|
ANONİM ŞİRKET ADINA RE'SEN YAPILAN TARHİYATA KARŞI İHBARNAMEDE ADI VE
ADRESİ YAZILI OLAN VE TEBLİĞİ KENDİSİNE YAPILAN ŞİRKET ORTAĞININ DAVA
AÇMA EHLİYETİNİN BULUNDUĞU HK.
Davacının ortağı bulunduğu anonim şirketin 1988 yılı beyannamesini ver
memesi nedeniyle re'sen takdir olunan matrah üzerinden kurumlar vergi-
gisi ile kesilen kaçakçılık cezasına ilişkin ihbarnameye, şirketin ün-
vanı ve adresiyle birlikte davacının adı ve adresinin de yazılıp kendi
sine tebliği üzerine dava açılmıştır. İstanbul 4.Vergi Mahkemesinin
15.6.1994 günlü ve E:1994/1087, K:1994/1350 sayılı kararıyla; Vergi
Usul Kanununun 94. ve 377.maddeleri hükümleri çerçevesinde dosyanın
incelenmesinden, davaya konu ihbarnamenin, vergi ve cezanın muhatabı
olan anonim şirket adına düzenlendiği ve davacının muhatap olmadığı
bir konuda dava açmasında hukuki yararın bulunmadığı gerekçesiyle dava
nın reddine karar verilmiştir. Davacı, ihbarnamede şirketin ünvanıyla
birlikte kendisinin de adının yazılıp kendi adresinde tebliğ edilmesi
karşısında dava açmasında kanuna aykırılık bulunmadığını ileri sürerek
kararın bozulmasını istemektedir.
Uyuşmazlık, 1988 yılına ait kurumlar vergisi beyannamesini vermeyen De
tay Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına re'sen ya-
pılan tarhiyat için düzenlenen ihbarnameye şirketin ünvanı ve adresiy-
le birlikte şirketin ortağı olan davacının da adının ve adresinin yazı
larak tebligatın davacıya yapılması durumunda, davacının dava açma eh-
liyeti bulunup bulunmadığı hususunun belirlenmesine ilişkindir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 8.maddesinde; vergi kanunlarına göre
kendisine vergi borcu terettübeden gerçek veya tüzel kişinin mükellef,
verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap
olan kişinin ise vergi sorumlusu olduğu belirtildikten sonra ayın Kanu
nun 35.maddesinde de, ihbarnamede mükellefin soyadı ve adı ile tüzel
kişilerde ünvanın, diğer zorunlu bilgilerle birlikte gösterileceği
açıklandıktan sonra 34.maddesi uyarınca ihbarnamenin ve 366.maddesi ge
reğince de ceza ihbarnamesinin ilgililer yani mükellefler veya vergi
sorumluları adına düzenlenerek 94.maddenin "Tebliğ mükelleflere, bunla
rın kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilen
lere yapılır. Tüzelkişilere yapılan tebliğ, bunların başkan, müdür ve-
ya kanuni temsilcilerine yapılır." hükmüne uygun olarak tebligatın ya-
pılması gerekir. Ancak bu şekilde yapılacak bir tebligat üzerine 213
sayılı Kanunun 377.maddesinde öngörüldüğü üzere, mükelleflerin veya
kendilerine vergi cezası kesilenlerin, söz konusu tarh edilen vergile-
re ve kesilen cezalara karşı vergi mahkemelerinde dava açabilmeleri
mümkündür.
Olayda davanın konusunu oluşturan ihbarnamelerle istenilen kamu alaca-
ğının muhatabının Detay Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şir-
keti olduğu, hem ihbarnamenin dayanağı olan takdir komisyonu kararın-
dan ve hem de ihbarnamelere adı geçen şirketin ünvanı ve adresinin ya-
zılış olmasından açıkca anlaşılmakla birlikte, bu şirket tarafından
açılmış bir dava söz konusu değildir. Dava, Re'sen tarhiyatın muhatabı
olmamakla birlikte ihbarnameye adının ve adresinin yazılıp tebligatın
da yine kendisine yapılması karşısında davacının hakkını ve hukukunu
etkileyen bir fiili durumun doğmasına neden olunmasından dolayı davacı
tarafından açılmıştır. Hal böyle olunca, açıklanan şekilde düzenlenip
tebliğ edilen ihbarnamelere karşı dava hakkı doğan şirket ortağı tara-
fından açılan davanın, davacı yönünden hukuki bir sonuç doğurup doğur-
mayacağı hususu irdelenerek karar verilmesi gerekirken, bu şekilde açı
lan davanın vergi mahkemesince ehliyet nedeniyle reddedilmesinde isa-
bet görülmemiştir.
Bu nedenlerle, İstanbul 4.Vergi Mahkemesinin 15.6.1994 ve E:1994/1087,
K:1994/1350 sayılı kararının bozulmasına karar verildi.
BŞ/ES
|