TÜRKİYEDE İMAL EDİLMEDİĞİ BELİRLENEN EMTİANIN İHRAÇ EDİLMİŞ GİBİ GÖS-
TERİLMESİ NEDENİYLE BU İŞTEN SAĞLANAN KURUM KAZANCINDAN SANAYİ ÜRÜNÜ
İHRACATI İSTİSNASININ İNDİRİLEMEYECEĞİ HK.
Uyuşmazlık; dış ticaret sermaye şirketi olarak ihracat faaliyeti yürü-
ten yükümlünün 1985 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonunda düzen
lenen rapor ile Türkiye'de imal edilmediği belirlenen emtianın ihraç
edilmiş gibi gösterilmesi nedeniyle bu işten sağlanan kurum kazancın-
dan sanayi ürünü ihracatı istisnasının indirilemeyeceği, ihraç nedeniy
le sağlanan ihracatta vergi iadesinde haksız bir kazanç olmakla birlik
te vergiyi doğuran olay gerçekleştiğinden bu gelirin bir bölümünün
aralarındaki özel sözleşmelere göre alt ihracatçı firmalara aktarılma-
yıp yükümlü üzerinde kaldığı gerekçesiyle saptanan matrah farkı üzerin
den salınan kurumlar vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını kaldıran
Vergi Mahkemesi kararının bozulması, tarhiyatın aynen onanması iste-
nilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 8.maddesinin 2573 sayılı Kanunun 3.maddesiy
le değişen 6.bendinde; Sanayi ürünü ihraç eden ve yıllık ihracat tuta-
rı 250.000 Amerikan Doları veya muadili yabancı para karşılığı Türk
Lirasını aşan imalatçı kurumların bu ihracattan sağladıkları hasılatın
% 20 sinin kurum kazancından indirileceği, ihraç edildiğinin tevsiki
şartıyla ihracatçılara yapılan satışların yıllık ihracat tutarının he-
sabında ihracat sayılacağı, ihraç ettiği malı imal etmeyen ihracatçı
kurumlarda bu istisnanın 1/4 oranında uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Yükümlü şirket 28.1.1985-31.12.1985 vergilendirme dönemi için verilen
kurumlar vergisi beyannamesinde ... lira safi kurum kazancı beyan et-
miştir. Sanayi ürünleri ihraç ettiği gerekçesiyle yukarıda bahsi geçen
Kanun gereğince elde edilen kazanç vergiden müstesna tutulmuştur.
Kurumlar Vergisi Kanununun 8/6.maddesinde öngörülen istisnadan yarar-
lanabilmenin ilk koşulu sanayi ürünü ihracının yapıldığını gösteren
belgelerin gerçek durumu göstermesidir. Maddenin özünde imal edilmiş
bir sanayi ürününün ihracatı olmasından bahsedilmektedir. Oysa yükümlü
şirketin 1985 yılı Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs dönemleri Katma Değer
açısından incelenerek, 30.11.1987-4.12.1987-11.12.1987-20 ve 23.12.987
tarihli inceleme raporları ve diğer tüm belgelerin incelenmesinden,
gümrük çıkış beyannamelerinde imalatçı olarak beyan edilen firmaların
imalatçı olmadıkları gibi ihraç edilmiş gösterilen sanayi mallarının
Türkiye'de imalatçılarınında bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda ma-
lın Türkiye'de imal edilmediğinin saptanması karşısında K.V.Kanununun
8/6 maddesinin uygulanmasına olanak yoktur.
İhracatta Vergi İadesi Geliri ile ilgi matrah farkına gelince; olayın
oluşum biçimi irdelendiğinde, Yükümlü Anonim Şirket ihraç etmiş olduğu
mallar karşılığında komisyon aldığı, gelirleri arasında komisyon geli-
rinin ilk sırada yer aldığı, şirketin ihraç etmiş olduğu mallar için
T.C.Merkez Bankasından ihracatta vergi iadesi aldığı ve aldığı bu prim
leri mal aldığı firmalara aktardığı, şirketin mal almış göründüğü fir-
malarla özel sözleşmeler yaptığı ve transfer işleminin bu sözleşmeye
dayalı olarak yapıldığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmaktadır. T.C.
Merkez Bankasından alınan vergi iadeleri dekont ve makbuz karşılığında
firmalara aktarılmakta ancak karşılığında fatura alınmamaktadır.
