|
ALIŞ BELGELERİNİN GERÇEĞİ YANSITMADIĞI TESPİT EDİLEN YÜKÜMLÜNÜN DÜZEN-
LEDİĞİ FATURALARIN DA GERÇEK OLDUĞU KABUL EDİLEMEYECEĞİNDEN %2 KOMİS-
YON KARŞILIĞI DÜZENLENDİĞİNİN KABULÜ İLE YAPILAN CEZALI TARHİYATTA YA-
SAYA AYKIRILIK BULUNMADIĞI HK.
Akaryakıt alım satım işi yapan davacının 1997 yılında komisyon karşı-
lığında fatura düzenlediğinin inceleme raporuyla tespiti üzerine adına
resen kaçakçılık cezalı gelir vergisi ve geçici vergi salınmıştır.
Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen ... Vergi Mahkemesi ...
günlü ve ... sayılı kararıyla; tarhiyatın dayanağını oluşturan vergi
inceleme raporu ile karşıt inceleme raporlarının birlikte değerlendi-
rilmesinden uyuşmazlık döneminde akaryakıt alımlarına ilişkin belge-
leri düzenleyen kişilerden bir kısmının mükellefiyet kayıtlarının bu-
lunmadığı, mükellefiyet kaydı bulunanlar hakkında düzenlenen raporlar-
dan ise, bu kişilerin gerçekte akaryakıt ticareti yapmadıkları komis-
yon karşılığında gerçeğe aykırı fatura düzenlediklerinin tespit edil-
diği, davacının toptan ve çok az miktarda perakende satışının bulun-
duğu, perakende satışları dışında kalan bir kısım satışları için emtia
teslimi yapmadan %2 komisyon karşılığında gerçeğe aykırı fatura düzen-
leyerek komisyon geliri elde ettiğinin anlaşıldığı, beyanname verme
süresinin geçmiş olması nedeniyle geçici verginin aslının aranamayaca-
ğı gerekçesiyle davanın kaçakçılık cezalı gelir vergisi ile geçici
vergiye bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezasına ilişkin kısmını red-
detmiş, geçici vergiyi kaldırmıştır.
Yükümlünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi
... günlü ve ... sayılı kararıyla; davacının adlarına fatura düzenle-
diği kişiler ile arasındaki ticari ilişkinin mahiyetinin araştırılma-
dığı, faturaların gerçek bir mal satışı karşılığında düzenlenmediği
hususunda hukuken itibar edilebilir nitelikte bir tespit bulunmadığın-
dan varsayım yoluyla faturalar içeriği itibariyle yanıltıcı addedilmek
ve komisyon geliri elde edildiği kabul edilmek suretiyle bulunan mat-
rah farkı üzerinden yapılan cezalı tarhiyatta hukuka uygunluk görülme-
diği gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuştur.
Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sa-
yılı kararıyla ilk kararında yer alan hukuksal nedenlere ek olarak;
mahkemelerinin ... gün ve ... sayılı dosyalarında bulunan ve davacının
önce işçisi daha sonra eşi olan ...'nın ... tarihli vergi inceleme ra-
poruna ekli tutanakta yer alan "akaryakıt satışlarının %97'lik kısmı-
nın gerçek bir akaryakıt satışını içermediği" şeklindeki ifadesiyle de
satışların gerçek olmadığının kabul edildiği gerekçesiyle ilk kararın-
da ısrar etmiştir.
İçeriği itibarıyla yanıltıcı fatura düzenleyerek, faturada ya-
zılı bedelin %2'si oranında komisyon geliri elde ettiğinden bahisle
yükümlü adına salınan kaçakçılık cezalı gelir vergisi ve geçici vergi-
ye karşı açılan davanın kaçakçılık cezalı gelir vergisi ile geçici
vergiye bağlı olarak kesilen kaçakçılık cezası yönünden reddi yolunda-
ki vergi mahkemesi ısrar hükmü temyiz edilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 9 uncu maddesinde vergiyi do-
ğuran olayın kanunlarla yasaklanmış olmasının yükümlülüğü ve vergi so-
rumluluğunu kaldırmayacağı, aynı kanunun 3 üncü maddesinde de vergi-
lendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin ger-
çek mahiyetinin esas olduğu kurala bağlandığından vergilendirme ile
ilgili belgelerin biçimsel kurallara uygun düzenlenmiş olması olayın
gerçek niteliğinin araştırılmasına ve sonucuna göre işlem yapılmasına
engel değildir. Bu tür belgelerin gerçeğe aykırı ve içeriği yönünden
yanıltıcı olduğu usulen geçerli başka kanıtlarla ispatlanabilir.
Tarhiyatın dayanağı inceleme raporları ile ekli belgelerin in-
celenmesinden, yükümlünün uyuşmazlık döneminde fatura aldığı kişilerin
aslında akaryakıt alım satım işiyle uğraşmadıkları gibi bir kısmının
mükellefiyet kaydının bulunmadığı, bir kısmının mükellefiyetleri olma-
sına karşın mükellefiyetle ilgili hiçbir sorumluluğu yerine getirme-
dikleri, yoklama tarihinde ikametgah ve işyeri adreslerinde bulunama-
dıkları, bir kısmının ise yasal defterlerine kaydettikleri alış fatu-
ralarının da gerçeğe aykırı olduğunun tespit edildiği, öte yandan ...
tarihinde işe başlayan yükümlünün sermaye ve kapasite durumu dikkate
alındığında kiraladığı akaryakıt istasyonunda büyük miktardaki alış ve
satışı gerçekleştirmesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu tespitler karşısında yükümlünün mal alışı gerçek belgelere
dayanmadığından düzenlediği faturaların da gerçek bir mal hareketine
dayanmadığı ve komisyon karşılığı düzenlendiği sonucuna ulaşılmış olup
yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmamıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 120 nci maddesinin
üçüncü fıkrasında; yapılan incelemeler sonucunda geçmiş dönemlere ait
geçici verginin eksik beyan edildiğinin tespiti halinde, eksik beyan
edilen bu kısım için resen veya ikmalen geçici vergi tarh edileceği,
ancak yıllık beyanname verme süresi geçtikten sonra geçici verginin
aslının aranmayacağı, bu vergiye gecikme faizi ve ceza uygulanacağı
kurala bağlanmıştır.
Yıllık beyanname verme süresinin geçmiş olması karşısında sözü
edilen madde hükmü uyarınca kaldırılan geçici verginin eksik beyan
edilmiş olması nedeniyle ceza uygulanmasında isabetsizlik bulunmadığı,
ancak geçici verginin yıllık vergiye mahsuben peşin alınan bir vergi
özelliği taşımasından dolayı yol açılan vergi kaybı nedeniyle kaçakçı-
lık cezası değil kusur cezası uygulanması gerekmektedir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin kısmen kabulü ile ... Vergi Mah-
kemesinin ... günlü ... sayılı kararının geçici vergiye bağlı ceza yö-
nünden bozulmasına, karar verildi.
BŞ/ES
|