|
SAHTE FATURA DÜZENLEDİĞİ İDDİA OLUNAN KİŞİNİN YALNIZCA POLİSTE VERDİĞİ İFADENİN BU HUSUSU KANITLAYAMADIĞI; ANCAK, DEFTERLERİNİN TASDİKSİZ OLMASI, BEYANNAMELERİNİ VERMEMESİ, İKİ AYRI VERGİ DAİRESİNE MÜKELLEFİYET TESİS ETTİRMESİ VB. DİĞER TESPİTLER DİKKATE ALINDIĞINDA, DÜZENLEDİĞİ FATURALARIN GERÇEĞİ YANSITMADIĞI SONUCUNA ULAŞILDIĞI HK.
Temyiz İsteminde Bulunan: Yenimahalle Vergi Dairesi Müdürlüğü ANKARA
Karşı Taraf : ...
İstemin Özeti : Muhteviyatı itibarıyla gerçek dışı belgelerle haksız katma değer vergisi indiriminden yararlanmak suretiyle vergi zıyaına neden olduğundan bahisle, inceleme raporuna dayanılarak, 1994/Ocak, Temmuz ve Ağustos dönemleri için, davacı adına, re'sen salınan katma değer vergisine ve kesilen kaçakçılık cezasına ilişkin işlemi; dosyanın ve ara kararı ile getirtilen, ... hakkındaki inceleme raporlarının incelenmesinden, davacı adına fatura düzenleyen bu kişinin, gerçek mal alım satımına dayanmadan, komisyon karşılığı sahte belgeler düzenlediğine ilişkin bilgiler bulunduğu sonucuna ulaşıldığından bahisle, düzenlediği faturalara dayalı indirimin kabul edilmemesi suretiyle işlem tesis edildiğinin; davacının yanında çalışan kişinin, Emniyette, anılan kişiyi tanımadığı; ancak, alınan hurda emtiası için belge düzenlendiği yolunda ifade verdiğinin anlaşıldığı; söz konusu kişi hakkında, Emniyet Müdürlüğü Mali Şube Ekiplerince alınan ifade dışında, düzenlediği belgelerin sahte olduğunu gösteren herhangi bir tespit bulunmadığı, bu kişinin beyannamelerini vermemesinin, adresinde bulunmamasının, hakkında yeniden inceleme yapılmasını gerektirdiği; öte yandan, davacının işlemlerinin incelenmesi suretiyle emtia dengesi kurulmadan ve adına düzenlenen faturaların kapsamı giderlerin yapılıp yapılmadığı saptanmadan, eksik incelemeye dayalı olarak tesis edilen işlemde hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle iptal eden Ankara Birinci Vergi Mahkemesinin 27.12.1999 gün ve E:1999/286; K:1999/823 sayılı kararının; inceleme raporuna dayanılarak yapılan tarhiyatın yerinde olduğu, vergi mahkemesinin, kendiliğinden araştırma ilkesi uyarınca yapması gereken incelemeyi yapmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi Abidin İldeş'in Düşüncesi: Dosyanın incelenmesinden, Yıldırım Beyazıt Vergi Dairesinin yükümlüsü olan kişi tarafından davacı adına düzenlenen faturaların muhteviyatı itibarıyla gerçek dışı olduğundan bahisle davaya konu işlemin tesis edildiği; oysa, sözü edilen kişinin aynı zamanda Kızılbey Vergi Dairesinin de yükümlüsü olduğu, Mahkemece, verilen ara kararı üzerine dosyaya sunulan inceleme raporlarının tamamının, Kızılbey Vergi Dairesine bağlı olarak yürütülen matbaacılık faaliyeti yönünden düzenlendiği; dosyadaki bilgilere göre, Yıldırım Beyazıt Vergi Dairesine bağlı yükümlüğünden dolayı da anılan kişi hakkında inceleme yapıldığı bilinmesine karşın, yalnızca dosyada bulunan raporlardaki tespitlere dayanılarak karar verildiği anlaşılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20'nci maddesinin 1'inci bendinde, vergi mahkemelerinin, bakmakta oldukları davalara ait her çeşit incelemeleri kendiliklerinden yapacakları hükmüne yer verilmiştir.
Sözü edilen hüküm uyarınca, mahkemelerin, uyuşmazlıkların çözümünde, kendiliklerinden yapacakları araştırmalarla maddi olayı açıklığa kavuşturmaları gerekmektedir.
Bu hukuki durum karşısında, davacı adına Yıldırım Beyazıt Vergi Dairesinin yükümlüsü olarak fatura düzenleyen kişi hakkında, anılan Dairedeki yükümlülüğünden dolayı yapılan incelemeler sonucu elde edilen bilgi ve belgeler istenilip irdelenmeden, dosyada mevcut belgelerin değerlendirilmesiyle yetinilerek verilen karar eksik incelemeye dayalı bulunmaktadır.
