ÖDEME EMRİNİN DAYANAĞINI OLUŞTURAN VERGİ VE CEZA İHBARNAMESİNİN TEBLİĞ
USULÜNDEKİ AYKIRILIĞIN AYNI İHBARNAMELERİN YENİDEN TEBLİĞE ÇIKARILMASI
VE MUHATABINA TEBLİĞİ SAĞLANMAK SURETİYLE GİDERİLDİĞİ SAPTANDIĞINDAN
ÖDEME EMRİNİN İPTALİ YOLUNDAKİ KARARDA HUKUKA AYKIRILIK BULUNMADIĞI HK.
Eşit paylarla yükümlü ve ortağının paydaşı bulundukları taşaronluk ya-
pan adi ortaklığın 1990 yılına ilişkin işlemleri incelemeye alınmış,
ortakların en son işyeri adreslerinden ayrıldıkları ve açık adresleri-
nin bilinmediği açıklamasıyla defter ve belge istem yazısı geri döndü-
ğünden ortaklığın katma değer vergisi beyannameleri ile davacının 1990
yılı beyannamesi üzerinde yürütülen inceleme sonucunda dönem kazancı-
nın noksan beyan edildiği saptanmış ve davacı adına payı oranında ka-
çakçılık cezalı gelir vergisi salınmıştır. Salınan 34 milyon lira ge-
lir vergisi ile kesilen 109 milyon lira kaçakçılık cezası ve fonlara
ilişkin ihbarnameler posta aracılığı ile tebliğ edilmediğinden, ...'da
yayımlanan ... Gazetesinin ... tarihli sayısında ilan yoluyla duyurul-
muş, süresinde ödenmediği görülerek davacı adına ödeme emri düzenlen-
miştir. Ödeme emri, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün isteği üzerine Tar-
sus Kızılmurat Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından ... gününde ... ad-
resinde davacı imzasına tebliğ edilmiştir. Dava, bu ödeme emrine karşı
açılmış ve vergi ve ceza ihbarnameleri tebliğ edilmeden ödeme emriyle
istenebilecek bir kamu alacağının varlığından söz edilemeyeceği ileri
sürülmüştür.
Davayı inceleyen Adana 2.Vergi Mahkemesi, 22.3.1995 gününde
verdiği 1995/285 sayılı kararında; ilan yoluyla tebliğ koşullarının,
213 sayılı Yasanın 103 üncü maddesinde gösterildiği, aynı Yasanın 102
nci maddesinde ise muhatabın, zarf üzerinde yazılı adresini değiştir-
mesinden dolayı bulunamamış olması halinde tebliğ evrakının ilgili da-
ireye iadesi, uygun bir süre sonra evrakın yeniden tebliğe çıkarılması
ve aynı nedenle iade olunması halinde tebliğin, ilan yoluyla yapılma-
sının öngörüldüğü, mahkemelerince istenen ve gönderilen tebliğ evrakı-
nın incelenmesinden, ihbarnamelerin bir kez tebliğe çıkarıldığı, adres
araştırması yapılmadığı ve alındı üzerine posta memurunca yazılan şer-
hin yeterli olmadığının görüldüğü, ödeme emrinin ise "Boya imalatı,
... adresinde tebliğ edildiği, bu tespitler karşısında ilan yoluyla
tebliğin yasaya uygun olmadığı, 6183 sayılı Yasanın 58 inci ve 213 sa-
yılı Yasanın 22 nci maddeleri karşısında yasaya uygun olarak tebliğ e-
dilmek suretiyle kesinleşen ve ödeme emriyle istenebilecek bir alacak
bulunmadığı gerekçesiyle ödeme emrini iptal etmiştir.
Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay
Üçüncü Dairesi, 27.12.1995 gününde verdiği 1995/4447 sayılı kararında;
213 sayılı Yasanın 102 ve 103 üncü maddelerinin incelenmesinden, bili-
nen adresinden ayrılan ve yeni adresi de saptanamayan ilgililere teb-
liğin ilan yoluyla yapılabileceğinin anlaşıldığı, her ne kadar vergi
mahkemesi, evrakın bir kez tebliğe çıkarıldığı, adres araştırması ya-
pılmadığı ve alındı üzerindeki şerhin yeterli olmadığını saptayarak
davayı kabul etmişse de, dosyada bulunan alındı üzerindeki şerhte da-
vacının adresten ayrıldığı ve yeni adresinin bilinmediğinin yazılı ol-
duğu, bu durumun, tebliğin ilan yoluyla yapılmasını düzenleyen 103 ün-
cü maddede yazılı nedenler arasında yer aldığı, yasada, tebliğ evrakı-
nın ikinci kez tebliğe çıkarılabilmesi için muhatabın geçici olarak
başka bir yere gitmesinin arandığı, olayda böyle bir durum bulunmadığı
gerekçesiyle kararı bozmuştur.
Bozma kararına uymayan Adana 2.Vergi Mahkemesi, 7.3.1996 günün-
de verdiği 1996/162 sayılı kararıyla; 213 sayılı Yasanın 102 nci mad-
desinin ikinci fıkrasında, muhatabın adresini değiştirmesi nedeniyle
bulunamamış olması halinde tebliğ evrakının tebliği yaptıran daireye
iade edilmesinin, son fıkrasında ise "yukarıdaki fıkrada yazılı işlem-
ler..." açıklamasıyla başlatılarak, tespit şeklinin düzenlendiği, ih-
barnamelerin tebliğ alındısında posta memuru tarafından yazılı şerhin,
"alıcı adresten ayrılmış olup, iade" açıklamasından ibaret olduğu ve
posta memurunun imzasından sonra adresi de belirtilmeksizin, ... yazı-
sına yer verildiği, bu kişinin kimliği ve imzasının bulunmadığı, kaldı
ki, Botaş Boru Hattı İşletmesi gibi bir kuruma iş yapan davacının ad-
resinin, küçük bir araştırma ile tespitinin de mümkün olduğu, bu yolda
bir araştırma yapılmadan ilan yoluyla duyuru yapılarak ödeme emri dü-
zenlenmesinde, ödeme emrinin davacı imzasına tebliğ edildiği de dikka-
te alındığında yasaya uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle ilk kararında
direnmiştir.
Israr kararı, vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş
ve usulüne uygun tebliğ edilerek kesinleşen kamu alacağının tahsili a-
macıyla ödeme emri düzenlenmesinde yasaya aykırılık bulunmadığı ileri
sürülerek bozulması istenmiştir.
1990 yılına ilişkin gelir vergisi borcunun tahsili amacıyla yü-
kümlü adına düzenlenen ödeme emrini iptal eden vergi mahkemesi ısrar
kararı temyiz edilmiştir.
Dosyanın ve Danıştay Üçüncü Dairesinin 9.10.1997 günlü ve
1997/3316 sayılı kararının incelenmesinden; vergi mahkemesinin ödeme
emrinin iptali yolundaki kararını temyiz eden vergi dairesi müdürlüğü-
nün, tarh zamanaşımı süresinin henüz dolmadığını da saptayarak ödeme
emri ile istenen vergi ve ceza için evvelce düzenlediği ihbarnameleri
yükümlünün bilinen adresine yeniden tebliğe çıkardığı ve ihbarnamele-
rin, muhatabına ... gününde tebliğ edildiği, bu kez davacı tarafından
adına salınan vergi ve kesilen cezaya karşı dava açıldığı ve bu dava-
nın Adana Birinci Vergi Mahkemesinin ... esasında incelenerek ... gü-
nünde verilen ... sayılı kararıyla sonuçlandırıldığı, tarhiyatın kal-
dırılması yönündeki söz konusu kararın ise Danıştay Üçüncü Dairesinin
yukarıda günü ve esas sayısı yazılı ... sayılı kararıyla bozulduğu an-
laşılmaktadır.
Vergi ve ceza ihbarnamelerinin tebliğ usulündeki aykırılığın,
aynı ihbarnamelerin yeniden tebliğe çıkarılması ve muhatabına tebliği
sağlanmak suretiyle giderildiği saptandığından, ödeme emrinin iptali
yolundaki ısrar kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunma-
maktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddine karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:96)
|