|
ECZACILIK YAPAN DAVACININ KAR VE İSKONTOLAR TOPLAMININ TOPLAM MALİYETE
BÖLÜNMESİ SURETİYLE BULUNAN KARLILIK ORANI TOPLAM MALİYETE UYGULANARAK
SAPTANAN MATRAH FARKINDA İSABET GÖRÜLMEDİĞİ HK.
Eczacılık yapan davacının 1997 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu
bir kısım satış hasılatını kayıt dışı bıraktığı ve işletmeyle ilgili
olmayan bir kısım harcamaları gider kaydettiği tespit edilerek adına
ağır kusur cezalı gelir vergisi, geçici vergi salınmış, fon payı he-
saplanmıştır.
Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen ... Vergi Mahkemesi ...
günlü ve ... sayılı kararıyla; inceleme elemanınca, yıl içinde alınan
tüm ilaç faturalarındaki iskontolar toplamının ilaç alım maliyetine
bölünmesiyle bulunan %44 karlılık oranının, dönembaşı mevcudu ile dö-
nem içi alışlar toplamından dönem sonu mevcudunun çıkarılmasıyla ula-
şılan satılan malın maliyetine fire oranı da uygulanarak gayrisafi
hasılat tespit edildiği ve satış iskontosundan sonra olması gereken
hasılat miktarının saptandığı, ayrıca ilaç satışlarında eczacı karı;
mal alış faturalarında yer alan %20 eczacı karı ve diğer iskontolar
toplamından oluşacağından yıl içinde alınan emtianın tamamının satıl-
ması halinde yıl içinde elde edilen toplam iskonto tutarı kadar kar
sağlanacağı, mahkemelerince ilgili dönem defter ve belgelerinin ince-
lenmesi sonucu, ilaç alım faturalarından hareketle, davacının ilaç
alımları toplamı ile iskonto toplamının (eczacı karı, peşin iskonto,
özel iskonto, mal fazlası iskontosu) bulunduğu, yapılan hesaplamada
maliyet fiyatları üzerinden işletmenin gayrisafi karlılık oranının %44
olarak tespit edildiği, fire oranları ile satış iskontolarının da dik-
kate alınmasıyla ... liranın kayıt dışı bırakıldığının anlaşıldığı,
herhangi bir dayanak gösterilmeden bir kısım giderlerin kanunen kabul
edilmeyen gider olarak kabulüne olanak bulunmadığı gerekçesiyle matra-
hın azaltılmasına, yıllık beyanname verme süresi geçtikten sonra yapı-
lan tarhiyatlarda geçici vergiye gecikme faizi ve ceza uygulanacağı
belirtilerek geçici verginin kaldırılmasına, matrah farkının bulunuş
biçimine göre ağır kusur cezalarının kusur cezasına çevrilmesine karar
vermiştir.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi
... günlü ve ... sayılı kararıyla; defter ve belgelerin ihticaca salih
olmadığı yolunda bir tespit yapılmadığı gibi kayıt ve faturaların ger-
çeği yansıtmadığı konusunda da bir saptamada bulunulmadığı, dönem başı
ve dönem sonu envanteri ve yıl içindeki alış ve satışlar gözönüne alı-
narak bir inceleme de yapılmadığı, sadece tüm kar ve iskontolar topla-
mının ilaç alım maliyetine bölünmesiyle bulunan karlılık oranı tüm ma-
liyetlere uygulanmak suretiyle matrah farkı bulunduğu, oysa eczacılık
alanında önce malın satış fiyatı saptanarak bu tutardan eczacı karı ve
iskontolar düşülmek suretiyle alış maliyetinin belirlendiği, inceleme
elemanınca bu hususlar dikkate alınmadan varsayıma dayalı olarak yapı-
lan tarhiyatta kanuna uyarlık görülmediği gerekçesiyle kararı bozmuş-
tur.
Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sa-
yılı kararıyla; ilk kararında yer alan hukuksal neden ve gerekçelerle
direnmiştir.
Israr kararı yükümlü tarafından temyiz edilmiş, dönem içinde
alınan emtianın tamamen satılmadığı, dönem başı emtia mevcudunun dik-
kate alınmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir.
Eczacılık yapan davacının 1997 yılı işlemlerinin incelenmesi
sonucu bir kısım satış hasılatını kayıt dışı bıraktığı ve işletmeyle
ilgili olmayan bazı harcamaları gider kaydettiği tespit edilerek adına
salınan ağır kusur cezalı gelir vergisi, geçici vergi ve fon payına
karşı açılan davada matrahı azaltmak suretiyle gelir vergisini ve fon
payını kusur cezalı olarak değiştiren geçici vergi ve cezasını kaldı-
ran vergi mahkemesi ısrar kararı yükümlü tarafından temyiz edilmiştir.
213 sayılı Yasanın 3 üncü maddesinde vergilendirmede vergiyi
doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas
olduğu, aynı Yasanın 134 üncü maddesinde de vergi incelemesinden mak-
sadın ödenmesi gereken verginin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek
ve sağlamak olduğu belirtilmiştir.
Davacının 1997 yılı defter ve belgeleri incelenerek ilaç fatu-
raları üzerinden yapılan toplam iskonto tutarı (Eczacı karı, peşinat
iskontosu, mal fazlası iskontosu ve özel iskonto) ve emtianın toplam
maliyet bedeli tespit edilmiş ve tüm kar ve iskontolar toplamı ilaç
alım maliyetine bölünerek bulunan %44 karlılık oranı toplam maliyete
uygulanmak suretiyle hasılat farkı bulunmuştur.İnceleme elemanınca
defter ve belgelerin ihticaca salih olmadığı ya da usulsüz olduğu, fa-
turaların gerçeği yansıtmadığı yolunda bir saptama yapılmamıştır.
Alınan her ilaçtaki özel iskonto, mal fazlası iskontosu ve pe-
şinat iskontosu farklı niteliklerde olduğu halde, yıl sonu stok değer-
lendirmesi ve tek tek her ilaç için uygulanacak iskonto dikkate alına-
rak maliyet tespiti yapılmaksızın ortalama karlılık oranının toplam
maliyete uygulanması suretiyle eksik incelemeye dayalı olarak yapılan
tarhiyatın değiştirilmesine ilişkin kararda yasal isabet görülmemiş-
tir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, Çorum Vergi Mahkemesi-
nin ... günlü ve ... sayılı ısrar kararının bozulmasına, karar veril-
di.
BŞ/ES
|