|
2.1.1983 TARİHİNDEN ÖNCEKİ DÖNEMLERE AİT OLUP BU TARİHTEN ÖNCE BİTİRİL
MİŞ İNCELEMELERE GÖRE DÜZENLENEN RAPORDA BELİRTİLEN MATRAH VEYA MATRAH
FARKI ÜZERİNDEN TAKDİR KOMİSYONUNDAN KARAR ALMADAN VERGİ SALINAMAYACA-
ĞI, ANCAK TARH YILI NE OLURSA OLSUN BU TARİHTEN SONRA DÜZENLENEN İNCE-
LEME RAPORUNA DAYANILARAK TAKDİR KOMİSYONUNDAN KARAR ALMAKSIZIN RAPOR-
DA BELİRTİLEN MİKTAR ÜZERİNDEN VERGİ SALINACAĞI HK.
Uyuşmazlık; Sosyal Sigorta müfettişliğince yapılan denetimlerde yüküm-
lü şirketin Ataköy grup inşaatlarında çalışan işçilere yapılan ücret
ödemeleri ile ücret bordrolarında gösterilen ücretler arasında farklı-
lıklar bulunduğunun tesbit edilmesi üzerine vergi kontrol memurunca
aynı doneler esas alınarak yapılan hesaplama sonucunda düzenlenen rapo
ra dayanılarak re'sen salınan 1982 takvim yılına ait gelir vergisi, ma
li denge vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına, yönelik açılan dava-
yı; reddeden Vergi Mahkemesi kararının bozulması isteminden ibarettir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30.maddesi 2791 sayılı Kanunun 1.madde
si ile değiştirilmiş, 1.1.1983 tarihinden geçerli olarak yürürlüğe ko-
nulan bu hükümle re'sen vergi tarhı verginin, takdir komisyonları tara
fından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca
düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah
kısmı üzerinden tarholunması tanımına yer verilmiştir. Aynı maddenin
değişmeden önceki metninde yer alan re'sen vergi tarhının münhasıran
takdir komisyonlarınca takdir olunan matrah veya matrah kısmı üzerin-
den vergi salınması tanımı ile maddenin değişiklikten sonraki metninin
zaman bakımından uygulanması konusu, ihtilaf yaratmaktadır.
Kanunların zaman bakımından uygulanması konusunda genel kural "her met
nin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki olaylara uygulanmasıdır. Ancak,
idari usuller" veya yargısal usulleri değiştiren kuralların, yapısal
özellikleri ve genel olarak kamu düzeniyle sıkı sıkıya ilgili olmala-
rından dolayı derhal yürürlüğe girecekleri, bu durumda kazanılmış hak-
ların korunması dışında herhangi bir nedenle eski usul hükmünün uygu-
lanamıyacağı kabul edilmektedir. Nitekim, vergi hukuku alanında usul
kurallarını düzenleyen Vergi Usul Kanununun muhtelif değişiklikleri
ile getirilen yeni usul kuralları, ancak yeni usul kuralları, ancak ye
ni metinlere konulan geçici hükümler ile kazanılmış hak kavramının ge-
rektirdiği hallerde uygulanmamış yada aynı düşünceye dayalı olarak il-
gililere güvence sağladığı varsayılarak önceden kurulmuş durumlarda da
uygulanmıştır.
2791 sayılı kanunun 1.maddesiyle değiştirilen 213 sayılı Vergi kanunu-
nun 30.maddesi 1.1.1983 tarihinde yürürlüğe girmiş ve inceleme eleman-
larının raporlarında belirttikleri matrah veya matrah kısmının takdir
komisyonlarınca takdiri yapılmadan da re'sen vergi tarhına esas alına-
bileceği hükmü getirilmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığnda, 30.madde de yapılan değişikliğin yürür
lüğe girdiği tarihten sonra düzenlenen inceleme raporları ile belirle-
nen matrah veya matrah kısmı üzerinden takdir komisyonlarına başvurul-
madan vergi salınması, bu tür tarh işlemlerinde tarhın ait olduğu tak-
vim yılının, 1983 yılından önceki dönemler olmasının durumu etkilemiye
ceği sonucuna ulaşılmaktadır. 1.1.1983 tarihinden önceki dönemlere ait
olup bu tarihten önce bitirilmiş incelemelere göre düzenlenen raporlar
da belirtilen matrah veya matrah farkı üzerinden re'sen vergi salma
işleminin, takdir komisyonundan karar alınmaksızın uygulanması da müm-
kün olmayacaktır.
Olayda, 12.10.1986 tarihinde inceleme raporu düzenlenmiş bulunduğundan
takdir komisyonundan karar alınmaksızın raporda belirtilen matrah üze-
rinden vergi salınmasında kanuna aykırılık görülmemiştir.
Diğer taraftan, temyiz dilekçesinde vergi aslına yönelik ve esasa iliş
kin olarak ileri sürülen iddialar, bozulması istenen kararın dayandığı
gerekçeler karşısında yerinde ve kararın bu yönden bozulmasını gerek-
tirecek nitelikte görülmemiştir.
Ancak, olayın oluş biçimi nedeniyle tarhiyata kusur cezası uygulanması
gerekeceğinden mahkeme kararının bu hususa ilişkin hüküm fıkrasında
isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kabulüyle Vergi Mahkeme-
si kararının cezaya ilişkin hüküm fıkrasının bozularak kaçakçılık ce-
zasının kusur cezasına dönüştürülmesine, karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:74-75)
BŞ/YÖ
|