|
MÜKELLEFLERE MUAMELEDE BULUNAN VE ARALARINDA HUSUMET BULUNMAYAN ALICI-
LARIN İFADELERİNİN MADDİ DELİL OLARAK KABUL EDİLEMEYECEĞİ, ANCAK VERGİ
TARHI ESNASINDA BU BEYANLARIN DİĞER DELİLLERLE DE DESTEKLENMESİ GEREK-
TİĞİ HK.
Davacı şirketin 1991 yılı işlemlerinin otomobil alış ve satışıyla il-
gili sınırlı olarak incelenmesi sonucu bir kısım hasılatı kayıt dışı
bıraktığı iddiasıyla düzenlenen inceleme raporuna göre ve takdir ko-
misyonu kararına dayanılarak re'sen kurumlar vergisi salınıp, fon payı
hesaplanmış, kaçakçılık ve özel usulsüzlük cezaları kesilmiştir. ...
Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sayılı kararıyla; dosyanın incelenme-
sinden, otomobil alım satımıyla uğraşan yükümlü şirketin ihtilaflı dö-
nem hesaplarının incelenmesi neticesinde ifadesi alınan müşterilerin
bildirmiş olduğu otomobil alış bedelleri ile şirketin tanzim etmiş ol-
duğu faturalar arasında müşteri adına yaptığı bir takım giderlerin
(vergiler, sigorta, plaka tescil giderleri vs) düşülmesinden sonra
toplam net ... lira fark olduğu söz konusu farkın satışlarda vade far-
kının, kampanyalı satışlarda bir takım giderler için fazladan alınan
paraların, yardımlaşma usulü özel kampanyalarda otomobil fiyatlarında-
ki artışların tanzim edilen faturalara yansıtılmadığından kaynaklandı-
ğının tespit edildiği, şirketin ... Sigorta Anonim Şirketinden elde
ettiği ... lira komisyon gelirini yasal defterlere gelir olarak inti-
kal etirmediği, otomobil alış ve satışlarına ait faturalardan hareket-
le oluşturulan emtia dengesine göre alış ve satışlar arasında fark bu-
lunduğu, yükümlünün yıl içerisinde sattığı ancak faturasını düzenleme-
diği otomobillere ait ... lira fark tutar olduğunun saptanması üzerine
re'sen tarhiyat yapılmış ise de, olayda zamanaşımı olmadığı anlaşıla-
rak mahkemelerince uyuşmazlıkla ilgili hususların açıklığa kavuşturul-
ması amacıyla yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapora
göre müşterilerin ödediklerini beyan ettikleri bedel ile tanzim edilen
faturalar arasındaki fark, kurumun yıl içinde sattığı ancak faturasını
tanzim etmediği tutar, yasal defterlere fazladan intikal ettirilen ha-
sılat tutarı ve şirketin ... Sigorta Anonim Şirketinden elde ettiği
ancak yasal defterlerine intikal ettirilmeyen komisyon geliri esas a-
lınarak bulunan matrah farkı üzerinden cezalı vergi salınması ve fon
payının hesaplanması olaya kusur cezası uygulanması gerektiği, ikmalen
ve re'sen salınan vergilerde geçici vergi salınamıyacağı dolayısıyla
cezada kesilemiyeceğinden geçici vergi üzerinden kesilen kaçakçılık
cezasında isabet görülmediği, özel usulsüzlük cezasının da yasal olma-
dığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kısmen reddine karar vermiş-
tir. Vergi Dairesi Müdürlüğü, davacı şirketin eksik beyanda bulunarak
vergi ziyaına sebebiyet verdiği nedeniyle inceleme raporuna göre yapı-
lan tarhiyatın yerinde olduğu, yükümlü kurum, bilirkişi inceleme rapo-
runun yetersiz olduğunu, eksik incelemeye dayalı tarhiyat yapıldığını
ve ikmalen- ve re'sen yapılan tarhiyatlarda fon payı hesaplanamıyaca-
ğını ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedirler.
Uyuşmazlık, otomobil bayiliği, servis ve yedek parça ticareti
ve ... sigorta acentacılığı faaliyeti yapan davacı şirketin 1991 yılı
işlemlerinin otomobil alış ve satışlarıyla ilgili sınırlı olarak ince-
lenmesi sonucu düzenlenen raporda saptanan matrah farkıüzerinden yapı-
lan tarhiyata ilişkin bulunmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirme-
de vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahi-
yetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanabileceği, şu kadar ki,
vergiyi doğuran olayla ilgisi tabii ve açık bulunmayan şahit ifadesi-
nin ispatlama vasıtası olarak kullanılmayacağının belirtildiği, aynı
kanunun 134 üncü maddesinde de, vergi incelemesinden amacın ödenmesi
gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak
olduğu öngörülmüştür. Buna göre mükelleflerle muamelede bulunan ve a-
ralarında herhangi bir husumet bulunmayan alıcıların ifadelerinin mad-
di delil kabul edilerek vergi tarh edilmesi mümkündür. Ancak alıcı be-
yanlarının vergiyi doğuran olayla olan ilgileri nedeniyle vergilendir-
mede maddi delil olacağı genel kabul gören bir ilke olmakla birlikte
bu beyanların diğer delillerle desteklenmesi gerekmektedir.
