RANDIMAN YÖNTEMİYLE YAPILAN İNCELEMENİN İŞLETMENİN HASILAT KAYITLARINI İÇEREN BİLGİSAYAR DİSKETİYLE DESTEKLENMESİ HALİNDE, BU VERİLERİN İŞLETMENİN GERÇEK GELİRİNİN SAPTANMASI AMACIYLA KULLANILABİLECEĞİ HK.

Temyiz Eden : ... Vergi Dairesi Müdürlüğü

Karşı Taraf : ...

İstemin Özeti : ... Blok Tuğla ve Kiremit Fabrikası Kollektif Şirketinin 1995 takvim yılına ilişkin işlemlerinin randıman yöntemiyle incelenmesi sonucu, bir kısım hasılatının kayıt ve beyan dışı bırakıldığı savıyla ortağı olan davacı adına şirketteki payı oranında re'sen salınan gelir vergisi, geçici vergi ve fon payına karşı açılan davada; bilgisayar disketinin tek başına delil niteliği taşımadığı, ancak bu bilgilerin incelemeyle doğrulanması gerektiği, fabrikanın kapasitesi, işletmede kullanılan teknoloji ve temel girdilerden olan elektrik ve kömür tüketimi yanında toprak ve iş gücünün üretime etkisi ve payı göz önüne alınmaksızın sadece elektrik tüketiminden hareketle, randıman yöntemiyle ve tek başına delil niteliği taşımayan bilgisayar disketindeki bilgiler esas alınarak bulunan matrah farkı üzerinden yapılan vergilendirmenin hukuka uygun görülmediği gerekçesiyle tarhiyatı kaldıran ... Vergi Mahkemesinin ... gün ve ... sayılı kararının; en doğru tespit edilen girdinin elektrik enerjisi olduğu ve günümüzde elektrik tüketimine göre birim üretim miktarlarının her üretim dalında bilimsel olarak saptanabildiği ileri sürülerek bozulması istenmiştir.

Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

Tetkik Hakimi : M.Oğuz Ulaş

Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

Savcı : Ahmet Alaybeyoğlu

Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddiyle Vergi Mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince işin gereği görüşülüp düşünüldü:

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3'üncü maddesinin (B) bendinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu ve bunun yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği kurala bağlanmıştır

Davacının paydaşı bulunduğu kollektif şirketin kazancının bir kısmını kayıt ve beyan dışı bıraktığını ihbar eden kişi tarafından vergi idaresine sunulan bilgisayar disketi idarece çözümlenmiş ve işletmenin hasılat kayıtlarını içerdiği anlaşılmıştır. Elde edilen bu bilgiler hakkında şirket yetkilisinin anlatımına da başvurulan inceleme sırasında düzenlenen tutanakla, bilgisayar disketinde kayıtlı bulunan ...-lira hasılatın işletmenin hasılat tutarı olduğu saptanmıştır. Şirket yetkilisinin anlatımı ve taşıma irsaliyesindeki emtia miktarıyla doğrulanan sözü edilen aygıt kaydının delil olarak kullanılmasında gerek bu nedenle, gerekse vergisi ihtilaflı dönemde tüm işlemlerin bilgisayar ortamında yönetilmesi nedeniyle yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır. İnceleme elemanınca salt bu tespitle yetinilmemiş ve aynı yetkilinin, bu dönemde blok tuğla alışları da olduğuna ilişkin anlatımı karşısında, gerçekten imal edilen ve hazır alınarak satılan emtia miktarları belirlenmek üzere üretim girdileri de incelenmiştir. Emek unsurunun kullanılan teknoloji ve amaçlanan üretime göre değişebileceği, kömür ve toprağın ise yörenin özelliği gereği gerçek miktarlarıyla kayıtlara geçirilmeyen girdiler olduğu göz önüne alınarak, en az yanıltıcı girdinin elektrik enerjisi tüketimi olduğu kabul edilmiştir. Şirket yetkilisinin anlatımında üretime girmeyen ve üretim dışı amaçlarla tüketilen elektrik enerjisinin toplam tüketimindeki payının %10 düzeyinde olacağı yönündeki ifade aynen kabul edilmiştir. ... Toprak Sanayi İşverenleri Derneğinin yazısında bildirilen ve şirket yetkilisince doğrulanan veri esas alınarak ihtilaflı dönemde işletmede kullanılan nitelikteki vakum presin (1) kwh elektrik enerjisi tüketerek en olumsuz koşullarda üretebileceği tuğla sayısına göre fire düşüldükten sonra dönem içinde ... gr. üretim yapılması gerektiği, kayıtlarda ise bu imalatın ... gr.noksan göründüğü belirlenmiştir. İşlemlerini elektronik ortamda düzenleyen ve yetkilisince de kabul edilen şirket hasılatının, ayrı ayrı dökümleri de yapılmak suretiyle,... adet tuğlaya ait olması nedeniyle işletmenin, hazır tuğla da alarak sattığı yolundaki anlatım doğrulanmıştır.

Bilgisayar disketinin çözümlenmesiyle belirlenen ve gerek işletme yetkilisinin anlatımıyla gerekse işletmenin diğer bazı kayıt ve belgeleriyle doğrulanan gayrisafi hasılata dayanılarak randıman yöntemiyle yapılan incelemenin sonuçları, dönem hasılatının bir kısmının kayıt ve beyan dışı bırakıldığını göstermektedir. Beyan dışı bırakılan kazancın belirlenmesi sırasında kayıtlarda görülmeyen imalat nedeniyle kayıt dışı bırakılan üretim unsurlarına ilişkin giderlerin de indirilmesi inceleme elemanınca kabul edilmekle birlikte davacı, bulunan matrah farkının yörede aynı faaliyeti yürüten diğer işletmelerin olduğu kadar kendi işletmelerinin karlılık oranlarını aşan karla çalışıldığı sonucunu doğurduğunu ileri sürmesine karşın, bu iddia karşılanmadan karar verilmesi de hukuka uygun düşmemiştir.

Açıklanan nedenlerle,temyiz isteminin kabulü ile ... Vergi Mahkemesinin ... gün ve ... sayılı kararının; yeniden karar verilmek üzere bozulmasına, 3.12.2001 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden istemin reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.

YÖ/ŞGK