|
TİCARİ HAYATTA, AYNI SOYADI TAŞIYAN KİŞİLERİN BİRBİRLERİNE ORTAKLIK
PAYINI DEVRETMELERİ TİCARİ TEAMMÜLLERE UYGUN OLDUĞU GİBİ, BÖYLE BİR
DEVRİM MUVAZAALI YAPILDIĞININ KABULÜ DE, MUVAZAA KESİN DELİLLERLE ORTA
YA KONULMADIKÇA MÜMKÜN OLAMAYACAĞI HK.
Ortağı bulunduğu limited şirketten tahsil edilemeyen Mayıs 1989 dönemi
ne ait vergi alacağının tahsili amacıyla, yönetici sıfatıyla, yükümlü
adına tanzim ve tebliğ edilen ödeme emrini; dava dilekçesi ve eklerin-
den, yükümlünün asıl borçlu limited şirket ortaklığından 31.3.1989 ta-
rihinde ayrıldığının ve bu kararın 21.4.1989 tarihli Ticaret Sicil Ga-
zetesinde ilan ettirildiğinin, ayrıca asıl borçlu şirketin, katma de-
ğer vergisi iade alacağını, takip konusu vergi borçlarına mahsubunu ta
lep ettiğinin anlaşıldığı, ancak ara kararı uyarınca vergi dairesinden
alınan cevabi yazıda, şirketin mahsup talebinde bulunmasına rağmen
eksik belge nedeniyle belge nedeniyle mahsup talelbinin yerine getiri-
lemediğinin, mahsubu istenilen vergilerin şirketten tahsili amacıyla
düzenlenen ödeme emirlerinin de şirketin gösterdiği adreste bulunamama
sı nedeniyle tebliğ edilemediğinin bildirildiği, 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun 10.maddesinde kanuni temsilcilerin sorumluluklarının düzen-
lendiği, söz konusu madde uyarınca, kamu alacağının asıl borçlusundan
tahsilinde, kanuni temsilcilerin gereken iyi niyeti göstermelerinin ve
kamu alacağının tahsilinde bizzat yardımcı olmalarının gerektiği, olay
da, ilgili belgelerin noksanlığı ve şirketin gösterdiği adreste buluna
maması nedeniyle mahsup ve tahsil işlemlerinin yürütülememesinde, aynı
soyadı taşımakla bir aile şirketi olduğu anlaşılan mezkur şirketin yö-
neticilerinin iyi niyetinden söz edilemeyeceği, bu nedenle uyuşmazlık
döneminde şirket müdürü olan yükümlü adına 213 sayılı Kanunun 10.madde
si uyarınca ödeme emri düzenlenmesinde isabetsizlik bulunmadığı gerek-
çesiyle onayan İstanbul 6.Vergi Mahkemesinin 5.11.1990 gün ve E:1990/
449, K:1990/1870 sayılı kararının, yükümlü vekilince; asıl borçlu limi
ted şirketin iade alacağının, mahsubunu talep ettiği vergi borçlarını
karşılar durumda olduğu, mahsup işleminin yerine getirelebilmesi için
istenilen belgelerin şirket yetkililerince dört kez vergi dairesine ve
rildiği, ayrıca aynı borç için şirketin diğer ortağı adına düzenlenen
ödeme emrinin, İstanbul 6.Vergi Mahkemesinin 27.9.1990 gün ve E:1990/
1632 sayılı kararı ile iptal edildiği ileri sürülerek bozulması iste-
nilmektedir.
Uyuşmazlık, asıl borçlu LP Deri Konfeksiyon San. ve Tic.Ltd.Şti.'nden
tahsil edilemeyen Mayıs 1989 dönemine ait vergi alacağının tahsili ama
cıyla, yükümlü adına ödeme emri tanzim ve tebliğ edilmesinden doğmuş-
tur.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 35.madde-
sinde, limited ortaklıkların ödenmeyen ve tahsil imkanı bulunmayan am-
me borçlarından dolayı, ortakların, vazettikleri veya vaz'ını taahhüt
eyledikleri sermaye miktarından doğrudan doğruya mesul ve bu kanun hü-
kümleri uyarınca takibata tabi tutulacakları hükme bağlanmıştır.
Madde hükmünden de açıkça anlaşılacağı üzere, limited şirketin ödenme-
yen vergi borçlarının ortaklardan tahsili, öncelikle uyuşmazlık döne-
minde ortakların bu sıfatı taşımış olmaları koşuluna bağlıdır. Şirke-
tin tüzel kişiliğinden tahsil olanağı kalmayan vergi alacağı, ancak,
amme alacağının doğduğu dönemde şirket ortağı olan gerçek veya tüzel
kişilerden istenebilir.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlünün LP Deri Konfeksiyon Sanayi ve
Tic.Ltd.Şti.'ndeki 30 adet pay karşılığı 30.000.000 (otuzmilyon) lira-
lık hissesini 30.3.1989 tarihli düzenleme şeklinde hisse devir sözleş-
mesi ile Ertem Teğmen'e devrettiği ve bu devre ilişkin ortaklar kurulu
kararının 21.4.1989 tarihli Ticaret Sicil Gazetesinde yayımladığı anla
şılmaktadır.
Ticari hayatta, aynı soyadı taşıyan kişilerin birbirlerine ortaklık pa
yını devri, ticari teammüllere uygun olduğu gibi, sorumluluktan kurtul
mak maksadıyla, böyle bir devrin muvazaalı olarak yapıldığının kabulü
de; muvazaa kesin delillerle ortaya konulmadıkça mümkün değildir.
Bu durumda, Mayıs 1989 döneminde ortaklık sıfatını taşımayan yükümlü
adına, söz konusu döneme ilişkin vergi alacağının tahsili amacıyla dü-
zenlenen ödeme emrinin iptali gerekirken, mahkemece yazılı gerekçe ile
onanmasında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, mahkeme kararının bo-
zulmasına karar verildi.
BŞ/ES
|