|
ORTAKLARIN ŞİRKET İŞLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ AMACIYLA HER ZAMAN ŞİRKETTEN
BORÇ ALIP, BORÇ VERMELERİ MÜMKÜN OLUP, BU ŞEKİLDE SÜREKLİ İŞLEYİN BİR
HESABIN BULUNMASI HALİNDE ÖRTÜLÜ KAZANÇ DAĞITIMINDAN SÖZEDİLEMEYECEĞİ
HK.
1996 yılı işlemlerinin örtülü kazanç dağıtımı yönünde incelenmesi so-
nucu düzenlenen rapora dayanılarak davacı şirket adına re'sen kurumlar
vergisi ve geçici vergi salınmış, fon payı hesaplanmış, ağır kusur ce-
zası kesilmiştir. ... Vergi Mahkemesi'nin ... günlü ve ... sayılı ka-
rarıyla; olayda yapılan inceleme sonucunda davacı şirketin ihtilaflı
dönemde ortaklarına yüksek miktarlarda ve uzun süreler için ödünç para
verdiği açık olup aksi yöndeki davacı iddialarının yerinde görülmedi-
ği, ancak geçici vergi bir tür peşin vergi niteliği taşıdığından cari
yıl vergisinden mahsubu gerekli olup, bu dönem geçtikten sonra mahsup
imkanı kalmamış bulunduğundan 1997 yılı geçici vergisinin davacı şir-
ketten istenemeyeceği, diğer yönden ikmalen ve re'sen yapılan tarhi-
yatlarda fon payı hesaplanamayacağı gerekçesiyle, vergi aslı ve ağır
kusur cezasına yönelik davanın reddine, geçici vergi ve fon payı ile
cezalarının kaldırılmasına karar verilmiştir. Vergi Dairesi Başkanlı-
ğı, yapılan tarhiyatın tamamıyla yerinde olduğunu, davacı şirket tar-
hiyatın yasaya aykırı olduğunu ileri sürerek kararın bozulması iste-
nilmektedir.
Vergi Dairesi Müdürlüğünce temyiz dilekçesinde ileri sürülen
iddialar, kararı kusurlandıracak nitelikte görülmemiştir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 2362 sayılı Kanun'la
değiştirilen 17 nci maddesinin 1.fıkrasında, şirketin, kendi ortakla-
rının ilgili bulunduğu gerçek ve tüzel kişiler, idaresi, murakabesi
veya sermayesi bakımından vasıtalı vasıtasız olarak bağlı bulunduğu
veya nüfuzu altında bulundurduğu gerçek ve tüzel kişiler ile olan mü-
nasebetlerinde emsaline göre göze çarpacak derecede yüksek veya düşük
fiyat veya bedeller üzerinden yahut bedelsiz olarak alım, satım, ima-
lat, inşaat muamelelerinde ve hizmet ilişkilerinde bulunmasının, 3 ün-
cü fıkrasında ise, şirketin 1 inci fıkrada yazılı kimselere olan müna-
sebetlerinde emsaline göre göze çarpacak derecede yüksek veya düşük
faiz ve komisyonlarla ödünç para alıp vermesi halinde kazancın tamamen
veya kısmen örtülü olarak dağıtılmış sayılacağı belirtilmiştir.
Ortakların şirket işlerinin yürütülmesi amacıyla her zaman şir-
ketten borç almaları veya şirkete borç vermeleri mümkün olup ortakla
şirket arasında bu şekilde sürekli işleyen bir hesabın bulunması ve bu
alacak borç ilişkisinde her iki tarafa da faiz yürütülmemesi hali eko-
nomik gereklere uygun olup yukarıda anılan 17 nci madde hükmüne göre
örtülü kazanç dağıtımı olarak nitelendirilemez.
Ancak, dosyanın incelenmesinden bu şekilde işleyen bir hesap
bulunduğu görülmekle beraber şirketten alınan daha büyük miktardaki
borç paraların iktisadi ve teknik icaplara uygun olmayacak şekilde çok
uzun bir süre ortaklar elinde kaldığı görülmektedir. Öte yandan şirke-
tin, bağlı olan ortağına olan borçları için % 160,5 faiz uygulayıp gi-
der yazdığıda tesbit edilmiştir. Bu durumda, incelenebilecek husus
"hisse senedi alımı için avans" olarak verildiği iddia edilen bu meb-
lağlarla gerçekten şirket adına hisse senedi alınıp alınmadığı ve bu
alımlar için verilen avansların ortak üzerinde makul bir süre kalıp
kalmadığının araştırılması olmalıdır. Bu nedenle ortak üzerinde görü-
len tutarın hangi işlemler için kullanıldığının tespiti amacıyla bu
tutarın şirket adına .... Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin hisse senetleri
alımı için yapılan avans ödemeleri toplamından oluştuğu yolundaki da-
vacı şirket iddialarının, davacı şirketin hisse senedi alımına ilişkin
pay defteri incelenmek suretiyle araştırılarak sonucuna göre yeniden
bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açaklanan nedenle, davacı temyiz isteminin kabulüyle ... Vergi
Mahkemesi'nin ... günlü ve ... sayılı kararının, yukarıda belirtilen
hususlar araştırılarak yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına
karar verildi.
(YK/ES)
(DAN-DER; SAYI:103)
|