3986 SAYILI KANUNUN 9.MADDESİ UYARINCA EK MOTORLU VERGİSİ MÜKELLEFİ-
NİN, TRAFİK SİCİLİNDE ADINA MOTORLU TAŞIT KAYIT VE TESCİL EDİLEN GER-
ÇEK VE TÜZEL KİŞİ OLMASI NEDENİYLE, NOTER SATIŞ SÖZLEŞMESİYLE SATIŞI
YAPILAN ARACIN, 3986 SAYILI KANUNUN YÜRÜRLÜKTE OLDUĞU TARİHTE KİMİN
ADINA KAYITLI OLDUĞU HUSUSUNUN ARAŞTIRILMASI GEREKTİĞİ HK.
Yükümlü şirkete ait olup, finansal kiralama sözleşmesi çerçevesinde
kiraya verildikten sonra, noter satış senedi ile satışı yapılan taşıta
ait ek motorlu taşıtlar vergisinin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme
emrini; 3986 sayılı Kanunun 9'uncu maddesinde; 197 sayılı Kanunun ta-
rifler, mükellef, istisna ve muafiyetlere ilişkin hükümlerinin bu ver-
gi için de geçerli olduğunun belirtildiği, 197 sayılı Kanunun 3'üncü
maddesinde de, motorlu taşıtlar vergisinin mükellefinin, trafik, bele-
diye veya liman sicili ile Ulaştırma Bakanlığı'nca tutulan sivil hava
taşıtları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş o-
lan gerçek ve tüzel kişiler olduğu hükmüne yer verildiği; dosyadaki
belgelerin incelenmesinden, vergisi uyuşmazlık konusu edilen taşıtın,
Beyoğlu 7'nci Noterliğince düzenlenen ... tarih ve ... sayılı satış
sözleşmesiyle Mahmut Mutlu adlı kişiye satıldığının anlaşıldığı; söz
konusu noter satış senedinin daha sonra herhangi bir nedenle hükümsüz
olduğu yolunda mahkemelerine ibraz edilen bir belge bulunmadığından,
3986 sayılı Kanunun yürürlük tarihinde davacı şirketin mülkiyetinde
olmadığı anlaşılan taşıta ilişkin olarak, ek motorlu taşıtlar vergisi-
nin tahsili amacıyla ödeme emri düzenlenmesinde isabet bulunmadığı ge-
rekçesiyle iptal eden İstanbul 3'üncü Vergi Mahkemesinin ... gün ve
1996/1513 sayılı kararının; aracın trafik sicil kayıtlarında ... adına
kayıt ve tescilinin yapılmadığı, bu durumda, finansal kiralama şirke-
tinin mükellefiyetinin devam ettiği, mahkemece, trafik sicilindeki ka-
yıtlarda silinme işleminin yapılıp yapılmadığı hususu araştırılmadan
satış sözleşmesine dayanılarak verilen kararda isabet bulunmadığı ile-
ri sürülerek bozulması istenilmektedir.
3986 sayılı Kanunun ek motorlu taşıtlar vergisini düzenleyen 9
uncu maddesinde, 197 sayılı Kanunun tarifler, mükellef, istisna ve mu-
afiyetlere ilişkin hükkümlerinin, bu vergi için de geçerli olduğu be-
lirtilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8'inci maddesinin birinci ben-
dinde, "Mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu teret-
tüp eden gerçek veya tüzel kişidir." şeklinde tanımlanmıştır.
197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 2348 sayılı Kanu-
nun 3'üncü maddesiyle değişik 3'üncü maddesinde, motorlu taşıtlar ver-
gisinin mükellefinin, trafik, belediye veya liman sicili ile Ulaştırma
Başkanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları sicilinde adlarına motorlu
taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişiler olduğu; ay-
nı kanunun 3088 sayılı Kanunun 4'üncü maddesiyle değişik 8'inci mad-
desinde, motorlu taşıtların trafik, liman veya belediye sicili ile U-
laştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline
ait kayıtlarının silinmesi halinde, silinme takvim yılının ilk altı
ayı içinde yapılmış ise, ikinci altı aylık dönemin başından; ikinci
altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından i-
tibaren mükellefiyetin sona ereceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, motorlu taşıtlar
vergisi yükümlüsünün, ilgili kuruluşta adına kayıt ve tescil yapılmış
gerçek ya da tüzel kişi olduğu, yükümlülüğün kayıt ve tescil ile baş-
ladığı ve ancak ilgili kuruluştaki kaydın silinmesi ile sona erdiği
sonucuna ulaşılmaktadır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 3176 sayılı Kanunla
değişik 20'nci maddesi hükmü ile bu hükmün gerekçesinde belli süre
için kendi adına tescil belgesi almak zorunluluğunun ve buna uymayan-
lar için öngörülen para ve hapis cezası yaptırımının motorlu aracı sa-
tan veya devreden kişilerin vergi ve hukuki sorumlulukları yönünden
mağduriyetlerini önlemek için bu araçları satın alan ya da devralan
kişileri kısa süre içinde kendi adlarına kayıt ve tescil ettirmeye
zorlama amaçlandığından, Karayolları Trafik Kanununun bu hükmünü satış
ya da devir halinde buna ilişkin noter tarafından düzenlenmiş sözleş-
menin ilgili tescil kuruluşuna bildirilmesi ile adına motorlu taşıt
kayıt ve tescilli kişilerin yükümlülüklerinin kendiliğinden sona ere-
ceği biçiminde yorumlamak mümkün değildir.
Ek motorlu taşıtlar vergisi mükellefinin, trafik sicilinde adı-
na motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişi ol-
ması nedeniyle, olayda, ... tarihinde noter satış sözleşmesiyle ...
adlı kişiye satışı yapılan aracın, 3986 sayılı Kanunun yürürlükte ol-
duğu tarihte trafik sicilinde kimin adına kayıtlı olduğu hususunun
saptanması gerekmektedir.
Bu itibarla, olay tarihinde aracın kimin adına kayıt ve tescil-
li olduğu hususu araştırılmadan, söz konusu aracın noter satış sözleş-
mesi ile satıldığından bahisle, ek motorlu taşıtlar vergisini kaldıran
mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kara-
rının bozulmasına, karar verildi.
(MT/ES)
|