|
YÜKÜMLÜ KURUMCA TAAHHÜT EDİLEN "İZMİR LİMANI TARAMA, TARANAN MALZEME-
NİN NAKLİ VE SU ALTINDA DOLGU YAPILMASI VE DOLGU MALZEMESİNİN NAKLİ
İŞİNİN" SERBEST MESLEK NİTELİĞİNDE OLUP OLMADIĞI HK.
Uyuşmazlık, yükümlü kurumca, taahhüt edilen İzmir Limanı tarama, tara-
nan malzemenin nakli ve su altında dolgu yapılması ve dolgu malzemesi-
nin nakli işinin serbest meslek faaliyeti niteliğinde olup olmadığının
saptanmasına ilişkindir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3239 sayılı Kanunla değişik 24.
maddesinde, dar mükellefiyete tabi kurumların ticari, zirai ve sair
kazanç ve iratları dışında kalan kazanç ve iratları üzerinden kurumlar
vergisi tevkifatı yapılması öngörülmüştür. 193 sayılı Gelir Vergisi Ka
nununun 65.maddesinde de, her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan
kazançlar serbest meslek kazancı olduğu, serbest meslek faaliyetinin
ise, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye ve ih-
tisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işleri işverene tabi olmak-
sızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması olarak
ifade edilmiştir.
Dosyada bulunan, yükümlü kurum Drogomar SPA ile Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Mü
dürlüğü arasında düzenlenen "İzmir Limanı Taraması İşine" ait sözleşme
nin 2.maddesinde yapılacak iş "İzmir Limanı taraması taranan malzeme-
nin nakli, su altında dolgu yapılması ve doğu malzemenin nakli" olarak
tanımlanmıştır.
Bu durumda yapılan işin, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Ticari Ka-
zanç başlıklı bölümünün 42.maddesinde yer alan birden fazla takvim yı-
lına sirayet eden inşaat ve onarım işi olarak kabulü gerektiğinden da-
valı Bakanlıkça serbest meslek faaliyeti olarak kabulüyle % 15 oranın-
da kurumlar vergisi tevkifatı yapılması gerektiği yolunda işlem tesis
edilmesi yukarıda açıklanan yasa hükümleri karşısında yerinde görülme-
miştir.
Bu nedenlerle Maliye ve Gümrük Bakanlığı işleminin iptaline karar ve-
rildi.
AZLIK OYU: 2575 sayılı Danıştay Yasasının ilk derece mahkemesi olarak
Danıştay'da görülecek davaları belirleyen 24.maddesi 1.fıkrasında bir
istisnai hükmü niteliğinde "Vergi Usul Kanunu gereğince şikayet yolu
ile vergi düzeltme taleplerinin reddine ilişkin işlemlerin de ilk dere
cede Danıştay'ca çözümleneceğini hükme bağlamıştır. Madde tümüyle dik-
kate alındığında, Maliye Bakanlığının d ve j fıkralarında yazılı konu-
lar dışındaki işlemlerinin ilk derecede Danıştay'ca incelenmesinin
mümkün bulunmadığı açıkça ortaya çıkar.
Olayda Vergi Usul Kanununda ilgili maddelerle tadadi ve tahdidi olarak
sayılmış, vergilendirme hataları ve düzeltme konularına ilişkin bir iş
lem mevcut değildir. Hal böyleyken, istisna hükmünün yorum yoluyla ge
nişletilmesi suretiyle, bir yandan Maliye Bakanlığı ile diğer Bakanlık
lar arasında yasanın öngörmediği bir ayırım yaratılması, öte yandan ge
nelde iki dereceli olan idari yargı düzeninin tek dereceye indirilmesi
yerel idare ve vergi mahkemelerinin görev ve yetki alanına tecavüz e-
dilmesinin mümkün olmadığı görüşüyle ve yalnızca bu noktadan çoğunluk
kararına katılmıyorum.
(DAN-DER; SAYI:74-75) RD/YÖ
|