERGİSİNDEN MÜSTESNA TUTULMASI VE MÜSTESNA TUTULAN
BU KAZANÇLARIN G.V.K. 94/8.MADDESİNE GÖRE TEVKİFATA TABİ OLMASI GEREK-
TİĞİ HK.
Davacı şirket tarafından, Kurumlar Vergisi Kanununun 8/17.maddesi uya-
rınca kurumlar vergisinden istisna edilen, ancak Gelir Vergisi Kanunu-
nun 94/8.maddesine göre stopaja tabi tutulması gereken kazançlar üze-
rinden mali bilançonun zararla kapsanması nedeniyle vergi tevkifatı
yapılamıyacağı görüşüyle 1992 takvim yılı gelirleri için müteakip yı-
lın Nisan ayında ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerinden gelir
(stopaj) vergisi tahakuk ettirilmiştir. Ankara 1.Vergi Mahkemesnin
22.11.1993 günlü ve 1993/1107 sayılı Kararıyla; vergi kesintisi yapı-
labilmesi, dağıtılsın veya dağıtılmasın kurum kazancının varlığına
bağlı olduğundan zarar beyanı halinde hukuken ve fiilen dağıtılabile-
cek bir kazanç olmaması nedeniyle istisnadan yararlanılamayacağından,
söz konusu kazancın gelir vergisi tevkifatına tabi tutulamıyacağı ge-
rekçesiyle tarhiyatın kaldırılmasına karar verilmiştir. Vergi Dairesi
Müdürlüğü, Devlet tahvili ve Hazine bonolarının vadesinden önce elden
çıkarılmasından sağlanan kazançların, Kurumlar Vergisi Kanununun 8/17.
maddesi uyarınca kurumlar vergisinden müstesna tutulması ve müstesna
tutulan bu kazançların Gelir Vergisi Kanununun 94/8.maddesine göre
tevkifata tabi olması gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını
istemektedir.
Uyuşmazlık, Kurumlar Vergisinden istisna edilen Devlet tahvili, Hazine
bonosu ve gelir ortaklığı senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan
ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94/8.maddesine göre gelir vergi-
si tevkifatına tabi tutulması gereken kazanç üzerinden şirketin zarar-
lı olması halinde vergi tevkifatı yapılıp, yapılmıyacağı hususunun
saptanmasına ilişkindir.
Kurumlar vergisinden müstesna tutulan kazançların bazıları ile Gelir
Vergisi Kanununun mükerrer 39.maddesi kapsamına giren gelirler, kuru-
mun mali bilançosu "zarar" la kapatılsa dahi indirime tabi tutulmakta
ve zarar, indirim konusu yapılan gelir kadar artmaktadır. Davacı kuru-
mun uyuşmazlık döneminde mali bilançonun düzenlenmesinde, indirimler
ve istisnalar arasında gösterdiği kazancı da bu niteliktedir. Mali bi-
lanço yönünden zararlı bulunan kurumun zarar tutarı, Kurumlar Vergisi
Kanununun 8.maddesinin 17.bendi uyarınca yaptığı indirim nedeniyle bu
tutar kadar artmıştır. Mali bilançonun zararını teşkil eden sözkonusu
tutar, Kurumlar Vergisi Kanununun 14.maddesinin 7 numaralı bendi uya-
rınca müteakip dönem kurum kazancının tespitinde nazara alınmak sure-
teyli giderilecektir. Bu husus söz konusu kazançlar üzerinden yapılan
gelir vergisi tevkifatının mali bilanço ile ilgilendirilmeden yapılma-
sını ve elde edildiği yılda vergilendirilmesini zorunlu kılmaktadır.
Bu haliyle uyuşmazlık konusu kazancın, Kurumlar vergisinden istisna
edilmesi nedeniyle yapılması zorunlu olan vergi tevkifatının şirketin
karlı veya zararlı olması ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Davacının
söz konusu vergilemenin mali bilançonun karlı olacağı döneme kadar ya-
pılamıyacağı yönündeki iddiası, açıklanan kanun hükümleri karşısında,
vergilemeyi kusurlandıracak nitelikte değildir. Gelir vergisi tevkifa-
tının dağıtılması mümkün bir gelirin bulunması şartına bağlı olduğu,
mali bilançonun zararlı olması halinde sözü edilen gelirler üzerinden
vergi tevkifatı yapılamayacağı görüşüyle tarhiyatın terkinin karar ve-
rilmesinde isabet görülmemiştir.
Bu nedenle Ankara 1.Vergi Mahkemesinin 22.11.1993 günlü ve 1993/1107
sayılı kararının bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:90)
(MT/NÇ)
|