Bu nedenle, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının yukarıda belirtilen hususun gözetilmesi suretiyle yeniden karar verilmek üzere bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Bilgin Arısan'ın Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49'uncu maddesinin 1'inci fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp, vergi mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddi ile vergi mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Yedinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Temyiz başvurusu; muhteviyatı itibarıyla gerçek dışı belgelerle haksız katma değer vergisi indiriminden yararlanmak suretiyle vergi zıyaına neden olduğundan bahisle, davacı adına re'sen salınan katma değer vergisine ve kesilen kaçakçılık cezasına ilişkin işlemi iptal eden vergi mahkemesi kararının bozulmasına ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı adına fatura düzenleyen ...'ın, düzenlediği bu faturaların gerçek mal alım satımına dayanmadığının tespit edildiğinden bahisle, davacının bu faturalara dayalı indirimlerinin kabul edilememesi suretiyle davaya konu işlemin tesis edildiği; sözü edilen kişinin Kızılbey ve Yıldırım Beyazıt Vergi Dairelerine mükellefiyet tesis ettirdiği; dosyada mevcut değerlendirme raporunda, adı geçen kişi hakkında, Yıldırım Beyazıt Vergi Dairesindeki mükellefiyeti dolayısıyla da, vergi incelemesi yapıldığı belirtilmesine karşın, Mahkemece, ara kararı ile getirtilen ve anılan kişinin Kızılbey Vergi Dairesindeki mükellefiyeti dolayısıyla yürüttüğü işlemlerine ilişkin vergi inceleme raporlarındaki tespitlere dayanılarak, işlemin iptal edildiği anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3'üncü maddesinin (B) fıkrasında, vergilendirmede, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu; gerçek mahiyetin, yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği; vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan tanık ifadesinin, ispatlama vasıtası olarak kullanılamayacağı; iktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine göre normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde, ispat külfetinin bunu iddia edene ait olduğu düzenlemesi yer almıştır.
Bu düzenlemeye göre; belgelerin ve defter kayıtlarının vergi kanunlarında ve bu kanunların vermiş olduğu yetkiye dayanılarak yürürlüğe konulan idari düzenlemelerde öngörülen biçimsel kurallara uygun bulunması ve belgelerin temsil ettiği vergiyi doğuran olayla ilgili diğer biçimsel işlemlerin noksansız yerine getirilmiş olması, örneğin, mükellefiyet tesisi, belge bastırma izni alınması, sevk irsaliyesi düzenlenmesi, çek verilmesi, borsa tescili gibi işlemlerin yapılması, düzenlenen belgelerin ve bu belgelere dayanılarak gerçekleştirilen defter kayıtlarının vergilendirme muamelelerine esas alınması için yeterli değildir. Ayrıca; söz konusu biçimsel işlemlerin, vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyeti ile uyumlu olması da gereklidir.
Vergilendirmeye esas alınan belge ve kayıtların gerçek mahiyetle uyumlu olduğunun söylenebilmesi ise; biçimselliklerinin ötesine geçilerek, belgeyi düzenleyenin iştigal konusu, satmış göründüğü emtia veya yapmış olduğu hizmet bakımından organizasyonu, ekipmanı, işin gerektirdiği sayıda işçinin olup olmadığı, emtia alımlarının gerçekliği, alım-satım için zorunlu veya bu işlemlerin doğal sonucu olan diğer işlemlerin gerçekleştirilme biçimi, ekonomik durumu ile vergilendirme döneminde yapmış göründüğü işin hacmi arasındaki ilişki, kredi kullanıp kullanmadığı, vergi ödevlerinin yerine getirilmesindeki özen gibi unsurlardan hareketle yapılacak inceleme sonuçlarının, ortada gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifası olduğunu göstermesine bağlıdır.
Öte yandan; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1'inci madesinin olay tarihinde yürürlükte olan biçiminde, gelir, bir gerçek kişinin bir takvim yılı için de elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarı olarak tanımlanmış; aynı Kanunun 85'inci maddesinin birinci fıkrasının olay tarihinde yürürlükte olan biçiminde ise, yükümlülerin, bu Kanunun ikinci maddesinde yazılı kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için kanunda aksi hüküm bulunmadıkça, yıllık beyanname vermeye ve bu kazanç ve iratları yıllık beyannamelerinde toplamaya zorunlu oldukları hükme bağlanmıştır.
Sözü edilen hükümlerin değerlendirilmesinden, gelir vergisi beyannamelerinde, gelirlerin toplanması esasının benimsenmiş olduğu, birden fazla mükellefiyet tesis ettirilmesinin doğal olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Her ne kadar, davacıya fatura düzenleyip veren kişinin mali polisçe alınan ifadesi tek başına, söz konusu faturaların emtia karşılığı olmadığına ve komisyon karşılığı düzenlenip verildiğine kanıt olarak alınmaya elverişli değilse de; bilinen adreslerinde aranmasına karşın bulunamayan bu kişinin, iki ayrı vergi dairesinde iki ayrı mükellefiyet tesis ettirmiş olması; 1994 yılına ait defterlerinin tasdikine dair bilgi bulunamaması, bu yıla ait katma değer vergisi beyannamelerini vermemiş ve vergi ile ilgili diğer ödevlerinin bazılarını da noksan yerine getirmiş olması, anılan ifadenin gerçeği yansıttığını göstermektedir. Bu durum karşısında; anılan faturalar karşılığında, davacıya mal teslimi yapılmış kabul edilemeyeceğinden; davacı hakkında indirimlerinden hareketle yapılan dava konusu tarhiyatta ve kesilen vergi cezasında kanuna aykırılık görülmemiştir.
Bu nedenle, temyiz isteminin kabulüne ve aksi yolda verilen vergi mahkemesi kararının bozulmasına; bozma kararı üzerine Mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 15.12.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.
YÖ/ÖEK
|