|
SANAYİ ODASI AİDATININ GEÇ YATIRILMASI NEDENİYLE ÖDENEN GECİKME ZAMMI-
NIN DAYANAĞI 6183 SAYILI YASA DEĞİL, 5590 SAYILI YASANIN 25.MADDESİ
OLDUĞUNDAN, SÖZ KONUSU GECİKME ZAMMININ KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 15.
MADDESİNDEN ETKİLENMEKSİZİN GİDER YAZILABİLECEĞİ HK.
1983 yılı işlemleri incelenen Kurum adına salınan kaçakçılık cezalı
Kurumlar Vergisine karşı açılan davada İzmir 4.Vergi Mahkemesi
1988/357 sayılı kararıyla, matrah farkını küçültmek ve kaçakçılık ce-
zasını kusura dönüştürmek suretiyle tarhiyatı değişiklikle onamıştır.
Kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine Danıştay Üçüncü Dairesi
1991/1094 sayılı Kararıyla; Kurumlar Vergisi Kanununun 15.maddesi kar-
şısında 5590 sayılı Kanunun 25.maddesinin son fıkrası uyarınca yıllık
aidatın geç yatırılması nedeniyle 6183 sayılı Yasada öngörülen oranla-
ra göre ödenen gecikme zammının gider yazılamayacağı ve Kurum tara-
fından komisyoncu sıfatıyla satılan pamukların bedelinin tahsil edi-
lememesi nedeniyle şüpheli alacak karşılığı ayrılamayacağı gerekçesiy-
le, vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini kabul ederek kararın bu
matrah farklarına ilişkin hüküm fıkralarını bozmuş, yükümlünün temyiz
istemini reddetmiştir.
İzmir 3.Vergi Mahkemesince verilen 1993/259 sayılı kararla; Danıştay
bozma kararının şüpheli alacak karşılığı ile ilgili kısmına uyularak
tarhiyatın bu bölümü kaçakçılık cezasının kusura dönüştürülmesi sure-
tiyle onanmış, buna karşılık Ege Bölgesi Sanayi Odası yıllık aidatının
geç yatırılması nedeniyle ödenen gecikme zammı 6183 sayılı Kanun hü-
kümlerine göre değil, 5590 sayılı Kanun hükümlerine göre ödendiğinden,
1.800 lira gecikme zammının gider yazılmasında yasaya aykırılık bulun-
madığı gerekçesiyle, bozma kararının bu kısmına uyulmayarak ilk karar-
da direnilmiştir.
Karar, vergi dairesi müdürlüğü tarafından, gecikme zammının gider ya-
zılamayacağı ve şüpheli alacak karşılığıyla ilgili kaçakçılık cezası-
nın kusura dönüştürülemeyeceği iddialarıyla temyiz edilmiştir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun kabul edilmeyen indirimler baş-
lıklı 15.maddesinin birinci fıkrasının (6) işaretli bendinde; bu Kanu-
na göre hesaplanan Kurumlar Vergisi ile her türlü para cezaları, vergi
cezaları ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine
göre ödenen cezalar, gecikme zamları ve faizlerin kurum kazancının
tespitinde indirim konusu yapılmasının kabul edilmeyeceği kurala bağ-
lanmıştır. Burada sözü edilen "gecikme zamları", 6183 sayılı Yasa kap-
samındaki amme alacaklarının tahsiline ilişkin zamlardır.
Oysa, Kurum tarafından, Ege Bölgesi Sanayi Odasına yıllık aidatın geç
yatırılması nedeniyle 5590 sayılı Yasanın 25.maddesinin son fıkrasına
göre gecikme zammı ödenmiştir. Zammın dayanağı Amme Alacaklarının Tah-
sil Usulü Hakkında Kanun hükümleri değil, 5590 sayılı Yasa olduğundan,
ödenen gecikme zammının gider yazılmasında Kurumlar Vergisi Kanununun
15.maddesine aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, Kurum tarafından komisyoncu sıfatıyla satılan pamukların
bedelinin tahsil edilememesi nedeniyle şüpheli alacak karşılığı ayrıl-
masına ilişkin matrah farkı yükümlü Kurumun defter ve belgelerinden
saptandığı ve yasada kaçakçılık cezası kesilebilmesi için öngörülen
koşulların tam olarak gerçekleşmediği anlaşıldığından, kaçakçılık ce-
zasının kusur cezasına dönüştürülmesinde hukuka aykırılık görülmemiş-
tir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddine karar verildi.
KARŞI OY:
Kurumlar Vergisi Kanununun kabul edilmeyen indirimler başlıklı 15.mad-
desinin 6.bendinde Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun
hükümlerine göre ödenen cezalar ile gecikme zamları ve faizlerin kurum
kazancının tesbitinde indirim konusu yapılmayacağı belirtilmiştir.
KARŞI OY:
Kurumlar Vergisi Kanununun kabul edilmeyen indirimler başlıklı 15.mad-
desinin 6.bendinde Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun
hükümlerine göre ödenen cezalar ile gecikme zamları ve faizlerin kurum
kazancının tesbitinde indirim konusu yapılmayacağı belirtilmiştir.
Oda aidatıın geç yatırılması nedeniyle tahsil edilen gecikme zammı
5590 sayılı Yasanın 2567 sayılı Yasayla değişik 25.maddesi uyarınca
alınmıştır. Olay tarihinde yürürlükte olan maddenin son fıkrası aynen
"yıllık aidat her yılın Nisan ve Ekim aylarında eşit iki taksitte öde-
nir. Yıl içinde kaydedilenlerin kayıt ücretleri ile önceki yıldan iti-
baren geçerli olarak kaydedilmesi gerekenlerin kayıt ücretleri ve yıl-
lık aidatları kendilerine tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ö-
denir. Bu müddetler içinde ödenmeyen kayıt ücretleri ile yıllık aidat-
lar geciken ilk ay için % 10, müteakip her ay için % 2 gecikme zamlı
olarak 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilir..." şeklinde-
dir.
Anılan madde 2.6.1988 tarihinde yürürlüğe giren 3452 sayılı yasayla ve
"Bu müddetler içinde ödenmeyen kayıt ücreti ve yıllık aidatlar için
6183 sayılı Yasa uyarınca yürürlükte bulunan oranda gecikme zammı ta-
hakkuk ettirilerek kayıt ücreti veya yıllık aidat ile birlikte tahsil
edilir." şeklinde değiştirilerek sadece zammın oranı yönünden 6183 sa-
yılı yasaya yollama yapılmıştır.
Olay tarihinde ve tarhiyat aşamasında yürürlükte olan yasa hükmü kar-
şısında kurum kazancının tesbitinde indirim konusu yapılması mümkün
olmayan geç yatırılan aidatlar nedeniyle tahsil edilen gecikme zammı
dolayısıyla verilen ısrar kararının açıklanan nedenle bozulması ge-
rektiği görüşüyle çoğunluk kararının bu kısmına katılmıyoruz.
(MT/ES)
|