|
GERÇEK BİR EMTİA HAREKETİNE DAYANMAKSIZIN FATURA DÜZENLEDİĞİ SAPTANAN
BİR ŞİRKET TARAFINDAN DÜZENLENEN FATURAYI GİDER KAYITLARINA ALAN DAVA-
CININ SÖZ KONUSU FATURAYI, GELİR (STOPAJ) VERGİSİ KESİNTİSİ YAPMAKTAN
KAÇINMAK AMACIYLA SAĞLADIĞI SONUCUNA ULAŞILDIĞINDAN, TARHİYATIN KALDI-
RILMASINA İLİŞKİN ISRAR KARARINDA HUKUKA UYGUNLUK BULUNMADIĞI HK.
Müstahsilden yaptığı bakliyat alımları sırasında düzenlenmesi gereken
müstahsil makbuzu yerine, bu alımların tüccardan yapıldığını göstermek
amacıyla gerçeğe aykırı faturalar kullandığından bahisle, yükümlü şir-
ket adına Kasım 1989 dönemi için kaçakçılık cezalı gelir (stopaj) ver-
gisi salınmıştır.
Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen Adana 1.Vergi Mahkemesi
24.1.1995 günlü ve 1995/91 sayılı kararıyla; vergisi uyuşmazlık konusu
bakliyatın çiftçilerden satın alındığına ilişkin kesin ve hukuken ge-
çerli bir tespit bulunmadığı gibi davacı şirketin ihracatını, standar-
dına uygun, elekten geçirilmiş, kalibrajlara ayrılmış ve çuvallanmış
bakliyatı, çeşitli firmalardan satın alarak gerçekleştirdiği, denetim
elemanlarınca gerçeği yansıtmadığı ileri sürülen faturaların, 213 sa-
yılı Yasanın fatura düzenine ilişkin hükümlerine uygun olduğu, satıcı
şirketin defter tutup, beyanname verdiği ve vergi ile ilgili ödevleri-
ni yerine getirdiği, ürün bedellerini nama yazılı çeklerle tahsil et-
tiği anlaşıldığından, çekişme konusu faturaların gerçeği yansıttığı
sonucuna ulaşarak tarhiyatı kaldırmıştır.
Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay
Üçüncü Dairesi 16.4.1996 günlü ve E:1995/1894, K:1996/1367 sayılı ka-
rarıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesinde vergiyi do-
ğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin gerçek mahiyetinin yemin dı-
şında kalan delillerle kanıtlanabileceğinin kurala bağlandığı, davacı
şirketin zirai ürün alımı yaptığı şirketler hakkında düzenlenen vergi
inceleme raporlarında, söz konusu faturaların muhteviyatı itibarıyla
yanıltıcı olduğu ve gerçek bir emtia hareketine dayanmadığının kabul
edildiği, emtia satan şirketin muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge
düzenlediğine ilişkin Dairelerince verilmiş kararlar bulunduğu, bu du-
rumda, faturada yazılı ürünlerin sınai ürün olarak gösterilmesinin,
faturaya geçerlik kazandırmayacağı gerekçesiyle mahkeme kararını boz-
muştur.
Bozma kararına uymayan Adana 1.Vergi Mahkemesi 15.5.1997 günlü
ve 1997/310 sayılı kararıyla; ilk kararında yer alan hukuksal nedenle-
re ek olarak; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi ile
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesi karşısında, inceleme
raporu ve ekindeki tespitlerin maddede öngörülen türde delil niteliği
taşımadığı, bir faturanın sahte olduğu sonucuna ulaşılabilmesi için
tek yanlı beyan ve tespitlerin yeterli olmadığı, alım satıma ilişkin
belgelerin objektif biçimde değerlendirilmesi gerektiği, olayda, satı-
cı şirketin defter tutup beyanname verdiği, ürün bedellerini nama ya-
zılı çeklerle tahsil ettiği, davacı şirketin Eylül, Ekim 1989 dönemle-
rine ilişkin katma değer vergisi iade istemiyle ilgili olarak düzenle-
nen inceleme raporunda, satın alınan bakliyata ait faturaların gerçek
olduğunun tespit edildiği, bu durumda faturaların gerçeği yansıttığı
sonucuna varıldığı gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.
Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğünce temyiz edilmiş ve
vergi inceleme raporundaki tespitler yinelendikten sonra kararın bo-
zulması istenmiştir.
Müstahsilden yaptığı bakliyat alımları sırasında düzenlenmesi
gereken müstahsil makbuzu yerine, bu alımların tüccardan yapıldığını
göstermek amacıyla gerçeğe aykırı faturalar kullandığından bahisle yü-
kümlü şirket adına yapılan kaçakçılık cezalı gelir (stopaj) vergisini
kaldıran vergi mahkemesi ısrar kararı vergi dairesi müdürlüğünce tem-
yiz edilmiştir.
Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesinin (B) bendinde; vergiyi
doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin gerçek mahiyetinin yemin
dışında kalan her türlü kanıtla kanıtlanabileceği kurala bağlanmıştır.
Tarhiyatın dayanağı olan vergi inceleme raporu ve ekindeki tes-
pitler karşısında vergi idaresi, ... Tarım Ürünleri Limited Şirketi
tarafından düzenlenen faturaları, emtia alım belgesi olarak gider ka-
yıtları arasına alan davacının, bu alımı sözü edilen firmadan değil ü-
reticiden yapmış olduğu sonucuna ulaşmıştır.
Söz konusu faturalara göre davacıya emtia satmış görünen ...
Tarım Ürünleri Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi inceleme ra-
porunda, adı geçen firmanın düzenlediği faturaların muhteviyatı itiba-
rıyla yanıltıcı olduğu ve gerçek bir emtia hareketine dayanmadığı sap-
tanmıştır. Bu tespitler ve Vergi Usul Kanununun yukarıda açıklanan ku-
ralı karşısında faturaların biçimsel kurallara uygun olması, sevk ir-
saliyesi ve çek düzenlemesi gibi işlemler, faturalarda gösterilen em-
tianın gerçekten faturaların düzenleyicisi görünen kimselerden satın
alındığını kabule yeterli değildir. Esasen gerçeğe aykırı fatura gibi
sevk irsaliyesi düzenlenerek de işlemlere gerçek görüntüsü verilebile-
ceği için kimi kişilere çekle ödeme yapılıp, tahsil edilen paranın ge-
ri alınması da mümkün olmaktadır.
Gerçek bir emtia hareketine dayanmaksızın fatura düzenlediği
saptanan satıcı firma hakkındaki bu tespitler nedeniyle faturalarda
görülen tarımsal ürünlerin gerçekte bu firmadan alınmadığı, faturala-
rın, gelir (stopaj) vergisi kesintisinden kaçınmak ve üreticiden yapı-
lan alımların belgelendirilmesi amacıyla kullanıldığı sonucuna varıl-
dığından tarhiyatın kaldırılması yolundaki direnme kararında yasaya
uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemi-
nin kabulüne, Adana 1.Vergi Mahkemesinin 15.5.1997 günlü ve ... sayılı
direnme kararının bozulmasına, karar verildi.
(MT/ES)
|