1997 YILINA İLİŞKİN GELİR (STOPAJ) VERGİSİ MATRAHI HESAPLANIRKEN, YA-
TIRIM İNDİRİMİNİN MENKUL SERMAYE İRADINDAN İNDİRİLMESİNİN MÜMKÜN OLMA-
DIĞI HK.
1997 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde yatırım indirimi uygulaması
nedeniyle kurumlar vergisine tabi matrahı kalmayan davacı şirketin ya-
tırım indiriminden stopaj yapılamayacağı ihtirazi kaydıyla verdiği
muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden gelir (stopaj) vergisi ve
fon payının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır. ... Vergi Mahkeme-
si ... günlü ve ... sayılı kararıyla; 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Ka-
nunu'nun 14 üncü maddesinin 7 nci bendi uyarınca geçmiş yılların mali
bilançolarına göre meydana gelen zararların gider olarak indirilebile-
ceği, mali zararların işletmenin normal faaliyeti sonucu çıkabileceği
gibi indirim ve istisnalardan dolayı da oluşabileceği, 193 sayılı Ge-
lir Vergisi Kanunu'nun Ek 1 inci maddesinde ticari veya zirai kazanç-
ları üzerinden vergiye tabi mükelleflerin yatırım indiriminden fayda-
lanması kabul edilen yatırımları kapsamında yaptıkları yatırım harca-
malarının kazançlarından indirileceğinin öngörüldüğü, sözü edilen Ka-
nun'un 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının 3946 sayılı Kanun'la deği-
şen 4 üncü bendinde ise kurumlar vergisi kanunu uyarınca yıllık veya
özel beyanname veren kurumların indirim ve istisnalar düşülmeden önce-
ki kurum kazancından hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra ka-
lan kısmın menkul sermaye iradı olarak tanımlandığı, maddedeki paren-
tez içi hüküm uyarınca Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8 inci maddesinin 1
ve 6 ncı bentlerine göre kurumlar vergisinden müstesna tutulan kazanç-
larla yatırım indirimi tutarının hariç tutulduğu, menkul sermaye iradı
üzerinden aynı Kanun'un 94 üncü maddesinin 6-b bendi uyarınca tevkifat
yapılacağı, bu hükümlerin incelenmesinden menkul sermaye iradının tes-
pitinde kurum kazancından yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde
saptanan istisnalar ve yatırım indirimi tutarıyla hesaplanan kurumlar
vergisi düşüldükten sonra kalan kısmın dikkate alınacağı ve buna göre
bulunan matrahtan vergi tevkifatı yapılacağı, 50 seri nolu Kurumlar
Vergisi Genel Tebliği'nin konuya ilişkin olarak Kanuna aykırı düzenle-
meler getiren bölümünün Danıştay Dördüncü Dairesi'nin ... günlü ve ...
sayılı kararıyla iptal edildiği, sonuç itibarıyla yatırım indirimi tu-
tarı üzerinden tevkifat yapılamayacağı gerekçesiyle vergi ve fon payı-
nın kaldırılmasına karar vermiştir. Davalı İdare, menkul sermaye ira-
dının tayininde çeşitli kanunlar gereğince matrahtan indirilmesi kabul
edilmeyen giderlerin safi kurum kazancına eklenmesi sözkonusu olduğun-
dan bu giderlerin menkul sermaye iradı kapsamında değerlendirilmesi
gerektiğini ileri sürmekte, kararın bozulmasını istemektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 94-6/b bendinde dağıtılsın
veya dağıtılmasın 75 inci maddenin ikinci fıkrasının 4 numaralı ben-
dinde yazılı menkul sermaye iratlarından (yatırım fonları ve ortaklık-
ları hariç) tevkifat yapılacağı öngörülmüştür. Sözü edilen Kanun'un 75
inci maddenin 2 nci fıkrasının 3946 sayılı Kanun'la değişik 4 üncü
bendinde "Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yıllık veya özel beyanname
veren kurumların, indirim ve istisnalar, (4108 sayılı kanunun 22 nci
maddesiyle değişen ifade Geçerlilik; 1.1.1995 Yürürlük: 2.6.1995) (Ku-
rumlar Vergisi Kanunu'nun 8 inci maddesinin 1 ve 6 numaralı bentlerine
göre kurumlar vergisinden müstesna tutulan kazançlar hariç) düşülmeden
önceki kurum kazancından,hesaplanan kurumlar vergisi düşüldükten sonra
kalan kısmın" menkul sermaye iradı sayılacağı ifade edilmiştir.
4108 sayılı kanunun 22 nci maddesiyle yapılan ve 2.6.1995 tari-
hinden itibaren yürürlüğe giren değişiklikle sadece Kurumlar Vergisi
Kanunu'nun 8 inci maddesinin 1 ve 6 numaralı bentlerine göre kurumlar
vergisinden müstesna tutulan kazançlar tevkifat matrahının hesaplanma-
sında kurum kazancından düşülecektir. 3946 sayılı Kanunun yürürlükte
bulunduğu 1994 yılında yatırım indiriminin menkul sermaye iradı matra-
hına dahil edilemeyeceği belirtilmişken yapılan değişiklik sonucu ya-
tırım indirimi tevkifat matrahına dahil edilmiştir. Buna göre kurumla-
rın indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancından hesapla-
nan kurumlar vergisi ile varsa iştirak kazançları, yatırım fonları ka-
tılma belgeleri ve yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde e-
dilen kar payları düşüldükten sonra kalan kısım, menkul sermaye iradı
sayılacak, 94 üncü maddenin 6/b bendi uyarınca tevkifata tabi tutula-
caktır. Bu itibarla yatırım indirimi nedeniyle kurumlar vergisi doğma-
yan davacı şirket adına yatırım indirimi tutarı üzerinden hesaplanan
vergi ve fon payında kanuna aykırılık bulunmadığından aksi yöndeki
mahkeme kararında isabet görülmemiştir.
Bu nedenle ... Vergi Mahkemesi'nin ... günlü ve ... sayılı ka-
rarının bozulmasına karar verildi.
(YK/ES)
(DAN-DER; SAYI:103)
|