Dosyadaki belgelerin incelenmesinden, davacı şirketten otomobil
alan, alıcıların büyük bir kısmının telefon ve yıldırım telgraflarla
aranarak, ilgili dönem satışı gerçekleştirilen 297 adet otomobil alı-
cısından ancak 196 sına ulaşıldığı, 60 alıcının bildirmiş olduğu oto-
mobil alış bedelleri ile şirketin tanzim ettiği faturalar arasından
toplam ... Lira fark tespit edildiği, şirketin ... Sigorta Anonim Şir-
ketinden elde ettiği... Lira komisyon gelirini yasal defterlere gelir
olarak intikal ettirmediği ve otomobil alış ve satışları arasındaki
emtia dengesine göre yıl içerisinde satılan ancak faturası verilmeyen
otomobillere ait ... lira fark tutarın saptanması üzerine düzenlenen
inceleme raporuna göre takdir komisyonu kararına dayanılarak re'sen
tarhiyat yapıldığı, mahkemece uyuşmazlıkla ilgili hususların açıklığa
kavuşturulması amacıyla yaptırılan bilirkişi incelemesine ilişkin ra-
porda belirtilen yukarıda anılan kalemlere ait matrah farkı ve davacı
şirket lehine tespit edilen yasal defterlere fazla intikal etirilen
hasılat farkı yerinde görülerek bu raporla hesaplanan tutar üzerinden
tarhiyatın yapılmasına hükmolunduğu anlaşılmakta isede, otomobillerin
satışından uzun bir süre sonra telefon ve yıldırım telfraflarla alınan
alıcı ifadelerinin doğru olup olmadığı konusunda hiçbir inceleme ve a-
raştırma yapılmadan, somut tespitlere yer verilmeden, hukuken geçerli
bir belge ve kayda dayanılmadan, alıcı beyanlarındaki değerler doğru-
dan satış bedeli olarak kabul edilerek alış bedelleri ile şirketin
tanzim ettiği faturalar arasında bulunan matrah kalemine ilişkin yapı-
lan tarhiyatta ve mahkemece bilirkişice düzenlenen rapora göre bu hu-
susa ilişkin bulunan miktar üzerinden tarhiyatın onanmasında isabet
görülmemiştir. Davacı şirket hakkında ... Sigorta Anonim Şirketinden
elde ettiği komisyon gelirini yasal defterlere intikal ettirmemesi ve
satışı yapılan bir kısım emtia için fatura düzenlememesi nedeniyle bu-
lunan matrah farkı üzerinden yapılan tarhiyat ise yerindedir. Bu du-
rumda, yerinde görülen bu matrah kalemleri ve bilirkişi raporunda sap-
tanan yasal defterlere fazladan intikal etirilen hasılat farkı gözönü-
ne alınarak belirlenecek miktara göre mahkemece yeniden bir karar ve-
rilmesi gerekmektedir.
3824 sayılı Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılması Hak-
kında Kanun'un Gelir ve Kurumlar Vergileri Üzerinden Alınan Fonların
Birleştirilmesine ilişkin Hükümler" başlıklı altıncı bölümünde yer a-
lan 18 inci maddesinin a bendinde kazanç ve iratlarını yıllık beyanna-
me ile beyan eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin gelir ve
kurumlar vergilerinin % 10 oranında ayrıca fon payı ödeyecekleri, 19
uncu maddenin 2 nci fıkrasında ise yıllık, münferit ve özel beyanname
veren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin beyannamelerinde he-
saplayacakları fon payının ilgili gelir veya kurumlar vergilerinin ö-
deme süreleri içinde ödeyeceği öngörüldüğü, yükümlülerin beyannamele-
rinde hesapladıkları vergi üzerinden fon payı ödemeleri gerektiğinden,
ikmalen ve re'sen yapılacak tarhiyatlarda ayrıca fon hesaplanmasına o-
lanak bulunmaması nedeniyle hesaplanan kaçakçılık cezalı fon payının
kusur cezalı olarak onanması yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, yukarıda belirtilen esaslar dahilinde ye-
niden bir karar verilmek üzere ... Vergi Mahkemesi'nin ... günlü ve
... sayılı kararının bozulmasına karar verildi.
(YK/ES)
(DAN-DER; SAYI:103)
|