|
CF (MAL BEDELİ + NAVLUN BEDELİ) TESLİM ŞARTIYLA YAPILAN İHRACATLARDA
İHRACATA KONU MALLARIN NAKLİYESİ BAŞKA BİR ŞİRKET TARAFINDAN YAPILMASI
HALİNDE DE NAVLUN İSTİSNASINDAN, İHRACAATI GERÇEKLEŞTİREN ŞİRKETİN YA-
RARLANACAĞI HK.
Yükümlü şirket nezdinde yapılan inceleme sonucunda CF teslim şartıyla
ihraç edilen ve taşıması başka bir şirkete yaptırılan mal karşılığı CF
bedel olarak sağlanan hasılatın, Kurumlar Vergisi Kanununun 8/6.madde-
sindeki şartlarla kurumlar vergisinden müstesna olması nedeniyle Gelir
Vergisi Kanununun 94/8.maddesine göre gelir vergisi tevkifatı yapılma-
sı gerektiği halde CF bedel içindeki navlun hasılatının taşımayı yapan
şirkete döviz karşılığı olarak aktarıldığından bahisle tevkifat dışı
tutulduğunun tespit edilerek bu çevrede belirlenen matrah farkı üzerin
den yapılan kaçakçılık cezalı tarhiyatı vergi aslına aynen, cezayı ku-
sura çevirerek değişiklikle onayan Yerel Mahkeme kararı taraflarca
temyiz edilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 8/8.maddesinde, kambiyo mevzuatı gereğince
Türkiye'ye döviz olarak getirildiğinin tevsik edilmesi kaydıyla dış
navlun hasılatının %20 sinin kurum kazancından indirileceği, aynı kanu
nun 8/6.maddesinde de, Sanayi Ürünü ihraç eden ve yıllık ihracat tuta-
rı 250.000 Amerikan Doları veya muadili yabancı para karşılığı Türk
Lirasını aşan imalatçı kurumların bu ihracattan sağladıkları hasılatın
%20 sinin, ihraç ettiği ürünü imal etmeyen ihracatçı kurumların ise
1/4 oranındaki kısmının kurumlar vergisinden müstesna olduğu, Gelir
Vergisi Kanununun 94/8.maddesinde de kurumlar vergisinden müstesna tu-
tulan bu kazançlar üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılması gereke-
ceği hükme bağlanmıştır.
Yükümlü şirketin ithalat ve ihracat işi yapan pazarlamacı bir kuruluş
olduğu, daha açık bir anlatımla ihraç ettiği malları kendisinin imal
etmediği tartışmasızdır. Bu durumda, Şirketin Kurumlar Vergisi Kanunu-
nun yukarıda metnine değinilen 8/6.maddesine göre yaptığı ihracattan
elde ettiği hasılatın %5 i kurumlar vergisinden müstesnadır.
Olayda tartışmalı olan konu, Yükümlü Şirketin taşımasını başka Şirkete
yaptırdığı CF ihracattan elde ettiği hasılat içinde yer alan navlunun
Kurumlar Vergisi Kanununun yukarıda sözü edilen 8.maddesinin 6 ve 8.
bent hükümleri karşısındaki Gelir Vergisi Kanununun 94/8.maddesine gö-
re yapılması icabeden tevkifatın sorumlusunun hangi Şirket olması ge-
rektiği hususlarıdır.
Dosya içeriğinden, CF teslimle ihracat yapan ve bu ihraç sonunda mal
bedeli ile navlundan oluşan döviz alacağı adına düzenlenen döviz alım
bordrosu karşılığı TL olarak tahsil eden kurumun Yükümlü Kurum olduğu
ancak, nakliye yapan şirkete, Yükümlü Şirketçe aralarındaki sözleşmeye
göre, getirilen dövizden nakliye bedeline isabet eden kısmının belirle
nen günlük kur üzerinden Türk Lirası olarak bilahare ödendiği anlaşıl-
maktadır.
Bu durumda, ihracatı gerçekleştiren, bedelini bir bütün olarak adına
düzenlenen döviz alım bordrosu karşılığı tahsil eden kurum Yükümlü ku-
rum olduğundan elde ettiği hasılatın %5 inin, Kurumlar Vergisi Kanunu-
nun 8/6.maddesi uyarınca kurumlar vergisinden müstesna olması ve Gelir
Vergisi Kanununun 94/8.maddesine göre de gelir vergisi tevkifatını yü-
kümlü Kurumun yapması gerekmektedir. Taşımacı şirkete, ihracatçı Şir-
ket tarafından sözü edilen tarzda da olsa ödenen taşıma ücretinin, Ku-
rumlar Vergisi Kanununun dış navlun istisnasına ilişkin 8/8.maddesi
kapsamında mütelaası mümkün değildir. Bu hükümden yararlanmak için ge-
rekli olan şartlarlar, taşımacı Kurum yönünden olduğu gibi, CF ihraca-
tın özelliği nedeniyle elde edilen hasılat bir bütün olarak ihraç edi-
len malla ilgili hasılat olduğundan Yükümlü Kurum yönünden de gerçek-
leşmemiştir.
Bu bakımdan, CF ihracatı dolayısıyle taşımayı yapan Şirkete ödediği ta
şıma ücretini Kurumlar Vergisi istisnası dışında tutarak Gelir Vergisi
Kanununun 94/8.maddesine göre gelir vergisi tevkif etmediği belirlenen
Yükümlü Kurum adına bu ödemenin %5 i itibarıyle aynı Kanunun 105/6.mad
desinde yazılı oran üzerinden yapılan kaçakçılık cezalı tarhiyatın ver
gi aslını aynen, kaçakçılık cezasını da olayın Vergi Usul Kanununun
344.maddesi kapsamına girmemesi nedeniyle kusur cezasına çevirerek de-
ğişiklikle onayan Yerel Mahkeme kararında sonucu itibariyle bir isa-
betsizlik görülmemiştir.
Her ne kadar Yükümlü Kurum temyiz dilekçesinde uyuşmazlık konusu gelir
(stopaj) vergisine ilişkin matrah farkının, incelemede, kurumlar vergi
sinden istisna kazançta dahil olmak üzere bulunduğu iddia olunan kurum
lar vergisiyle ilgili farktan kaynaklandığı ve buna ait tarhiyatta ay-
nı Mahkemenin 19.2.1986 günlü ve 1986/129 sayılı kararıyla terkin edil
diği dikkate alındığında ortada gelir (stopaj) vergisine tabi tutula-
cak matrah farkının kalmıyacağı ileri sürülmekte ise de, esasen Yüküm-
lü Kurum'un vergi incelemesinden önce beyan ettiği kurum kazancı dahi
inceleme ile bulunan gelir (stopaj) vergisi matrahı olarak belirlenen
miktardan yüksek olduğu için söz konusu iddia varit değildir. Kaldı
ki, Yerel Mahkemenin sözü edilen 1986/129 sayılı kararı Dairemizin
1988/3626 sayılı kararıyla bozulmuş bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, taraflar temyiz isteminin reddine karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:74-75) BŞ/YÖ
|