Yükümlü şirketin lehine vergi iadesi tahakkuk ettirilen İnser İnşaat
ve Seramik Sanayi Lmt. Şirketi, Ulpa Uluslararası Pazarlama ve Ticaret
Ltd. Şirketi ve Müslüm Yalçın nezdinde yapılan incelemeler sonucu, İn-
ser İnşaat hakkında 22.8.1985 tarihli inceleme raporu ile Gümrük çıkış
beyannamesinde imal ettiği görülen malların kendileri tarafından imal
edilmediği gibi malları aldıklarını ileri sürdükleri firmaların kapalı
olduğu, mal satışlarının olmadığı, mal karşılığı olmayan faturalar dü-
zenlediğinin saptandığı, Ulpa Uluslararası Pazarlama Şirketi hakkında
ise yapılan 22.8.1985 tarihli rapor ile tekstil makinası ve ceviz kap-
lama ihraç edilmek üzere satıldığı görülmekte ise de, şirketin defter
ve belgeleri incelenmek üzere istenildiği halde getirilmediği, bildir-
dikleri ikametgah adreslerinde bulunamadıkları gibi tanınmadıkları,
imal ettikleri gözüken malları Pimoteks ve Yaman ticaretten aldıkları-
nı beyan ettirmişlerdir. Bu iki şirket nezdinde yapılan araştırmada,
Pimoteksin mükellefiyet kaydının bulunmadığı, mal satışının söz konusu
olmadığı, faturaların naylon olduğu, Yaman Ticaret İthalat ve ihracat
nezdinde yapılan incelemede ise mal satışlarının olmadığı, ticari faa-
liyetin bulunmadığı belgelerin gerçek dışı olduğu saptanmıştır.
Dış sermaye şirketi olan ve mal temin eden firma ve şirketlerin ihraca
tına aracılık eden yükümlü şirket, gümrük çıkış beyannamelerini, ihra-
cat faturalarını hazırlıyarak, ihracat işleminin tüm prosüdürlerini
kendisi yapmaktadır. İhracatı fiilen ve hukuken gerçekleştiren şirke-
tin, ihracatta vergi iadesi olarak adına tahakkuk eden hasılatın bir
kısmını özel sözleşmelerle alt firmalara aktardığını beyan etmesi ver-
gi iadelerinin geri ödenmesinde asıl sorumlunun kendileri olduğu ger-
çeğini değiştirmez.
Vergi Usul Kanununun vergi ehliyetini düzenleyen 9.maddesinin 2.fıkra-
sı, vergiyi doğuran olayın kanunlarla yasak edilmiş bulunmasının mükel
lefiyeti ve vergi sorumluluğu kaldırmıyacağını hükme bağlamıştır.
Yükümlü Anonim Şirketin, üreticisi bulunmayan malları ihraç etmiş gös-
tererek T.C.Merkez Bankasından almış olduğu vergi iadelerinin alt fir-
malarla yapılan özel sözleşmeler gereği alt firmalara aktarıldığı öne
sürülmekte ise de alt firmalar nezdinde yapılan inceleme ve araştırma-
lar sonucu defterlerine kaydedilmediği saptanmıştır. Kaldı ki bu fir-
maların gerçekte sözü edilen malları imal etmedikleri gibi, aldıkları-
nı öne sürdükleri firmaların çoğunluğununda adreslerinde bulunamaması
veya naylon fatura düzenleyicisi olmaları karşısında, yükümlü şirketçe
alınan vergi iadelerinin haksız kazanç olduğu kanaatine varılarak, bu
gelirin vergiyi doğuran bir olay olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Vergi Dairesi temyiz iddialarının kabulüne, Ver-
gi Mahkemesi kararının bozulmasına, tarhiyatın resen onanmasına karar
verildi.
AZLIK OY:
Kurumlar Vergisi Kanununun değişik 8.maddesinin 6.fıkrasının son cümle
si "ihraç ettiği malı imal etmeyen ihracatçı kurumlarda bu istisnalar
1/4 oranında uygulanan" hükmünü amirdir.
Yükümlü kurumun, Gümrük çıkış beyannameleriyle belli miktar emtianın
ihracatını gerçekleştirdiği açıkça anlaşıldığına göre, bu ihracatın
gerçekleştirilmediği saptanıp, ilgililer hakkında gerekli işlemlere
Tevessül edilmeksizin yukarda anılan madde hükmünden yararlandırılma-
ması mümkün değildir.
Çoğunluk kararına yalnızca bu noktadan karşıyım.
(DAN-DER;SAYI:78-79)
(MT/YÖ)
|